DIDYMOI: İKİZ ADALAR’IN ARKEOLOJİK POTANSİYELİ HAKKINDA İLK TESPİTLER VE DÜŞÜNCELER

Karataş ilçe merkezinin karşısında, kıyıdan yaklaşık 1 km. açıkta yer alan ve halk arasında "Gavur Adası" ve "Türk Adası" olarak da bilinen iki ada mevcuttur. Bu adalar, antik dönemin denizciliğine ilişkin bilgiler veren kaynaklarda DidymaeDidymoi adıyla belirtilmektedirler. Bu adalar, antik çağda, yakın konumdaki Magarsus/Mallos Limanı'na ulaşmaya çalışan gemiler için bir durak noktası olmuşlardır. Adalar'ın antik çağda denizcilik faaliyetlerinde kullanıldığı bilinirken buna ilişkin somut veriler bugüne kadar ortaya konamamıştır. Bu çalışmada, söz konusu somut verilerin tespit edilmesi hedeflenmiş ve deniz arkeolojisi perspektifiyle bir yüzey araştırması gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, Adalar'ın antik çağda denizcilik faaliyetlerinde kullanıldığını destekleyen bazı kalıntılara ulaşılmıştır. Adalar, Ortaçağ'da ise Karataş ilçesinden Akdeniz kıyısındaki çeşitli yerleşim yerlerine düzenlenen deniz seferlerine aracılık etmişlerdir. Adaların işlevi bunlarla sınırlı kalmamıştır. Adaların kireçtaşı yapısı, bölgenin yapılarında kullanılmak üzere adalardan kesme taş yapı malzemesi üretilmesine sebep olmuştur. Adalar üzerinde bugüne kadar herhangi bir kapsamlı çalışma yapılmamıştır. Adaların arkeolojik potansiyelinin anlaşılması için yaptığımız incelemeler sonucunda, bölge denizciliği için önemli ipuçları elde edilmiştir

Didymoi: First Detectives And Ideas About The Archeological Potential Of The Twin Islands

Across the Karataş district center, there are two islands known as "Gavur Island" and "Turkish Island" located approximately one kilometer from the coast. These islands are referred to as Didymae-Didymoi in the sources giving information about the maritime of the Ancient era.These islands were a stopping point for ships attempting to reach the nearby port of Magarsus / Mallos in antiquity. There are some remains on the islands that support this. In medieval times, they were mediating the maritime expeditions from Karatas to various settlements along the Mediterranean coast. The function of the islands is not limited to these. Plain Cilicia has very few rocky formations that can be obtained as building material. The limestone structure of the islands caused the production of cut Stone building material from the islands for use in the region's structures. No extensive studies have been done on the islands until today. As a result of our investigations to understand the archaeological potential of the islands, important clues to the maritime sphere of the region have been obtained

___

  • Adam, J.P. (1994). Roman Building: Materials and Techniques, London.
  • Albright, W.F. (1922), TheOrigin Of The Name Cilicia, The American Journal Of Philology, Vol. 43, p.166-167.
  • Altay, H. (1965).Adım Adım Çukurova, Kemal Matbaası, Adana.
  • Arslan, M. (2012). Pseudo-Skylaks Periplous, Mediterranean Journal of Humanities,2 (1 ), 239-257.
  • Aslan, E. (2015). Kekova Bölgesi’nde Bulunan Balık Sosu İşlikleri, CEDRUS, III.cilt,s:141-161.
  • Beaufort, S. F. (2002). Karamanya (çev: A. Neyzi-D. Türker), Sunaİnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü.
  • Beşaltı, K. (2016a). Bizans Donanmasına İlişkin Bazı Terimler, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi ,cilt:9, sayı:45, s. 347-353.
  • Beşaltı, K. (2016b).Magarsus Ve Mallos İlişkisi Hakkında Bir Değerlendirme, Çukurova Araştırmaları Dergisi,cilt 2, sayı 2, Kış 2016, s. 32- 38.
  • Bingöl, O. (2012). Bu Koca Taşları Nasıl İşlediler, Nasıl Kaldırdılar, Bilim Kültür Sanat Yayınları, Ankara.
  • Blackman, D.J. (1973). The Harbours of Phaselis, The International Journal of Nautical Archaeology and Underwater Exploration 2.2, pp. 355- 364.
  • Blackman, D.J. (1982). Ancient Harbours in the Mediterranean. Part 2, IJNA 11.3, pp. 185-211.
  • Bossert, H.T. (1950b). Reisen In Kilikien, Orientalia, New Serie 19, 1950, pp. 122 – 125.
  • Bossert, H.T. (1950a), Karataş’taki Arkeolojik Araştırmalar Hakkında Kısa Ön Rapor, Belleten 14.56, s. 661-666.
  • Casson, L. (2002). Antik Çağda Denizcilik ve Gemiler, (çev:Ergin,G.) Homer Kitapevi, İstanbul.
  • Çambel, H. ve Özyar, A. (2003). Karatepe-Aslantaş Azatiwataya. Die Bildwerke. Maniz am Rhein: Verlag Philipp von Zabern.
  • Çördük, A. (2006). Yunan ve Roma Mimarisindeki Yapı Teknikleri, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Demir,F. (2016). Kilikya’daki Aigeai Kenti Ve Tarihi, Çukurova Araştırmaları Dergisi, cilt 2, sayı 2, Kış 2016, s. 1-13.
  • Doksanaltı, E.M., Aslan,E. (2012). Karadeniz’de Antik Bir Ada Yerleşimi Aretias-Khalkeritis Adası, Ed: B.Söğüt, Stratonikeia’dan Lagina’yaAhmet Adil Tırpan Armağanı,s. 219-240.
  • Durukan, M. (2015), Anazarbus, Aegeai Ve Tarsus Kentlerinin Ticaret Yollarıyla Bağlantısı, Çukurova Araştırmaları Dergisi, sayı:1, cilt:1,s. 1-7.
  • Erhan, F.,Gülşen,F. (2016). Magarsus Kazısı 2013-2015, 37. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, 2.cilt, İsmail Aygül Ofset Matbaacılık, Ankara, s.175-190.
  • Gündüz, S. (2008). Antik Limanlar Işığında Myndos Limanı ve Liman Yapıları, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Harmandar, C. S., Bezdan, M. (2015). Ptolemais Antik Kenti Limanı Ve Fotogrametri Çalışmaları. 18. Sualtı Bilim Ve Teknoloji Toplantısı 14-15 Kasım 2015: Bildiriler Kitabı,s. 65-73
  • Herodotos, (1983). Herodot Tarihi, (Çev: M. Ökmen, A. Erhat) Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Kurt, M. (2010), Roma Egemenliğinde Kilikya ve Roma İç Savaşlarının Bölgedeki Yansımaları, Tarih İncelemeleri Dergisi, cilt:25, sayı:2,s. 483-501.
  • Kurt, M. (2009), Roma Cumhuriyeti Yönetiminde Kilikya Bölgesi Ve Yerel Güçler, Sosyal Bilimler Dergisi cilt:11, sayı:1, s. 115-139.
  • Mellaart, J. (1993). The Present State of Hittite Geography, Fs. N.Özlüğ, Ankara, s. 415-422.
  • Öniz, H. Ve Beşaltı, K. (2016). Geç Hitit Denizciliği İçin Muhtemel Bir Örnek: Karatepe, KUBABA, sayı: 25, s. 73-82.
  • Öniz, H. (2016). Akdeniz Kıyıları Arkeolojik Sualtı Araştırmaları, ANMED 2016-14,s. 155-161.
  • Price, M. J.,Trell, B. L. (1977). Coins and Their Cities, London.
  • Sayar, M.H. (2002). Kilikya’da Epigrafi ve Tarihi – Coğrafya Araştırmaları 2000,19. Araştırma Sonuçları Toplantısı, cilt.2, Milli Kütüphane Basımevi, Ankara, s. 111-126.
  • Strabon, (1993). Antik Anadolu Coğrafyası Kitap XII,XIII, XIV, (çev: Pekman, A.), Istanbul, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Tuğcu, İ. (2016). Karatepe-Aslantaş (Azatiwataya) Tasvir Sanatında Tekne Betimleri, Çukurova Araştırmaları Dergisi,cilt 2, sayı 2, Kış 2016, s. 39-53.
  • Ünal,A. (2006) “Eski Çağlarda Çukurova’nın Tarihi Coğrafyası ve Kizzuwatna (Adana) Krallığının Siyasi Tarihi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (3), s. 15-44.
  • Ünal,A., Girginer,S. (2007). Kilikya, Çukurova İlk Çağlardan Osmanlı Dönemi’ne Kadar Kilikya’da Tarihi Coğrafya, Tarih Ve Arkeoloji, İstanbul, Homer Kitabevi.
  • Williams, P.C. (1976). Roman Harbours, The International Journal of Nautical Archaeology and Underwater Exploration 5.1, pp. 73-79