BÜYÜK PETRO DÖNEMİ RUSYA'DA ÇEVİRİ FAALİYETLERİ

Büyük Petro döneminde Rusya Devleti dünya imparatorluğu haline geldi. Petro’nun yirmi beş yıldan uzun süren iktidarı sırasında gerçekleştirdiği reformların etkisi büyüktür. XVIII. Yüzyılın başında çeviriler, Rusça metinlerin yüzde doksanını oluşturmaktadır. Çeviri etkinliğini teşvik etme amacıyla bir mimari kitap çeviren Büyük Petro, çevirilerin içeriğinin “anlaşılır” şekilde aktarılmasını talep etmektedir. Öncelikle alan (bilim ve teknik konulu) çevirisi ile uğraşan Petro dönemi çevirmenleri Rusça’da eksik olan terimleri çevirmekte zorlanmaktadır. Bu da kendi dilin terminoloji sistemini kurma ihtiyacını gündeme getirmektedir. XVIII. Yüzyılın ilk yarısında çevirmenlerin bu alanda yaptığı çalışmalar Batı Avrupa bilim terimlerini Rusçaya kazandırma yollarını belirleme açısından önemlidir. XVIII. Yüzyılın başlangıcı Rusya Tarihinde Büyük Petro Dönemi olarak bilinmektedir. Onun reform hareketleri hayatın bütün alanlarını kapsadığı gibi çeviri alanını da kapsamıştır.

Translation Activities in Russia in the Age of Peter the Great

Under the rule of Peter Russia became an empire. His reforms during Peter’s twenty five years reign had great effect on becoming an empire. At the beginning of 18th century translations composed ninety percent of Russian texts. Peter translated an architectural book with the aim of supporting translation activities, requested to translate the manner “explicitly”. Translators under the rule of Peter, who worked primarily on branch translations (science and technic), had difficulties translating the terms which were missing in Russian language. This deficiency brings up the demand creating terminological system of their own language. During the first half of the 18th century translators’ activities in this field were important to determine the ways obtaining technical terms of Eastern Europe to Russian language. In Russian history the beginning of 18th century known as the age of Peter. His reforms cover the field of translation as taking in all fields in life.

___

  • Алексеева И. С., Введение в перевод введение: Учеб. пособие для студ. филол. и лингв, фак. высш. учеб. заведений.-СПб.: Филологический факультет СПбГУ; М.: Издательский центр «Академия», 2004. Пекарский П. П. Наука и литература в России при Петре Великом: В 2 т. Спб., 1862. Семенец О. Е., Панасьев А. Н., История перевода (Средневековая Азия, Восточная Европа XV-XVIII вв.): Учеб. пособие.-К.: Лыбидь,1991. Соловьев С. М. История России с древнейших времен: В 13 т. М., 1960-1965. Соловьев С. М. Публичные чтения о Петре Великом. М., 1984. Сорокина Э.А. Теория перевода. Москва., 2008. Хухуни Г.Т. Нелюбин Л.Л. Наука о переводе (история и теория с древнейших времен до наших дней). Издательства: Флинта, МПСИ, 2006.