TÜRK HİKÂYECİLİĞİNDE HALDUN TANER’İN YERİ VE KİTAPLARINDA YER ALMAYAN “TÖHMET” ADLI İLK HİKÂYESİ

Hikâye türünün Türk Edebiyatı’nda tanınması ve sevilmesinde –Dünya Edebiyatı’nda olduğu gibi– gazete ve dergilerin önemli payı olmuştur. Gazete ve dergilerde yayımlanan ilk örneklerde kaçınılmaz olan bazı kusurlar, Halit Ziya ve özellikle Milli Edebiyat döneminde Ömer Seyfettin’le aşılmış; Batılı tarzda hikâyecilik anlayışına iyice yaklaşılmıştır. Milli Edebiyat döneminde sade dille yazılan ve Anadolu’ya yönelen bir hikâyecilik anlayışından sonra öykücülüğümüz, 50’li yıllarda Dünya Edebiyatı’ndaki örnekleriyle denk nitelikli ürünler verecek kadar gelişmiştir. Eserleri birçok dile çevrilen, yurt dışından birçok ödül alan, Türk hikâyecilerini Dünya Edebiyatı sahnesinde başarıyla temsil eden Haldun Taner, dönemin en yetkin hikâyecilerindendir. Haldun Taner, toplumsal yaşamda öne çıkan aksaklıkları ve mizahi unsurları okuyucularına sade dille aktaran bir hikâyecidir. Engin kültür birikimi ve her düşünceye saygı duyan anlayışının, hikâyelerine de etkileri olmuştur. Çalışmamızda, yazarın, hiçbir kitabında yer almayan, o devirde toplumun kadına bakışını ve toplumun bireye etkisini başarılı bir şekilde anlatan “Töhmet” adlı ilk hikâyesi, yapısal ve tematik bakımdan incelenerek, Haldun Taner hikâyeciliğinin bir örneği sunulmuştur.

The Place Of Haldun Taner In Turkish Story And His First Story “Töhmet” Not Taking Place In His Books

Newspapers and journals have important role in recognition of genre of story in Turkish Literature –as it is in World Literature. Some inevitable defects in the first samples published in newspapers and journals were got over thanks to Ömer Seyfettin and especially Halit Ziya in the era of National Literature; the style of Western Story was mostly gained. After a story understanding which was written with a simple language and headed Anatolia in the era of National Literature, our story improved in such a level that it managed to give works equal to its samples from World Liturature in the 50s. Haldun Taner whose works were translated into many languages and who got several reward abroad and represented Turkish Story Authors in the scene of World Literature was one of the most influential story author of the his era. Haldun Taner is a story writer who narrates the flaws and humurous element in social life to his readers with a simple language. His broad cultural background and his understanding of respecting every idea have also effects on his stories. In our work, his first story called “Töhmet” which doesn’t take place in any of his books and in which the view of society to woman and the effect of society to individual is examined succesfully is studied thematically and structurally and a special example of Haldun Taner stories is presented.

___

  • ANDAÇ F. (2000). “Öykünün Yüzyılı”, Varlık Dergisi, S.1108, C.67, s. 17–20, Ocak. ELİUZ Ü. (2011). “Cinsel Kimlik Paniği: Kadın Olmak”, Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer, p. 221–232 TURKEY. GÜLENDAM R. (2007). “Türk Kadınının Aile İçindeki Yeri ve Rolünün ModernTürk Edebîyatına Yansıması: 1960–1980”, SDÜ Fen Edebîyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs, S: 15, s. 165–182. KAVAZ İ. (1999). Sait Faik Abasıyanık, Şule Yay., İst. KERMAN Z., TURAL S., ÖZGÜL M.K., (1987). Hikâyeciliğimizin Yılında Yüz Örnek, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., N.:850, Ank. LEKESİZ Ö. (1998). Yeni Türk Edebîyatında Öykü, II. c., Kaktüs Yay., İst. MİYASOĞLU M. (1988). Haldun Taner, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. 961, Ank. TANER H. (1984). Milliyet, Panaroma İlavesi, 11 Mayıs. TANER H. (1999).Yalıda Sabah, Bilgi Yay., Ank. Yedigün Dergisi “ Töhmet” adlı hikâye, 4 Ağustos 1946. YALÇIN S.D. (1995). Haldun Taner’in Hikâyeleri ve Hikâyeciliği, Bilgi Yay., Ank. OKAY, O., (1998). Sanat ve Edebîyat Yazıları, Dergah Yay., İst.,