Karaman Eyaletinde Osmanlı Tımar Düzeninin Tesisi (1483)

Osmanlı timar düzeni, Karaman beyliği toprakları üzerinde ilk defa Beyşehir, Akşehir ve çevresinde 1466'da kurulmaya başlamış, nihayet 1483'te Karaman eyaleti geneline yayılabilmiştir. Bölgenin 1483'teki tahririnden sonra, 1484'te Osmanlı uygulamaları ile uyuşmayan Karaman kanun, örf ve adetleri Mevlana Vildan tarafından kaldırılmıştır. EyQlet genelinde 412 timarda 501 sipahi istihdam edilmiştir. Bunlardan en az 167'si (%33'ü) Karaman menşeli yerel aristokrasiye mensup sipahilerdir. Bu dönemde yerel unsurların timar sistemi içine alınarak bölgedeki Osmanlı hakimiyetinin tesis edilmeye çalışıldığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlılar, Karamanoğulları, Karaman Eyaleti, Zeamet, Timar, Sipahi, Mevtana Vildan

The Establishment of Timar System in the Qaraman Province (1483)

The Ottoman timar system was introdueed firstly in Beysehir, Aksehir and in the vicinity of them on the land of Qaraman Principality in 1466; then it was finally established all over the provinee in 1483. After the subjugation of the region by Ottomans in 1483, Qaraman laws, rules, eustoms and habits whieh didn't go with Ottomans applieations were abolished by Mevlana Vildan. 501 sipahis were employed in 412 timars within the provinee. At least 167 of them (%33) were belong to loeal (from Qaraman origin) aristoeraey. lt is clearly seen that by inserting the loeal objeets into the timar system, the Ottoman sovereignty were tried to beestablishedflrmly

Keywords:

The Ottomans, Qaramanogullari, Qaraman Provinee, Zeamet, Timar, Sipahi, Mevlana Vildan,

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi Tahrir Defterleri (IT): Nr. 32, 38,40,58,63,118,392, 455,415,968,1061.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Maliyeden Müdevver Defterler (MAD): 241,567.
İstanbul Atatürk Kütüphanesi Muallim Cevdet Yazmaları (MC): 0.116/1
Tapu Kadastra Genel Müdürlüğü Kuyud-ı Kadime Arşivi Tahrir Defterleri (TK), 104,113,131,564.
ANONİM, İstanbul'un Fethinden Önce Yazılmış Tarihı Takvimler, yay. Osman Turan, TTK, Ankara 1954.
ANONİM, Anonim Tevarıh-i Al-i Osman, F. Giese neşri, hzr. Nihat Azamat, İstanbul 1992.
AKGÜNDÜZ, Ahmet, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukukf Tahlilleri, III, İstanbul 1991.
AŞıK PAŞA-zADE, Tevarıh-i Al-i Osman, Matbaa-i Amire, İstanbul 1333.
ATİK, Kayhan, Lütfi Paşa ve Tevarih-i Al-i Osman, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2001 .
BABINGER, Franz, Fatih Sultan Mehmed ve Zamanı, Oğlak Yayınları, İstanbul 2003.
'BARKAN, Ö.Lütfi, XV ve XVI inci Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda Ziraı Ekonominin Hukukı ve Malı Esasları I -Kanunlar- , İstanbul 1943.
BARKAN, Ö. Lütfi - E. Meriçli, Hüddvendigar Livası Tahrir Defterleri, I, TTK, Ankara 1988.
BAŞTAV, Şerif, Bizans İmparatorluğu Tarihi, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara 1989.
BELDICEANU, Nicoara, XIV. Yüzyıldan XVI. Yüzyıla Osmanlı Devleti'nde Timar, çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Teori Yay., Ankara 1985.
COŞKUN, Fahri, 88811483 Tarihli Karaman Eydleti Vakıf Tahrir Defteri (Tanıtım, Tahlil ve Metin), İÜ.Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1996.
_____ , İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikler Dünyası, Kitabevi Yay., İstanbul 2001
ERDOGRU, M. AKİF, Osmanlı Yönetiminde Beyşehir Sancağı (l522~1584), İzmir 1998.
HAMMER, Büyük Osmanlı Tarihi, II, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1989.
HOCA SADETTİN EFENDİ, Tacü't-Tevdrih, III, hzr.İsmet Parmaksızoğlu, Kültür Bakanlığı Yay., Eskişehir 1992.
İBN KEMAL, Tevdrih-i Al-i Osman VII. Defter (Tenkidli Transkripsiyon), haz. Şerafettin Turan, TTK, Ankara 1991.
İNALCIK, Halil, Fatih Devri Üzerinde Tetkikler ve Vesikalar, I, TTK, Ankara 1995.
_____ , Hicrf 835 Tarihli Suret-i Defter-i Sancak-i Arvanid, TTK, Ankara 1987.
_____ , Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, I, çev. Halil Berktay, Edit. Halil İnalcık ve Donald Quataert, İstanbul 2000.
_____ , Osmanlı İmparatorluğu Kliisik çağ (1300-1600), çev. Ruşen Sezer, YKY, İstanbul 2003 .
JORGA, N., Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, II, çev. Nilüfer Epçeli, İstanbul 2005.
_____ , Atçeken Oymaklan (1500-1642), EÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kayseri 1995.
KONYALI, İ. Hakkı, Konya Tarihi, Enes Kitap Sarayı, Konya 1997.
LINDNER, Rudi Paul, Ortaçağ Anadolu'sunda Göçebeler ve Osmanlılar, çev. Müfit Günay, İmge Kitabevi, Ankara 2000.
MECDI MEHMED EFENDİ, Şakiiik-i Nu'maniye ve Zeyilleri -Hadaiku'ş-şakaik,I, nşr. hzr. Abdülkadir Özcan, çağrı Yay. İstanbul 1989.
MEHMED NEŞRI, Kitiib-ı Cihan-nümii Neşrf Tarihi, II, yay. Faik Reşit Unat - Mehmed A. Köymen, TTK, Ankara 1995.
MÜNECCİMBAŞI Ahmed b. Lütfullah, Camiü'd-Düvel, yay. hzr. Ahmet Ağırakça, İnsan Yay., İstanbul 1995.
PAKALIN, M. Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, III, İstanbul 1983.
SERTOGLU, Midhat, Osmanlı Tarih Lugatı, İstanbul 1986.
SOLAK-zADE, Solak-zade Tarihi, hzr.Vahid Çabuk, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1989.
SÜMER, Faruk, Safevf Devleti'nin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü, TTK, Ankara 1992.
ŞİKARİ, Karaman Oğulları Tarihi, haz. Mesud Koman, Konya Halkevi Yay., Konya 1946.
TANSEL, Selahattin, Fatih Sultan Mehmetin Siyasi ve Askeri Faaliyeti, MEB, İstanbul 1999.
TEKİNDAG, M. C. Şehabeddin, Karaman Beyliği - 13-15 inci Asırda Cenubf Anadolu Tarihine Aid Tetkik, İü. Edebiyat Fakültesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 1947.
TURSUN BEG, Tarih-i Ebu'l-Feth, haz. A. Mertol Tulum, İstanbul 1977.
UZLUK, Feridun Nafiz, Fatih Devrinde Karaman Eyaleti Vakıfiarı Fihristi, Ankara 1958.
UZUNÇARŞıLI, İ. Hakkı, Osmanlı Tarihi, i, TTK, Ankara 1988.
_____ , Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu Karakoyunlu Devletleri, TTK, Ankara 1988.
YÖRÜK, Doğan, XVI. Yüzyılda Aksaray Sancağı (1500-1584), Tablet Kitabevi, Konya 2005.