İtalyan Donanması’nın Çanakkale Boğazı Saldırısı’nda bir kahraman: Topçu Onbaşı Yusuf (Erdil)

İtalyanlar, milli birliklerini 1861 yılında İtalya Krallığı’nın kurulması ile sağlamaları sonrasında, diğer Avrupalı büyük güçler gibi sömürgecilik politikası izlemişlerdir. Bu politika doğrultusunda da Kuzey Afrika’daki son Osmanlı egemenlik bölgesi olan Trablusgarp’ın ele geçirilmesi amacıyla Osmanlı İmparatorluğu’na 29 Eylül 1911’de savaş açmışlardır. Ancak İtalyan ordusu Trablusgarp’ta karşılaştığı beklenmedik direniş nedeniyle çıkmaza girmiştir. Bu sebeple İtalyanlar, üstün donanma güçleri vasıtasıyla çatışma alanını Adalar Denizi’ne yayarak Osmanlı hükümetini barış masasına oturmak zorunda bırakmaya karar vermişler, bu karar doğrultusunda da 18 Nisan 1912’de Çanakkale Boğazı’na saldırmışlardır. Fakat İtalyan donanmasının gerçekleştirdiği saldırı askeri açıdan felaketle sonuçlanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Trablusgarp Savaşı, Çanakkale Boğazı, Orhaniye Tabyası

Gunner Corporal Yusuf (Erdil): A Hero in the Italian Naval Attack Against the Dardanelles Strait

The Italians, after their national unity had been secured by the establishment of the Kingdom of Italy in 1861, pursued a colonial policy like the other Great Powers of Europe. The Italians, in the direction of colonial policy, declared war on the Ottoman Empire on September 29, 1911 to seize Tripoli which was the last Ottoman possession in North Africa. But the Italian army came to a deadlock in the face of unexpected resistance in Tripoli. Therefore Italians decided to force the Ottoman government to peace table by widening the conflict to Aegean Sea through the use of their vastly superior navy. In the direction of this decision, they attacked on the Dardanelles Strait on 18 April 1912. However Italian naval attack on the Strait ended in a disaster on military level. In this article, the defence of Orhaniye fort against the Italian naval attack will be analysed and Gunner Corporal Yusuf (Erdil) will be introduced to the scientific literature with his remarkable role in this defence

Keywords:

Tripolitanian War Dardanelles Strait, Orhaniye Fort, Varese,

PDF

___

A- Genelkurmay ATASE Daire Başkanlığı Arşivi (ATASE), Osmanlı-İtalyan Harbi
Koleksiyonu (OİH) Belgeleri, Ankara.
K: 47, D: 221, F: 1-3.
K: 57, D: H-2, F: 1-38a.
K: 57, D: H-2, F: 1-44a.
K: 4, D: 19, F: 2-3, 2-3a, 2-4, 2-4a.
B- The National Archives (TNA), FO (Foreign Office) ve ADM (Admiralty) ve WO
(War Office) Belgeleri, Londra, İngiltere. FO 195/2393. FO 195/2394. ADM 116/1152. ADM 116/1154. WO 106/5991.
C- Erdil Ailesi Arşivi Belge No: 1 (Ek-5). Belge No: 2 (Ek-6). Belge No: 3 (Ek-7).
ALİ HAYDAR EMİR, 1327-1328 Türkiya-İtalya Harbi Tarih-i Bahrisi, Bahriye Matbaası, İstanbul 1339 (1923).
BEEHLER, W. H., The History of the Italian-Turkish War: September 29, 1911 to October 18, 1912, Annapolis 1913.
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi: Çanakkale Cephesi Harekâtı (Haziran 1914- 25 Nisan 1915), V. Cilt, I. Kitap, Genelkurmay Basım Evi, Ankara 1993.
Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1860-1905, Conway Maritime Press, London 1979.
Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1906-1921, Conway Maritime Press, London 1985.
ÇETİNER, Selahattin, Çanakkale Savaşı Üzerine Bir İnceleme, İstanbul b.t.y.
ERENDİL, Muzaffer, Topçuluk Tarihi, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1988.
KARAKAŞ, Nuri, “Askeri ve Siyasi Yönleriyle İtalyan Donanması’nın Çanakkale Boğazı Harekâtı (18 Nisan 1912)”, Gazi Akademik Bakış, Cilt: 6, Sayı: 12, (Yaz 2013), s. 81-109.
KURTCEPHE, İsrafil, “İtalyan Donanmasının Çanakkale Boğazını Geçme Teşebbüsleri”, OTAM Dergisi, Yıl 1, Sayı 1, 1990, s. 299-312.
MILLER, Geoffrey, Straits: British Policy towards the Ottoman Empire and Origins of the Dardanelles Campaign, The University of Hull Press, Hull 1997.
ŞİMŞİR, Bilâl N., Ege Sorunu, Belgeler (1912-1913), Cilt I, 2. baskı, TTK yay., Ankara 1989.
TÜRK, Fahri, Türkiye İle Almanya Arasındaki Silah Ticareti 1871-1914, Krupp Firması, Mauser Tüfek Fabrikası, Alman Silah ve Cephane Fabrikaları, (çev. Fahri Türk), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul 2012.
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi: Osmanlı Devri, Osmanlı-İtalyan Harbi (1911-1912), Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara 1981.
WILLMOTT, H. P., The Last Century of Sea Power, Vol. I: From Port Arthur to Chanak, 1892-1922, Indiana University Press, Bloomington & Indianapolis 2009.
WILSON, H. W., Zırh Devrinde Deniz Muharebeleri, 1850-1914, Cilt: I, (çev. Lütfi Çekiç), İkinci baskı, Kitap Yayınevi, İstanbul 2007.
Donanma (Mecmuası) Resimli Kitab Tanin Eşref Erdil ile Yapılan Görüşme (15 Mart 2013).