Batı-Çin Savaşları ve Osmanlı Devleti

Çin 19. yüzyıla kadar Batı ticaretine kapalı bir ülke idi. Batılı ülkelerin sömürgecilik faaliyetleri kapsamında Çin’e yönelmeleri 19 yüzyıl ortalarını buldu. Ancak, bu durum çatışmayı da beraberinde getirdi. 1841 ve 1857’de olmak üzere iki kez “ Afyon Savaşları” olarak adlandırılan olaylar meydana geldi. Bu savaşlar sonucunda İngiltere daha sonra Fransa ve ABD ile anlaşmalar imzalandı. Böylelikle Çin, Avrupa ülkelerine ticari açıdan tavizler vermek zorunda kaldı. Bu olaylar sırasında Osmanlı Devleti de gelişmeleri takip etmiştir. Bu çalışmada Osmanlı kaynakları kullanılarak Çin-Batı çatışmasına Osmanlı Devleti nasıl bakmış sorusu incelenmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Çin, Afyon Savaşları, İngiltere, Fransa, Osmanlı Devleti.

WARS BETWEEN CHINA AND THE WEST AND THE OTTOMAN EMPIRE

China had been economically closed to Western commerce until the 19th Century. Western states had not impel their colonial interests to China until mid19th century. However this situation caused conflicts as well. The "Opium Wars" were two wars, which took place in 1841 and then 1857, concluded with agreements first of all with Britain and then France and USA. Therefore, China was obliged to make economic compromises. Meanwhile, the Ottoman Empire also observed these developments and their impact. In this study, Ottoman Empire's aspect for the Chinese-Western conflict will be analyzed, based on Ottoman archival and other historical sources

Keywords:

China, the Opium Wars, Britain, France, Ottoman Empire,

PDF

___

BOA. Hatt-ı Hümayun- no: 1622/85.
BOA. HR.SYS- 1338/67.
BOA.İ.HR., no: 178/9771, 9784.
BOA. HR.MKT, no: 346/95, no: 352/84. BOA. C.İKTS- 5/228.
Ceride-i Havadis, no: 12, 18, 29,,113,114, 154, 956, 957.
Armaoğlu, F., 19.Yüzyıl Siyasi Tarihi, Ankara 2005.
Babaoğlu, A. N., Uyuşturucu ve Tarihi, İstanbul 1997.
Eberhard, W., Çin Tarihi, TTK. Yay., Ankara 1947.
Fidan, G., Kanuni Devrinde Çin’de Osmanlı Tüfeği ve Osmanlılar, Yeditepe yay., İstanbul 2011.
Huang, R., Çin Tarihi, Bir Makro Tarih Yaklaşımı, Bilgi Üniversitesi yay., İstanbul 2007.
Keay, J., Çin Tarihi, İstanbul, İnkılap yay., 2011.
Kırilen, G., Çin’de Afyon Savaşları, Gece Kitaplığı yay., Ankara 2014.
Latourette, K. S., A Short History of the Far East,New York 1963.
Luraghi, R., Sömürgecilik Tarihi, çev. Halim İnal, İstanbul 2000.
Overdijikink, G.W., Lin Tse-hsü en biographische schets, Leiden 1938.
Sander, O., Siyasi Tarih, Ankara 2006.
Tamur Danacıoğlu, E., “Karşılaştırmalı Bir Perspektiften 19. Yüzyılda Çin ve Osmanlı İmparatorluğu’nda Protestan Misyoner Faaliyetleri”, ÇTTAD, V/12, 2006 Bahar, s.3-20.
Uçarol, R., Siyasi Tarih, Ankara 2005.