1870 Orman Nizamnamesi'nin Osmanlı Ormancılığına Katkısı Üzerine Bazı Notlar

Bu çalışma, 13 Ocak 1870 tarihinde ilan edilen Orman Nizâmnâmesi'nin Osmanlı ormancılığının gelişimine katkısı konusunda bazı tespitleri içermektedir. Tanzimat'la birlikte bütün kurum ve kuruluşlarda yapılan düzenlemelerin paralelinde hazırlanarak, 1937 yılına kadar yürürlükte kalan Nizâmnâme'nin Osmanlı ormancılığına katkılarını şu başlıklar altında toplamak mümkündür. •Mîrî ormanları devlet lehinde bir statüye kavuşturmak. •Mîrî olan ve olacak ormanlardan gelişi güzel faydalanma dönemini sona erdirip, Osmanlı ormancılığının teknik yöntemlerle ve tek elden idare edilmesine giden süreci başlatmak. •Zorunlu kullanımları yasal ve kontrollü hale getirerek, cibâl-i mubaha anlayışından kaynaklanan sınırsız kullanım dönemini sona erdirmek. •Mîrî ormanları devletin ticarî hedeflerine hizmet eder hale getirmek. •Ormanları mera olarak kullanma alışkanlığından vazgeçirmek. •Ormanı altındaki ve üstündeki tüm varlıklarıyla birlikte, bütün halinde değerlendirme bilinci aşılamak. •Ormanlardan faydalanmada standart bir ceza sistemi getirmek.

Some Notes on 1870 Forest Nizamname's (Regulation) contrubition to the Ottoman Forestry

This study gives an account of the development of the Ottoman forestry in accordance with the Forest Nizamnamesi(Regulation) announced on 13th January 1870. The Ottoman Forest Nizamnamesi, which was valid by 1937, was put intoeffect in the era of TanzimatiReforms). This regulation contributed profoundly to the improvement of the Ottoman forestry system under such headings: •To employ new methods to create major opportunities and well defined functions for the Ottoman forestry. •To improve the methods of benefiting from state-owned (miri) forests and monopolising them, while assuring restrictions on usage of public forests. •To limit the haphazard forest usage encoureaged by the cibal-i mubaha practices and regulate obligatory public usage of forests instead. •To reorganise the system of public forestry and sufficiently recognise the state's commercial benefits. •To provent the public from bad habit of using forests as pastures. •To enrich the social understanding that forests valued immensly with their varous reserves. •To make progres on peventive punishment strategies of the state in support of the devleopment of forestry.

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., HH., no: 32876; BOA., HR, no: 28087; BOA., HH., no: 43026; BOA., HH., no: 24052; BOA., HH., no: 26247; BOA., HH., no: 25901; BOA., A. MKT. MVL, dosya no: 90, gömlek no 44; BOA., HH., no: 48869; BOA., HH., no: 53841; BOA., HH., no: 35462; BOA., HH., no: 32531; BOA., HH., no: 21409; BOA, HH., no: 30875; BOA., HH., no: 24052; ; BOA., HH., no: 55661; BOA., HH., no: 16209; BOA., HH., no: 52915; BOA., HH., no: 27969; BOA., HH., no: 28793; BOA., HH., no: 28377; BOA., HH., no: 39453; BOA., HH., no: 12370.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., A. MKT. UM, dosya no: 509, gömlek no: 24; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 198, gömlek no: 84; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 414, gömlek no: 22; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 89, gömlek no: 15; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 348, gömlek no: 73; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 120, gömlek no: 96; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 38, gömlek no: 52; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 121, gömlek no: 86; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 121, gömlek no: 2; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 120, gömlek no: 36; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 120, gömlek no: 66; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 184, gömlek no: 96; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 125, gömlek no: 16; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 122, gömlek no: 44; BOA., A. MKT. UM, dosya no: 528, gömlek no: 54.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., Cevdet-Bahriye, sıra no: 2909; BOA., Cevdet-İktisat, sıra no: 714; BOA., Cevdet-İktisat, sıra no: 1835; Cevdet-İktisat, sıra no: 1047; BOA., Cevdet-İktisat, no: 887; BOA., Cevdet-İktisat, sıra no: 560.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., A. AMD, dosya no: 46, gömlek no: 93.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., A. DVN, dosya no: 78, gömlek no: 11.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., A. MKT. MHM, dosya no: 200, gömlek no: 23; BOA., A. MKT. MHM, dosya no: 225, gömlek no: 96;. BOA., A. MKT. MHM, dosya no: 283, gömlek no: 24.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., A. MKT. MVL, dosya no: 65, gömlek no: 66; BOA., A. MKT. MVL, dosya no: 62, gömlek no: 19; BOA., A. MKT. MVL, dosya no: 36, gömlek no: 96.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), BOA., A. MKT. NZD, dosya no: 365, gömlek no: 66; BOA., A. MKT. NZD, dosya no: 389, gömlek no: 91.
Orman Nizâmnâmesi, Düstur I. Tertip, Cilt 2, ss. 404-414. 1858 Arazi Kanunnâmesi, Kanunnâme-i Arazi, Düstur I. Tertip, Cilt 1, ss. 16-52.
Bingöl, İsa H., Geçmişten Günümüze Ormanlarımız ve Ormancılığımız, Cilt 1, İstanbul 1990, ek 16.
Bostan, İdris, Osmanlı Bahriye Teşkilâtı: XVII. Yüzyılda Tersâne-i Amire, Ankara 1992.
Cin, Halil, Mirî Arazi ve Bu Arazinin Özel Mülkiyete Dönüşümü, Konya 1987.
Çağlar, Yücel, Türkiye'de Ormancılık Politikası(Dün), Ankara 1979, ss.17-43; Süreyya Toygar, Eski ve Yeni Hükümlere Göre Orman Anlamı ve Ormanların Mülkiyet Bakımından Bölünüşü, İstanbul 1964.
Çelik, Şenol, "Osmanlı Padişahlarının Av Geleneğinde Edirne'nin Yeri ve Edirne Kazasındaki Av Alanlan(Hassa Şikâr-gâhı)", XIII. Türk Tarih Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler, III. Cilt, III. Kısım.
İnalcık, Halil, Osmanlıda Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1998.
Koç, Bekir, "Osmanlı Devleti'ndeki Orman ve Koruların Tasarruf Yöntemleri ve İdarelerine İlişkin Bir Araştırma", OT AM, sayı 10(2000).
Köprülü, Bülent, "11 Şevval H. 1286 Orman Nizâmnâmesinin Getirdiği Yenilikler", İ.Ü., HFM., Cilt 16(1950), sayı 1.
Kutluk, Halil, Türkiye Ormancılığı İle İlgili Tarihî Vesikalar(893-1339/1487-1923), Ankara 1948.
Kutluk, Halil, "Fransız Ormancılar Nasıl Getirildi? Orman Mektebi Kimlerin İsteği İle Ve Ne Suretle Açıldı", Türk Ormancılığı Yüzüncü Tedris Yılına Girerken, Ankara 1957.
Turan, Ömer, "1926 Hukuk İnkılâbının Fikrî Temelleri", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XI, sayı 32(Temmuz 1995), s. 477.
Turan, Ömer, "Legal Adjustments of the Tanzimat and "Mecelle", Etudes balkaniques, 1999, 1-2, pp. 214-215.
Türkiye'de Ormancılık Heyeti, (Çev.Fahri Bük), Ankara 1940, ss.7, 12,13, 90.
Yediyıldız, Bahaeddin, XVIII. Yüzyılda Türkiye'de Vakıf Müessesesi, Ankara 2003, ss. 14-19, 95-102; Aynca bkz. Bülent Köprülü, "Cibâl-i Mübatr ve Sahih Vakıflara Ait Ormanlarla Baltalıkların H. 1274 Araz Kanunnâmesi'ne Nazaran Hukukî Durumları", İ. Ü., HFM, Cilt 15(1949), ss.703-726.