SMMM VE DİĞER MUHASEBE ÇALIŞANLARI KAPSAMINDA, İŞ STRESİNİN İŞ PERFORMANSINA ETKİSİ: İZMİR İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

Araştırmanın temel amacı, serbest muhasebeci mali müşavirler (SMMM) ve diğer muhasebe çalışanları (serbest muhasebeci mali müşavir stajyeri ve yardımcı personel) kapsamında iş stresinin iş performansına etkisinin belirlenmesidir. Bu kapsamda hazırlanan anket formu Ekim 2014 – Mart 2015 tarihleri arasında İzmir ilinde Muhasebe mesleğinde yer alan 103 muhasebe çalışanı (SMMM 32 birey ve diğer muhasebe çalışanları 71 birey) kapsamında uygulanmıştır. Her iki grup da aşırılığın (iş yükü, rekabet ve sorumluluk açısından), rol çatışması ve rol belirsizliğinin, yetersizliğin (deneyim, bilgi, iletişim, çalışma süresi açısından) iş stresini artırarak iş performansını ileri düzeyde olumsuz etkilediğini belirtmişlerdir. SMMM grubu “iş yükü, rekabet, sorumluluk aşırılığı, deneyim ve bilgi yetersizliğinin iş stresini artırarak iş performansını daha fazla olumsuz etkilediğini düşünmektedir. Diğer muhasebe çalışanları ise, “rol çatışması ve rol belirsizliği” nin iş performansını düşürücü etkisinin daha fazla olduğunu düşünmektedir. SMMM çalışanlarında A ve B tipi, diğer muhasebe çalışanlarında ise B tipi kişilik özellikleri daha yaygın çıkmıştır. Her iki grup da mesleğin yüksek stres düzeyi içerdiğini belirtmişlerdir. Her iki grup için de stres yüksekliği nedeniyle işten ayrılma orta düzeyden daha yüksek çıkmıştır. Sonuç olarak bu çalışma ile muhasebe çalışanlarının mesleki yaşamlarında yüksek stres algısına sahip oldukları bu kapsamda yöneticilerin bu konuya önem vererek çalışanların performanslarını iyileştirecekleri vurgulanabilecektir.

Anahtar Kelimeler:

İş Stresi, İş Performansı, Muhasebe Çalışanları

THE EFFECT OF WORK STRESS ON JOB PERFORMANCE IN THE SCOPE OF ACCOUNTANTS AND OTHER ACCOUNTING STAFF: A RESEARCH IN THE PROVINCE OF IZMIR

The main objective of the study is to state the effect on job performance of job stress in the scope of accountants and other accounting staff(accountant trainee and assistant accounting staff). In this context, a questionnaire prepared was applied to 103 accountant and other accounting staff ( 32 accountant and 71 other accounting staff) who is located in the province of Izmir between the date of October 2014 and March 2015. Both groups stated that, extremism (in terms of work load, competition and responsibility), role conflict, role ambiguity and uncertanity (in terms of experience, knowledge, communication and working time), affect advanced negative to job performance by increasing job stress. Accountant group considers that, ‘‘work load, competition, excessive responsibility, lack of experience and knowledge’’ affect more negative to job performance by increasing job stress. Whereas, other accounting staff considers that ‘‘rol conflict and rol ambiguity’’ affect more negative to job performance by increasing job stress. It is observed that, at accountants have A and B type personality traits, whereas other accounting staff have more common B type personality traits. Both groups reported that, this profession has high stress level. In both two groups, work release level due to stress is higher than the mid-level. As a result, it can be emphasized that in this study, accounting staff have high stress perception in their professional lives, managers can improve their performance by attaching importance to this issue.

Keywords:

Work Stress, Job Performance, Accounting Staff,

PDF

___

Akdemir, A. (2014). Yeni Ekonomide ve Yeni Dünyada İşletmecilik, Kocaeli: Umuttepe Yayıncılık.
Arı, S., G. ve Bal, Ç., E. (2008). “Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi, Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Ünv. İİBF Dergisi”, 15(1), 131-148.
Bakker, A. B., Demeouti, E., Verbeke, W. (2004). “Using The Job Demands-Resources Model To Predict Burnout and Performance, Human Resource Management”, 43(1), 84-85.
Binnewies, C., Sonnentag, S., Mojza, E.J. (2009). “Daily Performance At Work: Feeling Recovered In The Morning As A Predictor Of Day-Level Job Performance”, Journal Of Organizational Behavior, 30(1), 67-93.
Boone, L. E. ve Kurtz, D. L. (1990). Contemporary Business, USA: Harcurt Brace Jovanovich, Inc.
Bowen, P. Edwards, P., Lingard, H., Cattell, K. (2014). “Occupational Stress and Job Demand, Control and Support Factors Among Construction Project Consultants”, International Journal of Project Management, 32(7), 1273-1284.
Cass, M. H., Siu, O. L., Faragher, E. Brian, Cooper, C. L. (2003). “A Meta-Analysis of The Relationship Between Job Satisfaction and Employee Health in Hong Kong”, Stress and Health, 19 (2), 80-82.
Costley, D. L. ve Todd, R. (1991). Human Relations in Organizations, New York: West Publishing Company.
Dalgar, H. ve Tekşen, Ö. (2014). “Muhasebecilerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile Rol Çelişkisi Dağlar, Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi”, Nisan, s.37-54.
Deran, A. ve Beller, B. (2015). “Muhasebe Meslek Mensuplarında Tükenmişlik Sendromu Üzerine Giresun İl Merkezinde Yapılan Bir Araştırma”, Erciyes Ün. İİBF Dergisi, 45, 69-93.
Doğan, Z. ve Nazlıoğlu, E. H. (2010). “Muhasebe Meslek Mensuplarında Tükenmişlik Sendromu Üzerine Bir Araştırma, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi”, 12(3), 99-116.
DuBrin, A.J. (2008). Hunam Relations for Career and Personal Success, New Jersey: Prentice Hall.
Erbaşı, A., Ünuvar, O., Arat, T. (2012). “Banka Çalışanlarının Performansını Etkileyen Stres Faktörlerinin ve Memnuniyet Düzeylerinin Tespiti”, 24(284), 97-114.
Eren, E. (2008). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Yayınevi.
Faul, L. A., Jim, H. S., Williams, C., Loftus, L., Jacobsen, P. B. (2009). “Relationship Of Stress Management Skill To Psychological Distress And Quality Of Life In Adults With Cancery”, John Wiley & Sons, Ltd. Psycho-Oncology, 19, 102-109. Fisceher, R. L. ve Beimers, D. (2009). “Put me in, Coach” A Pilot Evaluation of Executive Coaching in the Nonprofit Sector”, Nonprofit Management & Leadership, 19 (4), 507-522.
Halloran, J. (1986). Personnel and Human Resource Management, New Jersey: Printice-Hall, Inc.
Işıkhan, V. (2005). Çalışma Yaşamında Stres ve Başa Çıkma Yolları, Ankara: Sandal Yay.
Jamal, M. (2007). “Type-A Behavior In a Multinational Organization: A Study of Two Countries”, Stress and Health, 23(2), 101-109.
Kaplanoğlu, E. (2014). “Mesleki Stresin Temel Nedenleri Ve Muhtemel Sonuçları: Manisa İlindeki SMMM’ler Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim, 131-150.
Laal, M. (2013). “Job Stress Management in Nurses”, Procedia Social an Behavioral Sciencies, 84, 437-442.
Lazarus, R., S. (1991). “Psychological Stress in The Wokplace, Journal of Social Behavior And Personality”, 6, 1-13’den aktaran Riggio, R. E. (2014). Endüstri ve Örgüt Psikolojisine Giriş, Çalışan Stresi, Olumsuz İşgören Tutumları ve Davranışları, Çev: Duygu Kızıldağ, Ankara: Nobel Yayıları.
Mchugh, M. (1996). “Managing The Stress Of Strategic Change”, Strategic Change, 5(3), s.141-150.
Nahavandi, A. ve Malekzadeh, A. R. (1999), Organizational Behavior, New Jersey: Prentice–Hall’den aktaran Özmutaf, N. M. (2006), “Örgütlerde İnsan Kaynakları ve Stres”, E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 23(1), s.72-85.
Öztürk, V., Koçyiğit, Ç. S., Bal, Ç. E. (2011). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle İşe Bağlılık Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Ankara İli Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1), 84-98.
Özmutaf, N. M. ve Çelikli, S. (2010). “Sivil Toplum Kuruluşlarında İletişim Kalitesini Etkileyen Boyutlar: Ampirik Bir Yaklaşım”, Journal of Yasar University, 4(13), .2842-2858.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2008). Örgütsel Psikoloji, Bursa: Alfa Aktüel Basım Yayınevi
Shoaf, C., Genaidy, A., Karwowski, W., Huagh, S. H. (2004). “Improving Performance and Quality of Working Life: A Model for Organizational Health Assessment in Emerging Enterprises”, Human Factors and Ergonomics in Manufacturing, 14(1), 81-95.
Siu, O., Cooper, C. L., Donald, I. (1997). “Occupatıonal Stress, Job Satısfactıon And Mental .törlerde Çalışan İş Görenlerde Örgütsel Stres Kaynakları: Kahraman Maraş ve Gaziantep’te Bir Araştırma”, SDÜ İİBF Dergisi, 14(2), 333-359.
Stuart, M. (2004). “Stress Management After a Disaster”, The University of Arizona Cooperative Extension, Arizona.
Şimşek M. Ş., Akgemci, T., Çelik A. (2003). Introduction To Behavior Science and Organizational Behvior,. Konya: Adım Yayınları.
Tyson, S. ve York, A. (1993). Personnel Management, England: Butterworth-Heinemann Ltd.
Yıldırım, O., Tüfekçi, F., Çukacı, Y. C. (2004). “Modern Toplum Hastalığı: Stres ve Muhasebe Meslek Elamanı Üzerindeki Etkileri”, SDU İİBF Dergisi, 9(2), 1-20.
Yıldırım, S. (2008). “Muhasebe Öğretim Elemanları ve Meslek Mensuplarının Mesleki Stres Düzeyi Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 38, 153-162.
Yılmaz, E. (2014). “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle İşe Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki: Samsın İlinse Bir Araştırma”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 3, 49-70.