Özge ÖZGEN ÖLMEZTÜRK, Atalay DOĞRU, Mehmet Buğra ŞAHİN

Ankilozan Spondilitli Erkek Hastalarda Cinsel Disfonksiyonun Değerlendirilmesi

Amaç: Ankilozan spondilit (AS) aksiyel iskeleti etkileyen kronik inflamatuar bir hastalıktır. Kronik bel ağrısına ve omurganın progresif ankilozuna neden olmaktadır. AS'de hastalığın yarattığı fiziksel bozukluk ve duygusal sorunlara bağlı olarak cinsel fonksiyon bozukluğu görülebilir. Çalışmamızda, AS tanılı erkek hastalarda erektil disfonksiyon ve cinsel fonksiyonlarının hastaya ve hastalığa bağlı değişkenlerle ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık. Materyal-Method: Çalışmaya 18-65 yaş arası 70 erkek AS hastası alındı. Hastalık aktivitesi Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index (BASDAİ) kullanılarak ölçüldü. Hastalar Vizüel analog skala-ağrı (VAS), Ankilozan Spondilit Yaşam Kalitesi Anketi (ASQoL) ve BECK depresyon ölçeği ile değerlendirildi. Cinsel fonksiyon, Uluslararası Erektil Fonksiyon İndeksinin (IIEF) kullanılarak belirlendi. Çalışmaya alınan hastaların rutin laboratuar tetkikleri ve aldıkları tedaviler kaydedildi. Bulgular: AS’li hastalarda VAS ile IIEF’nin 5 alanından elde edilen skorlar arasında negatif korelasyon saptandı. Bunun dışında IIEF’nin hiçbir ilgi alanı ile AS indeksleri ve laboratuvar parametreleri arasında anlamlı ilişki bulunmadı. Tedavi gruplarında cinsel işlev bozukluğu açısından anlamlı fark saptanmadı. Hastalık aktivitesi ile IIEF skorları, CRP ve ESH düzeyi arasında anlamlı ilişki bulunmadı. Sigara ve HLA-B27 durumu da cinsel işlev bozukluğu ile ilişkili bulunmadı. Sonuç: Kronik ağrı AS hastalarının cinsel yaşamını olumsuz etkileyebilir. AS hastalarında ağrının cinsel bozukluğun önemli bir etkeni olduğu akılda bulundurulmalı ve hasta takibinde bu sorun göz ardı edilmemelidir.

Anahtar Kelimeler:

Ankilozan spondilit, Erektil disfonksiyon, Uluslararası Erektil Fonksiyon İndeksi

PDF

___

1. Dean LE, Jones GT, MacDonald AG, Downham C, Sturrock RD, Macfarlane GJ. Global prevalence of ankylosing spondylitis. Rheumatology (Oxford) 2014; 53:650.
2. Jang JH, Green CE, Assassi S, Reveille JD, Ward MM, Weisman MH, et al. The contribution of disease activity on functional limitations over time through psychological mediators: a 12-month longitudinal study in patients with ankylosing spondylitis. Rheumatology (Oxford) 2011; 50:2087.
3. Hatzichristou D, Rosen RC, Broderick G, Clayton A, Cuzin B, Derogatis L, et al. Clinical evaluation and management strategy for sexual dysfunction in men and women. The journal of sexual medicine. 2004;1(1):49-57.
4. Moyad MA, Barada JH, Lue TF, Mulhall JP, Goldstein I, Fawzy A. Prevention and treatment of erectile dysfunction using lifestyle changes and dietary supplements: what works and what is worthless, part I. Urologic Clinics of North America. 2004;31(2):249-57.
5. Hatzimouratidis K, Amar E, Eardley I, Giuliano F, Hatzichristou D, Montorsi F, et al. Guidelines on Male Sexual Dysfunction: Erectile dysfunction and premature ejaculation. 2015;57(5):804-14.
6. Santana T, Skare T, Delboni VS, Simione J, Campos A, Nisihara R. Erectile dysfunction in ankylosing spondylitis patients. International braz j urol: official journal of the Brazilian Society of Urology. 2017;43(4):730-5.
7. Linden SVD, Valkenburg HA, Cats A. Evaluation of diagnostic criteria for ankylosing spondylitis. Arthritis & Rheumatology. 1984;27(4):361-8.
8. Akkoc Y, Karatepe AG, Akar S, Kirazli Y, Akkoc N. A Turkish version of the bath ankylosing spondylitis disease activity index: reliability and validity. Rheumatology international. 2005;25(4):280-4.
9. Doward L, Spoorenberg A, Cook S, Whalley D, Helliwell P, Kay L, et al. Development of the ASQoL: a quality of life instrument specific to ankylosing spondylitis. Annals of the rheumatic diseases. 2003;62(1):20-6.
10. Duruöz M, Doward L, Turan Y, Cerrahoglu L, Yurtkuran M, Calis M, et al. Translation and validation of the Turkish version of the ankylosing spondylitis quality of life (ASQoL) Questionnaire. Rheumatology international. 2013;33(11):2717-22.
11. Karatepe AG, Akkoc Y, Akar S, Kirazli Y, Akkoc N. The Turkish versions of the bath ankylosing spondylitis and dougados functional indices: reliability and validity. Rheumatology international 2005;25(8):612-8.
12. Rosen RC, Riley A, Wagner G, Osterloh IH, Kirkpatrick J, Mishra A. The international index of erectile function (IIEF): a multidimensional scale for assessment of erectile dysfunction. Urology. 1997;49(6):822-30.
13. International Index of Erectile Function (IIEF) Turkish version,. 4th National Sexual Dysfunction Congress Abstract Book: Validation Group of Turkish Society of Andrology 2002. p. 43.
14. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Archives of general psychiatry. 1961;4(6):561-71.
15. Hisli N. Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği, güvenirliği. Psikoloji dergisi. 1989;7(23):3-13.
16. Litwin MS, Nied RJ, Dhanani N. Health‐related quality of life in men with erectile dysfunction. Journal of General Internal Medicine. 1998;13(3):159-66.
17. Cakar E, Dincer U, Kiralp MZ, Taskaynatan MA, Yasar E, Bayman EO, et al. Sexual problems in male ankylosing spondylitis patients: relationship with functionality, disease activity, quality of life, and emotional status. Clinical rheumatology. 2007;26(10):1607-13.
18. Pirildar T, Müezzinoğlu T, Pirildar Ş. Sexual function in ankylosing spondylitis: a study of 65 men. The Journal of urology. 2004;171(4):1598-600.
19. Fan D, Liu L, Ding N, Liu S, Hu Y, Cai G, et al. Male sexual dysfunction and ankylosing spondylitis: a systematic review and metaanalysis. The Journal of rheumatology. 2015;42(2):252-7.
20. Rezvani A, Şeniz Ö, Demir SE. Assessment of sexual functions in male patients with ankylosing spondylitis compared with healthy controls. Archives of Rheumatology. 2012;27(4):233-40.
21. Basson R, Rees P, Wang R, Montejo AL, Incrocci L. Sexual function in chronic illness. The journal of sexual medicine. 2010;7(1pt2):374-88.
22. Dincer U, Cakar E, Kiralp MZ, Dursun H. Assessment of sexual dysfunction in male patients with ankylosing spondylitis. Rheumatology international. 2007;27(6):561-6.
23. Ward MM. Quality of life in patients with ankylosing spondylitis. Rheumatic Disease Clinics of North America. 1998;24(4):815-27.
24. Gallinaro AL, Akagawa LL, Otuzi MHI, Sampaio-Barros PD, Gonçalves CR. Sexual activity in ankylosing spondylitis. Revista brasileira de reumatologia. 2012;52(6):887-91.
25. Rostom S, Mengat M, Mawani N, Jinane H, Bahiri R, Hajjaj-Hassouni N. Sexual activity in Moroccan men with ankylosing spondylitis. Rheumatology international. 2013;33(6):1469-74.