KUR’ÂN DİLİ FASÎH ARAPÇANIN GELİŞMESİNE ÂMMİCE ENGELİ

Dil, bir milletin en önemli tarihi ve kültürel mirasıdır. Ancak bir millette yazı ve konuşma dilinin farklı olması, kültürel mirasın gelişmesine olumsuz etki yapabilmektedir Bu çalışmada, Kur’ân dili fasîh Arapçanın gelişmesine Âmmîce engeli ele alınmaktadır. İlk önce fasîh ve Âmmî Arapça ıstılahlarının tarihi süreç içerisindeki gelişmesi hakkında bilgi verilmektedir. İkinci olarak Âmmîceye yönelişin nedenleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca fasîh Arapça’nın mevcut durumu ve Âmmîce ile mücadelesi hakkında da bilgi aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Arap Dili, Fasîh, Âmmîce, Latince

Colloquil Obstacle for the Development of Formal Arabic as the Quranic Language

Language is important historical and cultural heritage of a nation. However, the existence of written and spoken language in a nation negatively impacts fort the devolopment of cultural heritage In this study, the subject of colloquil obstacle for the development of formal (fasih) Arabic as the Quranic language has been studied. Firstly, some information has been given on the historical development of formal and colloquil Arabic terms and Arabic dialects. Secondly the reasons for the tendencies towards the colloquil Arabic have been investigated in some detail. In addition to these, information have also been given on the current status of formal Arabic and its struggle against the colloquil Arabic.

Keywords:

Arabic Language, Fasih Arabic, Arabic Dialects, Latin Alphabet,

PDF

___

Abdülkâhir el-Cürcânî, Delâilu’l-i‘câz, (çev. Osman Gürman), Litera Yayıncılık, İstanbul 2008.
Abdurrahman Fehmî Efendi, Medresetu’l-‘Ârab, (Sadeleştiren: Hüseyin Elmalı- Cüneyt Eren), Çağlayan Matbaası, İzmir 2005.
Ahmed Ebû Hilâh, Min eyne câe el-lüğatünâ el-âmmiyye, Erişim Tarihi, 09.02.2015.
Âişe Abdurrahmân, Lügatunâ ve’l-hayât, Dâru’l-Maârif, Mısır 1971.
Ali Abdul-Vâhid Vâfî, İlmu’l-lügat, Dâru Nehda Mısr, Kahire 1967.
Avram Galanti, “İbranicenin Gelişmesine Arapçanın Katkısı”, (Sadeleştirenler: Nurettin Ceviz-Musa Yıldız), Nüsha, Yıl: V, Sayı: 16, Kış 2005
s. 91–99. Ayyıldız, Erol, “Mısır’da İngiliz İşgalinin Arap Dili Üzerindeki Tesirleri”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, sayı: I, Yıl: I, 1986, s. 69–74.
B.Moritz, “Arap Yazısı”, İA, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1978, I, 498-512.
Bulut, Ahmet, Arap Dili Araştırmaları I, Alfa Yayınları, İstanbul 2000.
Civelek, Yakub, Arap Dilinde İrab Olgusu, Araştırma Yayınları, İstanbul 2003.
Corcî Zeydân, Târîhu âdâbi’l-luğati’l-Arabiyye, Dâru’l-Hilâl, Beyrut 1983.
Çetin, Nihat M. “Arap ” DİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1991, III, 272–309.
Çetiner, Bedreddin, “Arap Âleminde Fasîh Dil-Âmmi Dil Mücadelesi,” Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı, 7-8-9-10, 1989-1990- 1991-1992, İstanbul 1995, s. 345-361.
Dâvud Abduh, Ebhâsun fi’l-luğati’l-Arabiyye, Mektebetu Lübnân, Beyrût 1973.
Dâvud Selâm, Dirâsetü’l-lehecâti’l-Arabiyyeti’l-kadîme, Mektebü’nNehdatü’l-Arabiyye, Beyrût ty.
Durmuş, İsmail “Nahiv”, DİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2006, XXXII, s. 300–306.
Emil Bedî Ya'kub, Fıkhu'l-lugati'l-Arabiyye ve hasâisuhâ, Beyrut 1986.
Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 1962.
es-Suyûtî, el-Muzhir, Dâru’l-Kutubu’l-İlmiyye, Beyrut 1988.
ez-Zemahşerî, Esâsu’l-belâğa, Beyrut 1989.
Fâtıma el-Abd el-Fettâh ez-Zu‘bî, “Eseru’l-lehecâti’l-âmmiyye ve lugatü’l-cevvâlale’l-füshâ”, www.alarabiahconference.org, Erişim Tarihi: 07.04.2016.
Fazlıoğlu, Şükran, “Arap Harfleriyle Yazım Zorluğu İddiası ve Bunlara Verilen Cevaplar”, Nüsha: Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, 2005, cilt: V, sayı: 17, s. 51–66.
Fâruk Cüveydî, “el-Fushâ fî hatar”, Ahrâm gazetesi, 25.11.2015.
Feriha Enis, el-Lehecât ve Uslûbu Dirâsetihâ, Dâru’l-Cîl, Beyrut 1989.
Gânim Kaddurî el-Hamed, Ebhâsun fi’l-Arabiyyeti’l-fushâ, Dâru Ammâr, Amman 2005.
Gürkan, Nejdet, Şiir ve Dil, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2005.
hajizade-tmaahoo.com, Erişim Tarihi: 16.06.2015.
Hasan Avn, el-Luğa ve’n-nahv, İskenderiye 1952.
el-Haber gazetesi, Erişim Tarihi: 05.03. 2016.
Imâd Abdu’r-r’adî, “Muşkilâtü’l-luğati’l-Arabiyye ve turuku hallihe‘”, Ahrâm gazetesi, 13.02.2015.İbn Cinnî, el-Hasâis, (thk. Muhammed Ali Neccâr) Kahire 1952.
İbn Fâris, es-Sâhibî fî fıkhı’l-luga, (thk. Mustafâ eş-Şevîmî), Muessesetü’l-Bedrân, Beyrut 1964.
İbn Haldûn, Abdurrahmân b. Haldun, el-Mukaddime, Beyrut 1996. İbn Manzûr, Lisânu’l-Arap, Beyrut 1990.
İbrâhîm Enîs, Fi’l-lehecâti’l-Arabiyye, Mektebetu’l-Enclû el-Mısriyye, Kahire 1965.
Kazan, Ramazan, “el-Kalkaşandi'nin Subhu'l-Â'şa Adlı Eseri Ve Edebi Özellikleri”, Nüsha, Yıl: III, Sayı: 8, Kış 2003, s. 107–128.
…………………, Hz. Peygamber’in Vecizeleri ve Edebî Özellikleri, Nobel Dağıtım, Ankara 2012.
Kemâl Yusuf el-Hac, Felsefetu’l-luğa, Beyrut ts.
Küçükkalay, Hüseyin, Kur’ân Dili Arapça, Deniz Kuşları Matbaası, Konya 1969.
Mahmud Fehmî Hicâzî, el-Luğatu’l-Arabiyye abre’l-kurûn, Dâru’ssekâfe, Kahire 1978.
M. Muhammed Hüseyin, Husûnunâ müheddede min dâhiliha, Müessesetu’r-Risâle, Beyrût 1982.
Mâzin el-Mubârek, Nazarât ve ârâun fi’l-Arabiyyeti ve ulûmihe, Dâru’lBeşâir, Dımeşk 2007.
Mehîn Hâcî Zâde-Ferîde Şehristânî, “Sılatü’l-lehecât bi’l-fushâ ve Eseruhâ fî hâ”, hajizade-tmaahoo.com, Erişim Tarihi: 16.06.2015.
Mehmet Zihnî, Târîh-i edebiyât-ı Arabiyye, İstanbul 1332.
Muhammed Şefi‘iddîn, “el-Lehecâtu’l-Arabiyye ve alâkatuhe bi’llugati’l-Arabiyyeti’l-fushâ”, Dirâsâtu’l-İslâmiyyetu’l- âlemiyye, cilt: 4, 2007, s. 75-96.
Mustafa Sâdık er-Râfiî, Tahte râyeti’l-Kur’ân, Matbaatu’l-İstikâme, Kahire 1966.
………………………, Târîhü âdâbi’l-Arab, Dâru’l-Kitâbi’l Arabî, Beyrut 1984.
Neffuse Zekeriya Saîd, Târîhu’d-da‘ve ilâ’l-âmmiyye ve âsâruhâ fî Mısr, Dâru Neşru’s-Sekâfe, Mısır 1964.
Sarmış, İbrahim, Fasîh Arapça ve Avamca Çatışması, (Basılmamış Çalışma), Konya 1992.
Savran, Ahmed, 19. Yüzyıl Osmanlılar Döneminde Yeni Arap Edebiyatı, Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Yayını, Erzurum 1987.
Selâme Musa, el-Belâgatü’l-asriyye ve’l-lüğati’l-Arabiyye, Kahire 1964.
Şevkî Dayf, Târîhu’l-edebil-Arabî, Dâru’l-Maârif, Kahire 1997.
Tâhâ Hüseyin, Mustakbelu’s-sekâfe fî Mısr, Kahire 1944.
Tüccar, Zülfikar, “Dahîl”, DİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1993, VIII, 412–413.Uzun, Taceddin, Arapça Sarf-Nahiv Terimleri Sözlüğü, Damla Ofset A.Ş, Konya 1997.
www.alwaei.com, Erişim Tarihi, 09.02.2015.
www.risaleform.net, Erişim Tarihi:09.05.2015.
Yalar, Mehmet, Modern Arap Edebiyatına Giriş, Emin Yayınları, Bursa 2009.
Yasîn el-Mellâh, Ahtâru’s-tibdâli’l-âmmiyyât bi’l-Ârabiyyeti’l-fushâ, Ahrâm Gazetesi, Erişim Tarihi, 12.02.2013.
Yazıcı, Hüseyin, “Arapçada Mahalli Lehçelerin Yazı Dili Yerine Kullanılma Teşebbüsleri”, İlmî Araştırmalar 2, İstanbul 1996, s. 159–174.
Yıldız, Musa, “Nobel Ödüllü Yazar Necîb Mahfûz’un el-Liss ve’l-Kilâb adlı Romanı”, Nüsha, Yıl: II, Sayı: 5, Bahar 2002, s. 23- 48.