KINALIZÂDE ALİ EFENDİ’DE AHLÂKÎ YASA VE DEĞERLERİN KAYNAĞI SORUNU

Kınalızâde Ali Efendi’ye göre iyi davranışlar bir kaynaktan ve bir gereksinme sonucu ortaya çıkarlar. Bu kaynak tabiidir veya bir kimsenin ortaya koymasına dayanır. Kaynağı tabii olanlar değişmezler ve pratik felsefenin konusudurlar. Peygamber vb. bir kimsenin ortaya konmasıyla meydana gelenler ise zamana bağlı olarak değişebilirler. Buna ilahi yasa denilir. Bu tebliğde ahlâkî değerlerin ve yasaların kaynağı problemiyle ilgili olarak Kınalızâde’nin görüşleri incelenecektir

Anahtar Kelimeler:

Kınalızâde, Ahlâk-ı Alâî, Ahlâk, Yasa, Değer

Kınalızâde Ali Efendi’s Opinion the Problem on Source of Moral Values and Laws

According to Kınalızâde Ali Efendi good behaviors arise from a source and as a result of a requirement. This resource is natural (connatural) or based on a person to put out. Those whose resources are natural are constant and subject of practical philosophy. Those effectuated by a person such as the Messenger and etc. is changeable depending on the time. This is called the divine law. On this paper, Kınalızade’s comments on the problem of the source of moral values and laws will be examined

Keywords:

Kınalızâde, Ahlâk-ı Alâî, Ethics, Law, Value,

PDF

___

Atay, Hüseyin, İbn Sînâ’da Varlık Nazariyesi, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001
Gazzâlî, İhyâu ulûmi’d-dîn, III, Kahire, 1414/1994.
İbn Sînâ, Kitabu’ş-şifâ, Mantığa Giriş, Medhal, Metin ve Çeviri, çev. Ömer Türker, Litera yayıncılık, İstanbul, 2006.
İbn Sînâ, Mantıkü’l-meşrikıyyîn, el-Kasidetü'l-müzdevice fi'l-mantık , 2. bs. Haz., Ayetullahü'l-Uzma el-Mar'aşi, Kum, 1405.
İbn Sînâ, Uyûnu’l-hikme, thk. Abdurrahman Bedevî, Daru’l-kalemBeyrut, vekâletü’l-matbûât-Kuveyt, 2. Baskı, Beyrut, 1980.
Kaya, Mahmut, Kindî, Felsefî Risâleler, Klasik Yayınları, İstanbul, 2002.
Kılıç, Recep, “Ahlakı Temellendirme Problemi”, Felsefe Dünyası Dergisi, Sayı 8, Temmuz 1993, ss. 67-78.
Kılıç, Recep, Ahlakın Dini Temeli, Türkiye Diyanet Vakfı yayınları, Ankara, 1992.
Kınalızâde Ali Efendi, Ahlâk-ı Alâî, Bulak, 1248/1833.
Kindî, Risâle fî hudûdi’l-eşyâ verusûmihâ, Resâilü’l-Kindî el-felsefiyye, nşr. Muhammed Abdülhâdî Ebû Rîde, I, Kahire 1369/1950.
Oktay, Ayşe Sıdıka, Kınalızâde ve Ahlâk-ı Alâî, İz yayıncılık, İstanbul, 2005.
Oktay, Ayşe Sıdıka, “İbn Sînâ’nın İlim, Felsefe Anlayışı ve Din Felsefe İlişkilerine Yaklaşımı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2012/1, Sayı:15, ss. 287-316.
Özlem, Doğan, Etik Ahlâk Felsefesi, Say yayınları, İstanbul, 2010.
Taylan, Necip, İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri, İFAV yayınları, İstanbul, 1997.
Taylan, Necip, Tanrı Sorunu, Şehir Yayınları, II. Baskı, İstanbul, 2000.
Tûsî, Nasîruddin, Ahlâk-ı Nâsırî, thk, Mücteba Minovî, Ali Rıza Haydarî, Tahran, 1369h.