Geleneksel Türk Kültüründe Göç ve Toplumsal Değişme

Türk dili ve kültüründe “göç” sözcüğü çok değişik anlamlarda kullanılmaktadır. Halk arasında en basit ve yaygın kullanımı, bir barınma yerinden/mekânından başka bir yere gitmek, taşınmaktır. Geleneksel kültürümüzde insan ve toplum yaşamı ve üretim biçimiyle ilgili çok farklı boyutlarda “göç ve konmak” eylemlerinden türetilmiş yeni sözcük ve kavramların yaygınlaştığını görmekteyiz. Bu kullanım alanlarından biri de yaşam biçimleri, ekonomileri hayvancılığa dayanan göçer, yarı göçer yaylacı topluluklarda görülür. Öte yandan, köyden kente göçenlerin barınma sorunlarının çözümünde kullandıkları ve “konmak/yerleşmek” eyleminden türetilen kondu, gecekondu, konuk, konak vb. çok sayıda kavram dilimizde ve toplumsal yaşamımızda yer almıştır. Göç sözcüğünün, bu kullanımlarının dışında birey ve toplum yaşamını çok yakından ilgilendiren ve ekonomik, politik, ekolojik, sosyo/kültürel nedenlerden kaynaklanan çok sayıda kavramsal anlamı, olgusal düzeyi ve etkileri vardır. Bundan dolayı göç olayı ve olgusu çeşitli bilim dallarınca farklı biçimlerde tanımlanıp açıklanmaktadır. Hangi boyutta ve hangi bilimsel yaklaşımla tanımlanırsa tanımlansın, göç, iki mekân arasındaki yer değiştirme, sosyal hareketlilik ve toplumsal değişme sürecidir. Sunumumuzda göç olgusunun/sürecinin kavramsal ve kuramsal yönü, tarihsel ve toplumsal boyutu, neden ve sonuç ilişkisi toplumsal değişme kuramı açısından yorumlanıp değerlendirilecektir

Anahtar Kelimeler:

Göç, kuram, kentleşme, gecekondu, yoksulluk

Immigration and Social Change in Traditional Turkish Culture

Keywords:

-,

PDF

___

Çakır, Sabri, İnsan-Kültür ve Toplum Yazıları, Fakülte Kitabevi Yayınları, Isparta-2008
Çakır, Sabri “Giresun’da Kentleşme ve Kentsel Yerleşmelerin Kademelenmesi”, Fırat Üniversitesi Dergisi(Sosyal Bilimler), Cilt 5, Sayı 2, Elazığ-1991
Çakır, Sabri, Kentleşme ve Gecekondu Sorunu, Fakülte Kitabevi, Sosyoloji Dizisi: 11, Isparta-2007
Çakır, Sabri, “Türkiye’de Gecekondu Sorunu ve Politikaları”, Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar-IV Sempozyumu, 25-29 Ağustos 2008, İstanbul.
Çakır, Sabri, Mesut Sarı, “ Mersin’de Kentleşme, Göç ve Kentle Bütünleşme Sorunu”,
Mersin Sempozyumu 2008 ( 19-22 Kasım)
Çakır, Sabri, “Elazığ’da Kentleşme ve Gecekondu Sorununa Genel Bir Bakış”, Fırat Havzasının Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Kalkınması Sempozyumu(7-9 Nisan 1998), Fırat Üniversitesi Yayını, Elazığ-1991
Demirel, Bekir Ali, “Doğu’da Göçün Temelleri”, Pivolka (Başkent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Eleştirel-Yaratıcı Düşünme ve Davranış Araştırmaları Laboratuarı), Yıl 3, Sayı 14, Ankara-2004
Ersoy, Melih, “Göç ve Kentsel Bütünleşme”, Ankara-1985 Üniversitesi Dergisi ( sosyal Bilimler), Elazığ-1991
Güvenç, Bozkurt, İnsan ve Kültür, Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, Ankara-1972
Haris, John R., Michael H.Todaro, “Migration, Unemployment and Development: A Two –Sector Analyis”, American Ekonomic Reiew, Cilt:60, 126-142, 1970
İlbaşı, Tuçe, Sabri Çakır, “Antalya’da Gecekondu Ailelerinin Kentlileşme Süreci ve Sosyo-Ekonomik Yapıları (Ahatlı Mahallesi Örneği/Yayınlanmamış Bitirme Tezi) SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Bitirme Tezi, Isparta- 2010
Üner, Sunday, “Türkiye’de İller Arasında Göçler (1970-1980)”, Türkiye’de Sosyal Bilim Araştırmalarının Gelişimi, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ankara-198
Şahin Cengiz, “Yurt Dışı Göçün Bireyin Psikolojik Sağlığı Üzerindeki Etkisine İlişkin Kuramsal Bir İnceleme”, G.Ü, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, Ankara-2001
Yalçın, Cemal, Göç Sosyolojisi, Anı, Ankara-2004