Seyyid İbrahim Hanîf’in Siyer-i Mekkî’sinin ve Veysî’nin Siyer’inin Mevlid Bölümlerinin Karşılaştırılması

Hz. Muhammed’in vefatından sonra ortaya çıkan siyer ilmi, önce Arap ve İran, daha sonra Türk edebiyatında kendini göstermiştir. Bilindiği kadarıyla, Türk edebiyatında, 14. yüzyılda Kadı Darîr’in Sîretü’n-Nebî adlı eseriyle başlayan siyer edebiyatı, verilen manzum ve mensur eserlerle, günümüze kadar devam etmiştir. 17. yüzyılda Veysî, 18. yüzyılda da Seyyid İbrahim Hanîf, siyer alanında önemli eserler vermişlerdir. Veysî’nin Dürretü’t-Tâc fî Sîret-i Sâhibi’l-Mi’râc’ı mensur; Hanîf’in Siyer-i Nebî’si ise manzum şekilde kaleme alınmıştır. Her iki eser de Siyer-i Mekkî ve Siyer-i Medenî olmak üzere iki bölümden oluşur. Siyer-i Nebî’den anlaşıldığı kadarıyla Hanîf, eserini oluştururken, Siyer-i Veysî’de anlatılan rivayetlerden faydalanmıştır. Hz. Muhammed’in doğumunun anlatıldığı Mevlid bölümü, her iki eserde de önemli bir yer tutmaktadır. Bu makalede, Hanîf’in ve Veysî’nin siyerlerindeki Mevlid bölümleri karşılaştırılarak rivayetler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ortaya koyulacaktır

A Comparison Of Mevlid Parts In Seyyid Ibrahim Hanîf’s Siyer-i Mekkî And Veysî’s Siyer

Keywords:

-,

___

  • ÂRİF HİKMET (Şeyhülislâm Ahmed), Ârif Hikmet Tezkiresi, Ali Emîrî Kitaplığı, Nu:789.
  • İBRAHİM HANÎF, Dîvânçe, Ali Emîrî Kütüphanesi, Mnz121.
  • İBRAHİM HANÎF, Siyerü’n-Nebî, Kütahya Vahid Paşa İl Halk Kütüphanesi, No: 43 Va 813/1.
  • FATİN DÂVÛD, Hâtimetü’l-Eş’âr (Fatin Tezkiresi), Haz: Ömer Çiftçi, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219117/h/metin.pdf
  • KARAMAN, Hayrettin, vd., Kurân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2007.
  • MEHMED SÜREYYÂ, Sicill-i Osmânî, Haz. Nuri Akpınar, Eski Yazıdan Aktaran: Seyit Ali Kahraman, Cilt 4, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1996.
  • ÖZTÜRK, Nuran, “Siyer Türü ve Siyer-i Veysî”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kayseri, 1997.
  • PEKOLCAY, Necla, Mevlid (Vesîletü’n-Necât), Dergâh Yayınları, İstanbul, 1980.
  • ŞEMSEDDİN SÂMÎ, Kâmusu’l-Âlâm, Cilt 3, Kaşgar Neşriyat, Ankara, 1996.
  • TERGİP, Ayhan, “Siyer Yazıcılığı ve Türklerin Siyer İlmine Katkıları”, Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi (Klâsik Türk Edebiyatının Kaynakları Özel Sayısı, Prof. Dr. Turgut Karabey Armağanı), Cilt 3, Sayı 15, Ordu, 2010.
  • YILDIZ, Sümeyye, “İbrahim Hanîf’in Siyer-i Mekkî’si (İnceleme-Tenkitli Metin- Tıpkıbasım)”, Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2011.
  • YILMAZ, Mehmet, Edebiyatımızda İslâmî Kaynaklı Sözler, Enderun Kitabevi, İstanbul, 1992.