Geleneksel Isparta Evlerinde Giriş Düzenlemeleri

Isparta Akdeniz Bölgesinin Kuzeyinde yer almakta olup, Türk döneminde Hamidoğulları adıyla bilinmektedir. Isparta'da eski evlerden bazıları günümüze kadar gelebilmiştir. Bu eski evlerin içinde pek çok örnek Çelebiler Mahalle'sinde yer almaktadır. İnsan yaşamındaki ve değişimler ve teknolojik ihtiyaçlar evleri de etkilediğinden, pek çoğu günümüzde orijinal görüntüsünü kaybetmiştir. Isparta'da üç tip giriş biçimi vardır. Birincisi içeriye alınmış girişliler, ikincisi sokak ile aynı seviyede olup, iç sofaya düz olarak girilenler, pek seyrek rastlanan üçüncüsü ise koridora benzeyen daha büyük girişi bulunan tiplerdir. Eğer evin iki giriş bulunuyorsa, büyük olan giriş imalat, tarladan saman getirilmesi ve hayvanların geçişi için uygundur. Şehirde pek çok ev, içeriye alınmış girişlidir. Isparta evlerinin kapıları çift kanatlı olup, kanatlar tablalama üslubunda olduğu gibi çerçeveye geçirilmiş değişik boyuttaki ağaç panolardan oluşmaktadır. Giriş tiplerinin içerisinde koridor tipli olanların en eski örnekler olduğu tahmin edilmektedir.

Entrances in Traditional Houses of Isparta

Isparta is a city situated at Northern of region called Mediterrenean, olso named Hamitoğulları in Turkish era. Some old hauses in Isparta that survives today. Among the best examples of the houses with several type that takes place in Çelebiler Qarter. A lot of them have not preserved the original features todays. Because the change in human life and improvoments in technology effected home. There are three types of entrances in Isparta. One is inner entering type, second one is same level of the street and straight entering in to interrior hall. A less frequent third one is built longer doorway in shape of a corridor type than other entrances. İf house has two doorway; bigger one is suitable for the passage of the produce and straw coming out of fields and animals. İn the city many of the houses have inner entrance type. A double leaf doors is for the entrance of the house in Isparta. Doors are made of several size type wooden panels nailed to the boards of the door so that imitates the usual panneling style. The one with the shape of a corridor type is seen as the oldest example.

PDF

___

Akkoyunlu, Zahide, Geleneksel Urfa Evlerinin Mimari Özellikleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1989.
Arseven, Celal Esat, "Ev", Sanat Ansiklopedisi, Cilt I, İstanbul 1983.
Böcüzade, Süleyman Sami, Isparta Tarihi, Serenler Yay., İstanbul 1983.
Büyükmıhçı, Gonca, Kayseri'de Yaşam ve Konut Kültürü, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2005.
Çal, Halit, Tokat Evleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1988.
Demir, Ataman, Geçmişten Geleceğe Anadolu'da Malzeme ve Mimarlık, XXII. Dünya Mimarlık Kongresi 2005, İstanbul, 2006.
Doğan, Hasol, Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, İstanbul 1990.
Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, "Konut", Cilt 2, İstanbul 1997, s. 1041.
Eldem, Sedat Hakkı, Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul 1968.
Günay, Reha, "Konut", Elmalı ve Yöresel Mimarlığı, Ege Yayınları, İstanbul 2008. s. 73-272.
Isparta 2003, "Isparta Evleri", Ankara 2003, s. 205-213.
Karpuz, Haşim, Erzurum Evleri, Kültür Bakanlığı Yayınları 1051, Ankara, 1989.
Kayalı, Buğra, Isparta Kent Merkezinde Bulunan Sivil Mimarlık Örneklerinin Günümüzdeki Durumları, Koruma Sorunları Ve Değerlendirme Önerileri, SDÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta 2005.
Kuban, Doğan, Türk ve İslam Sanatı Üzerine Denemeler, İstanbul 1995.
Özbek, Osman, "Malatya Evleri", Türk Etnoğrafya Dergisi, Sayı:18, Ankara 1988, s. 131-135
Sayan, Yüksel, Öztürk Şahabettin, Bitlis Evleri, K.B. Yayınları, Ankara 2001.
Sayan, Yüksel, Uşak Evleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1997.
Sözen, Metin - Eruzun, Cengiz, Anadolu'da Ev ve İnsan, Emlak Bankası Yayınları, İstanbul 1992.
Türk, Ali, "Isparta Kent Merkezinde Bulunan Tecilli Konutların Özellikleri, Koruma Sorunları ve Değerlendirme Önerileri", SDÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Sayı 10-2. Isparta 2006, s. 274-283.
Uğurluer, Murat, Antepevlerinde Kitabeler, Gaziantep 2006.
Yaman, Bahattin, "Isparta'da Yok Olan Bir Kültür Tahir Paşa Konağı", Bilge Dergisi, Sayı: 50, İstanbul 2007, s. 96-108.
Yurt Zahide, "Eski Isparta Evleri", Kültür ve Sanat Dergisi, Ankara 1994, s. 62-65.