Afyonkarahisar Kentinde Göçlerin Seçkinlik Yaklaşımı İle Analizi (1990-2000)

Göçleri açıklamaya yönelik yaklaşımlardan birisi de seçkinlik yaklaşımdır. Göçün nedenlerinden çok, göç edenlerin niteliklerini esas alan bu yaklaşıma göre göçmenlerin geride kalanlara göre seçkin bir kitleden oluştuğu kabul edilmektedir. Buna göre göçe katılan bireyin cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durumu, mesleki deneyimi gibi pek çok faktöre göre göç edenler farklılık oluşturmaktadır. Buna karşın göç alan merkezlerin sahip oldukları fonksiyonları itibariyle gösterdiği farklılıklar göçün boyutu kadar göç edenin niteliklerini etkilemektedir. Bu çalışmada amaç, Afyonkarahisar kenti örneğinde iller arası göçleri seçkinlik yaklaşımına göre analiz etmektir. Ayrıca kentin 1990 sonrasında değişen fonksiyonel özelliklerinin göç boyutları kadar göç edenlerin niteliklerine olan etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. 1985-1990 ve 1995-2000 olmak üzere sadece iki döneme ait elde verilerin irdelendiği bu çalışma aynı zamanda daha önce kentteki göç akımlarını konu alan araştırmanın devamını sağlayacaktır. Sonuçta kentin 1990 sonrasında özellikle eğitim nedeniyle net göç almaya başlaması göç edenlerin niteliklerinde de değişime yol açtığı ortaya çıkmıştır.

Analysis of Migration in the City of Afyonkarahisar by Selectivity of Migration (1990-2000)

One of the approaches with an aim of explaining migrations is selectivity of migration. According to this approach, which deals with the qualities of the people migrating rather than the motives behind migration, it is presumed that migrants are composed of a more distinct community than the ones who are left behind. In accordance with this, migrants present variations with regard to a great number of factors such as the gender, age, educational background, marital status and vocational status of the migrants. On the other hand, the variations of the centers receiving migrants in terms of their functions affect the qualities of the migrants as much as the dimensions of the migration. The aim in this study is to analyze inter provincial migration within the sample of the city of Afyonkarahisar in compliance with selectivity of migration. In addition, the effects of the functional qualities of the city which have changed after 1990 upon the qualities of the migrants as much as the dimensions of the migration have been tried to be identified. This study, in which data of only two periods of 1985-1990 and 1990-2000 are scrutinized, is also a continuation of the previous studies on migration trends in the city. After all, the fact that the city began to receive migrants after 1990 owing to particularly education revealed that it also created changes in the qualities of migrants.

___

  • Alan M. Schlottmann - Henry W. Herzog, "Career and Geographic Mobility Interactions: Implications for the Age Selectivity of Migration" The Journal of Human Resources, vol. 19, No 1 (Winter, 1984), 1984, p. 72.
  • Alparslan Aliağaoğlu, "Afyonkarahisar Şehir Coğrafyası", Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmamış doktora tezi, Ankara, 2003.
  • David A. Plane - Peter A. Rogerson, The Geographical Analysis of Population with Applications to Planing and Busines, John Wiley&Sons Inc, USA, 1994.
  • DİE, 1980 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri: Afyon, DİE Yay., Ankara, 1983.
  • DİE, Daimi İkametgâha Göre İç Göçler 1980, DİE Yay. No: 1124, Ankara, 1985.
  • DİE, 1985 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri: Afyon, DİE Yay., Ankara, 1987.
  • DİE, Daimi İkametgâha Göre İç Göçler 1985, DİE Yay. No: 1381, Ankara, 1989.
  • DİE, Türkiye Nüfusu (1923-1994), Demografik Yapı ve Gelişme, Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara, 1995.
  • DİE, 1990 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri: Afyon, DİE Yay., Ankara,1993.
  • DİE, 1990 Genel Nüfus Sayımı Daimi İkametgâha Göre İç Göçün Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, DİE Yay., Ankara, 1997.
  • DİE, 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri: Afyon, DİE Yay., Ankara, 2002.
  • E.Murat Özgür, Türkiye Nüfus Coğrafyası, GMC Basın Yayın Ltd.Şti., Ankara, 1998.
  • Erol Tümertekin, Türkiye'de İç Göçler, İ.Ü, Yay. No: 1371, İstanbul, 1968.
  • Erol Tümertekin, "Türkiye'de İç Göçler Üzerine", İ.Ü. Coğrafya Enst. Dergisi, Sayı 22, 1977, s. 29-42.
  • Fatih Çelik, "İç Göçlerin Seçkinlik Yaklaşımı ile Analizi" Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 13, 2002, s. 275-296.
  • Gareth J. Lewis, Human Migration A Geographical Perspective, St. Martin's Press, New York, United States of America, 1982.
  • Gary L. Peters - Robert P. Larkin, Population Geography (Problems, Concepts and Prospects), Eighth Edition, Kendall/Hunt Publishing Company, United States of America, 2005. http://www.dpt.gov.tr/DocObjects/Download/3346/icgoc.pdf (10.03.2009)
  • James L. Newman - Gordon E. Matzke, Population (Patterns, Dynamics and Prospects), Prentice Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersey, USA, 1984.
  • John R. Weeks, Population An Introduction to Concepts and Issues, Updated Fifth Edition, Wadsworth Publishing Company Belmont, California, USA, 1994.
  • Nevin Evcil - Vedia Dökmeci, "Türkiye'de Göç Eğilimlerinin Mekansal, Demografik ve Zaman Açısından Analizi", 12. Ulusal Bölge Bilimi Bölge Planlama Kongresi 25-26 Ekim 2007, İstanbul, 2007.
  • Samira Yener, 1965-1970 Döneminde İller Arası Göçler ve Göç Edenlerin Nitelikleri, DPT Yay., No: 1528, Ankara, 1977.
  • Sevil Sargın, Üniversitelerin Şehirleşmeye Etkileri, Fakülte Kitapevi, Isparta, 2006.
  • TUİK, Genel Nüfus Sayımı 2000 Göç İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu Yay., Ankara, 2005.
  • Tuncer Kocaman - Sema Bayazıt, Türkiye'de İç Göçler ve Göç Edenlerin Sosyo-Ekonomik Nitelikleri, DPT Sosyal Planlama Genel Müdürlüğü Yay., Ankara, 1993.
  • Tuncer Kocaman, Türkiye'de İç Göçler ve Göç Edenlerin Nitelikleri (1965-2000), DPT Yay., Ankara, 2008.