A. YALÇIN TEPE, ALPASLAN ATEŞ, EKREM MUTLU, YALÇIN TÖRE

Hasan Çayı (Erzin-Hatay) su kalitesi özellikleri ve aylık değişimleri

Bu çalışmada, kaynağı Osmaniye ili sınırları içerisinde olan ve sık ormanlık alandan geçerek Hatay ili Dörtyol ilçesinde İskenderun körfezine dökülen Dörtyol ve Payas ilçelerinin içme suyunu karşılayan Hasan Çayı'nın bazı su kalitesi özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Mayıs 2003'te başlanmış olup su kalitesi parametrelerinden pH, çözünmüş oksijen, sıcaklık, tuzluluk, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), toplam alkalinite ve sertlik, amonyak, nitrit, nitrat, fosfat, sülfit, sülfat, klor, potasyum, sodyum, silisyum ve askıda katı madde (AKM) değerleri 12 ay boyunca aylık olarak incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Hasan Çayı su kalitesi parametrelerinin aylara göre değişimleri belirlenmiş olup ayrıca mevcut su kalitesi durumu alabalık gibi soğuk su türlerinin yetiştiriciliği için uygun olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

pH, nehirler, su kaynakları, Türkiye, kimyasal bileşim, su kalitesi, Hatay

Water quality of Hasan Stream (Erzin-Hatay) and montly variations

In the present study, some water quality parameters of Hasan Creek, which source from city of Osmaniye, flow through dense woody area and merge into İskenderun Bay from Dörtyol, Hatay, were investigated. The creek supplies the drinking water of Dörtyol and Payas towns. Starting from May 2003 and sampling the water monthly for a year, water quality parameters of pH, dissolved oxygen, temperature, salinity, Chemical Oxygen Demand (COD), total alkalinity and hardness, ammonia, nitrite, nitrate, phosphate, sulphite, sulphate, chloride, potassium, sodium, silica and total dissolved solids were measured in the present study. According to measured study results, changes in water quality parameters of Hasan Creek respect to the months were determined. Measured water quality parameters indicated that the creek water is suitable for the culture of cold-water fish such as trout.

Keywords:

pH, rivers, water resources, Turkey, chemical composition, water quality, Hatay,

PDF

___

Barlas, M., 1995. Akarsu Kirlenmesinin Biyolojik ve Kimyasal Yönden Değerlendirilmesi ve Kriterleri. Doğu Anadolu Bölgesi I. Ve II. Su Ürünleri Sempozyumu, 465479s, Erzurum.

Bazen, R., Corral, M., Pagot, M., Rodriguez, A., Orona, C, Rodriguez, Ml., Larrosa, N.,

Cossavella, A., del Olmo, S., Bonfanti, E., Busso, F., 2005, Remote sensing and numerical modeling for the water quality analysis of the Los Molinos reservoir in Cordoba, Argentina. Ingenieria Hidraulica En Mexico, 20 (2): 121-135 Apr-Jun.

Baykal, B.B., Tanik, A. and Gönene, E., 1999, A relatively less polluted drinking water reservoir of metropolitan istanbul near the black sea coast, Selected Proceedings of the 18th Biennial Conference of the International Association on Water Quality, Water Science and Technology, Volume 34, Issue 12,1996, Pages 73-81.

Boyd, C. E., 1990. Water quality in ponds for aquaculture, Auburn, AL: Auburn University.

Alabama Agricultural Experiment Station, Pres. 482 p.

Boyd, C. E., 1998. Water Quality for Pond Aquaculture, Alabama Agricultural Experiment Station, Research and Development Series No.43

Boyd, C. E. and Tucker, C. S.,1992. Water quality and pond soil analyses for aquaculture Alabama Agricultural Experiment Station, Auburn University, Alabama, USA.

Cirik, S., ve Cirik, Ş., 1999limnoloji (Üçüncü Baskı). Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınlan No: 21,166s, İzmir.

DSİ, 2005, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve su kaynakları,

http://www.dsi.gov.tr/topraksu.htm

Egemen, Ö. ve Sunlu, U., 1996. Su Kalitesi, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayın No:14, Ege Üniversitesi Basımevi Bomova-İzmir.

Foyrap, A., 1992. Erzurum İlinde Yapılan Sulama Amaçlı Göletlerin Durumu, Yeterlilikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, Erzurum.

Kazancı, N., Girgin, S., Dügel, M., ve Oğuzkurt, D., 1997. Akarsuların Çevre Kalitesi Yönünden Değerlendirlmesinde ve izlenmesinde Biyotik İndeks Yöntemi, 100s, Ankara.

SPSS, 1997. SigmaStat statistical software, SPSS, Chicago, Illinois, USA

Tepe, Y., and Boyd, C.E., 2001. A sodium-nitrate-based, water-soluble, granular fertilizer for sport fish ponds, North American Journal of Aquaculture., 63,328-322.

Tepe, Y.,and Boyd, C. E., 2002. Sediment Quality in Arkansas Bait Fish Minnows Ponds. Journal of World Aquaculture Society. Vol.33, No.3.

Thierfelder, T. K. E., 2000. Orthogonal Variance Structures on Lake Water Quality Data And Their Use For Geo-Chemical Classification Of Dimictic, Glacial/Boreal Lakes,Aquatic Geochemistry 6:47-64,.