BENYAMİN KALAY’IN BOSNA’DAKİ YÖNETİM VE BOSNA MİLLETİ YARATMA ÇABASI

Bu makalede, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna’yı nasıl ve ne için işgâl ettiği ve mutlak yönetici sıfatıyla imparatorluğun Ortak Maliye Bakanı Kalay’ın Bosna’yi hangi şartlarda ve nasıl idare ettiği ve yeni bir Bosnalı kimliği oluşturma görevini ne kadar başardığı incelemeye çalışılacaktır. Benyamin Kalay, Avusturya hanedanı tarafından yetiştirilmiş bir Macar soylusu ve ülkesinin Balkanlar’ı çok iyi tanıyan nadir bulunan bir siyasetçisi idi. Kalay, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun üstün bir medenî anlayışa ve düzene sahip olmakla, Balkanlar’daki geri kalmış milletleri medenileştirme görevine sahip olduğuna inanan bir yönetici olarak, Bosna’yı geri kalmış ve medenileştirilmesi gereken bir ülke olarak görmekte idi. Bu yüzden, on yıl boyunca Bosna’yı bu zihniyetle yönetmiş olan Kalay, yeni bir “Bosna Milleti” yaratmaya çalışmıştır. Bosna-Hersek işgâl edildiğinde, ekin açısından orası kendisine has ve yüksek bir düzeyde idi. Osmanlı Devleti’nin üst hükümdar olduğu, fakat daima özerk bir idareye sahip olmuş olan Bosna’da yüzyıllar boyunca oluşmuş yüksek bir siyasî ve ekinlik düzen ve seçkin bir Boşnak kesimi mevcuttu. Buna rağmen Kalay, Bosna-Hersek’de eskiyi koruyarak, yeni bir Bosna milleti yaratmayı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na bağlı bir ülke yaratmayı hedeflemekteydi. Bu hedefini gerçekleştirmek için de Bosna’nın yüzde ellilik kısmını oluşturan Boşnaklar’a/Müslümanlar’a yönelik ayrı bir siyaset izlemiştir.

BENYAMİN KALAY’IN BOSNA’DAKİ YÖNETİM VE BOSNA MİLLETİ YARATMA ÇABASI

Bu makalede, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna’yı nasıl ve ne için işgâl ettiği ve mutlak yönetici sıfatıyla imparatorluğun Ortak Maliye Bakanı Kalay’ın Bosna’yi hangi şartlarda ve nasıl idare ettiği ve yeni bir Bosnalı kimliği oluşturma görevini ne kadar başardığı incelemeye çalışılacaktır. Benyamin Kalay, Avusturya hanedanı tarafından yetiştirilmiş bir Macar soylusu ve ülkesinin Balkanlar’ı çok iyi tanıyan nadir bulunan bir siyasetçisi idi. Kalay, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun üstün bir medenî anlayışa ve düzene sahip olmakla, Balkanlar’daki geri kalmış milletleri medenileştirme görevine sahip olduğuna inanan bir yönetici olarak, Bosna’yı geri kalmış ve medenileştirilmesi gereken bir ülke olarak görmekte idi. Bu yüzden, on yıl boyunca Bosna’yı bu zihniyetle yönetmiş olan Kalay, yeni bir “Bosna Milleti” yaratmaya çalışmıştır. Bosna-Hersek işgâl edildiğinde, ekin açısından orası kendisine has ve yüksek bir düzeyde idi. Osmanlı Devleti’nin üst hükümdar olduğu, fakat daima özerk bir idareye sahip olmuş olan Bosna’da yüzyıllar boyunca oluşmuş yüksek bir siyasî ve ekinlik düzen ve seçkin bir Boşnak kesimi mevcuttu. Buna rağmen Kalay, Bosna-Hersek’de eskiyi koruyarak, yeni bir Bosna milleti yaratmayı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na bağlı bir ülke yaratmayı hedeflemekteydi. Bu hedefini gerçekleştirmek için de Bosna’nın yüzde ellilik kısmını oluşturan Boşnaklar’a/Müslümanlar’a yönelik ayrı bir siyaset izlemiştir.

___

  • Referans 1 Arhıv Grada, Ş.140(19 Aralık 1900).
  • Referans 2 Armour, Ian D. (2016). Austro-Hungarıan Polıcy Towards Serbıa 1867-1871 Wıth Specıal Reference To Benjamın Kâllay, School Of Slavonic And East European Studies Unıversıty Of London, London: published by ProQuest LLC.
  • Referans3 Besarović, Risto. (1966). Iz kulturne i političke istorije Bosne i Hercegovine, Sarajevo: Svjetlost.
  • Refrans 4 Bojić, Mehmedalija. (2001).Historija Bosne i Bošnjaka, Sarajevo: Šahinpašic.