Sağlık Okuryazarlığı

Halk sağlığı alanında önemi son yıllarda artan sağlıkokuryazarlığının birbirine benzer içeriklere sahip çokçeşitli tanımı vardır. Sağlık okuryazarlığı; sağlıkla ilgilikararlar almak ve yargıda bulunmak amacıyla, sağlıkbilgisine erişmek, sağlık bilgisini anlamak,değerlendirmek ve kullanmak için gerekli olan bilgi,motivasyon ve yeterliliği içermektedir. Sağlıkokuryazarlığı seviyesinin artması bireysel özerklik vegüçlenme sağlayarak, bireylerin sağlık davranışları vesağlık hizmeti kullanımları üzerinden sağlıkta eşitliğe,sürdürülebilirliğe ve pozitif sağlık çıktılarına öncülüketmektedir.Sağlık okuryazarlığının çok boyutlu ve karmaşık biryapısı olması nedeniyle çok çeşitli ölçüm aracıkullanılmaktadır. Sağlık okuryazarlığını sağlıkçıktılarıyla birlikte kültürel ve sosyal boyutlarını daölçecek global bir ölçüm aracı geliştirilmesine vesağlık okuryazarlığı ile sağlık çıktıları arasındakiilişkinin nedenlerini ortaya çıkaracak araştırmalaraihtiyaç duyulmaktadır.Sağlık okuryazarlığı ile ilgili yapılan epidemiyolojikçalışmalarda düşük sağlık okuryazarlığının sağlıkdavranışı, sağlık çıktıları, sağlık hizmeti kullanımı vemaliyetini olumsuz yönde etkilediği görülmektedir.Bireysel, sosyal ve çevresel faktörlerle birlikte eğitimsistemi ve sağlık sisteminden de etkilenen sağlıkokuryazarlığını geliştirmek için sektörler arası işbirliğigerekmektedir

Health Literacy

There are many different definitions that havingsimilar contents of health literacy of increasingimportance in the fields of public health in recentyears. Health literacy includes people's knowledge,motivation and competences to access, understand,appraise, and apply health information in order totake decisions and make judgments on health.Increasing the level of health literacy by providingautonomy and empowerment of individuals onhealth behaviors and health service use, it leadsmore equity and sustainability in health and positivehealth outcomes.Several different measurement tools have used dueto multidimensional and complex framework ofhealth literacy. İmproving the global measurementtool that measures health literacy with healthoutcomes, also the cultural and social dimensions ofhealth literacy and the researches which reveal thereasons for the relationship between health literacyand health outcomes are needed.In the epidemiological studies on health literacy, it isobserved that low health literacy affects healthbehavior , health outcomes, health service use andhealth costs in a negative way. Inter-sectoralcollaboration is needed to improve health literacyaffected the educational and the health systemswith the social and environmental factors

___

Parker, Ruth M.,Scott C. Ratzan, and Nicole Lurie. "Health literacy: a policy challenge for advancing high-quality health care." Health affairs 22.4 (2003): 147-153.
Osborne H. Health Literacy. From A to Z. 2th Edition.Burlingt on: Jones&Bartlett; 2013.
Balçık, Pınar Yalçın. "Sağlık Okur-Yazarlığı." TAF Preventive Medicine Bulletin13.4 (2014): 321-326.
HLS-EU Consortıum (2012): Comparatıve Report
Of Health Lıteracy In Eıght EU Member States. The European Health Lıteracy Survey HLS-EU. Accessed April 11, 2015, at http://www.health- lıteracy.eu.
Safeer, Richard S.,and Jann Keenan. "Health literacy: the gap between physicians and patients." Am Fam Physician72.3 (2005): 463-468.
Health Literacy and Child Health Promotion: Implications forResearch, Clinical Care, and Public Policy. Sudore, R. L.,Yaffe, K., Satterfield, S., Harris, T. B., Mehta, K. M., Simonsick, E. M., ... &Schillinger, D. (2006). Limited literacy and mortality in the elderly: the health, aging, and body composition study. Journal of general internal medicine, 21(8), 812.
Güneş, F. (1994). Okur-yazarlık kavramı ve düzeyleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Fakültesi Dergisi, 27(2), 499-507. UNESCO, 2005. EFA Global Monitoring Report
Team. EducationforAll Global Monitoring Report Understandings of literacy, p. 147- 159. Chapter 6. Accessed April 4, 2015, at http://www.uis.unesco.org/Library/Documents/ gmr06-en.pdf.
Sİrensen K, Van den Broucke S, Fullam J, Doyle G, Pelikan J, Slonska Z, Brand H; (HLSEU) Consortium Health Literacy Project European. Health literacy and publichealth: a systematic review and integration of definitions and models. BMC PublicHealth. 2012; 25;12:80.
Tones, Keith. "Health literacy: new wine in old bottles?." Health Education Research17.3 (2002): 290.
Health and Literacy: A Review of Medical and PublicHealth Literature Volume 1: Chapter Five Rima E. Rudd ,Barbara A. Moeykens.
13. World Health Organization. "Health promotion glossary." (1998). Accessed March 12, 2015, at http://www.who.int/healthpromotion/about/ HPR%20Glossary%201998.pdf.
14.Nancy D. Berkman , Terry C. Davis&LaurenMcCormack (2010) Health Literacy: What Is It?,Journal of Health Communication: International Perspectives, 15:S2, 9-19.
15.Kickbusch, Ilona. "Improving Health Literacy-A key priority for enabling good health in Europe." EuropeanHealth Forum Gastein. Vol. 2004.
16.Jolie N. Haun , Melissa A. Valerio , Lauren A. McCormack , Kristine Sørensen& Michael K. Paasche-Orlow (2014) Health Literacy Measurement: An Inventory and Descriptive Summary of 51 Instruments, Journal of Health Communication: International Perspectives, 19:sup2, 302-333.
17.DeWalt, D. A.,&Hink, A. (2009). Health literacy and child health outcomes: a systematic review ofthe literature. Pediatrics, 124(Supplement 3), S265-S274.
18.Baker, D.W. The meaning and measure of healthliteracy. Journal of General Internal Medicine 21; 2006: 878-883
19.Tanrıöver, M. D., Yıldırım, H. H., Ready, F. N. D., Çakır, B., & Akalın, H. E. (2014). Sağlık Okuryazarlığı Araştırması.20.SEZGİN, Deniz. "Sağlık Okuryazarlığını Anlamak." Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi (2013): 73-92
21.Kutner, Mark, et al. "TheHealth Literacy of America'sAdults: Results from the 2003 NationalAssessment of Adult Literacy. NCES 2006-483." National Center for Education Statistics (2006).
22.IOM. (2004). Health Literacy - A Prescription toEnd Confusion. Institute of Medicine (IOM), TheNational Academies Press, Washington, DC.
23.Von Wagner, Christian, et al. "Functional health literacy and health-promoting behaviour in a national sample of British adults." Journal of epidemiology and community health 61.12 (2007): 1086-1090.
24.Bilir, Nazmi. "Sağlık okur-yazarlığı/Health Literacy."Turkish Journal of PublicHealth 12.1(2014):61-68.
25.US Department of Health and Human Services, and Office of Disease Prevention and Health Promotion. "National action plan to improve health literacy." Washington, DC (2010).
26.World Health Organization. "Health literacy: the solid facts. 2013. Accessed April 27,2015, at http://www. euro. who. int/__data/ assets/ pdf_file/0008/190655/e96854.pdf.
27.Schillinger, D.,Grumbach, K., Piette, J., Wang, F., Osmond, D., Daher, C., &Bindman, A. B. (2002). Association of health literacy with diabetes outcomes. Jama, 288(4), 475-48

ISSN: 1300-0853
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 1992
Yayıncı: TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ

Arşiv