Burdur’da Aile Hekimlerinin Sunduğu Doğum Sonu Bakım Hizmetleri ve İlişkili Faktörler

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Aile Hekimliği Birimlerinde verilen doğum sonu bakım hizmetlerinin, nicelik ve nitelik açısından değerlendirilmesi ve bakım almayı etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmanın evrenini, Burdur ilinde, 01 Ekim -31 Aralık 2019 tarihinde doğum yapmış 567 kadın oluşturdu, %88,4’üne ulaşıldı. Veriler, Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi doğrultusunda hazırlanan soru formuyla toplandı. Analizlerde tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testi kullanıldı. Bulgular: Lohusaların %2,6’sı Aile Hekimliği Birimlerinde doğum sonu bakım hizmeti almamıştır. Üniversite eğitimi almış, eve giren gelirleri rahat yeten ve özel hastanede doğum yapmış kadınların aile hekimliklerinden bakım alma sıklığı düşüktür. Sonuçlar: Sayısal anlamda gelişmiş ülkeler düzeyinde doğum sonu bakım veriyor görülse de içerik olarak sunulan hizmetler yetersizdir. Verilen hizmetler sahada sadece nicelik olarak değil nitelik olarak da değerlendirilmelidir.

Postpartum Care Services Offered by Family Doctors and Affecting Factors in Burdur Province

Aim: The aim of this study is to evaluate the postpartum care services provided in Family Medicine Units in terms of quantity and quality and to determine the factors that affect care taking. Material and method: The population of the crosssectional study consisted of 567 women who gave birth on October 01- December 31, 2019 in Burdur province, 88.4% of them were reached. Data were collected with a questionnaire prepared in line with the Postpartum Care Management Guide. Descriptive statistics and chi-square test were used in the analysis. Results: In Family Medicine Units ,postpartum care did not received 2.6% of women. The rate of receiving care from family medicine is low for women who have university education, have a comfortable income, and have given birth in a private hospital. Conclusion: Although it is seen that it provides postpartum care at the level of numerically developed countries, the services offered in terms of content are insufficient. The services provided in the field should be evaluated not only in terms of quantity but also in terms of quality.

PDF

___

1. World Health Organization. World health statistics 2010.(No. WHO/MPS/10.03). World Health Organization, 2010 .
2. Al, Fort, M. T. Kothari, and N. Abderrahim. Postpartum care: levels and determinants in developing countries. No. 15. DHS Comparative Report, 2006. (http://www.measuredhs.com/ pubs/pub_details.cfm?ID=676)
3. Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı Ankara, 2014
4. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK , 2019.
5. Ongera, M. N., G. Kikuvi, and D. Mokaya. “factors ınfluencıng utılızatıon of postnatal care servıces among mothers wıth chıldren aged between 7-14 weeks attendıng chıld welfare clınıc at kısıı teachıng and referral hospıtal-Kenya”. Global Journal of Health Sciences, 2018; 3.2 :1 – 13.
6. Elkhoudrı, Noureddine, et al. Postnatal care: levels and determinants in Morocco. Iranian journal of public health, 2017, 46.2: 242.
7. Gebrehıwot, Tesfay Gebreslassie, et al. Prevalence and Associated Factors of Early Postnatal Care Service Use Among Mothers Who Had Given Birth Within the Last 12 Months in Adigrat Town, Tigray, Northern Ethiopia, 2018. International Journal of Women’s Health, 2020; 12: 869- 879.
8. Çatak, B., Sütlü, S., Kılınç, A. S., Badıllıoğlu, O., & Zencir, M. (2011 Burdur’da 2009 Yılında Doğum Yapmış Kadınların Doğum Özellikleri ve Doğum Sonu Bakım Hizmetleri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2011;10.5. 579-586.
9. Çatak, B., Öner, C., Sütlü, S., & Kılınç, S. Where Are We Standing on Postpartum Care? A Crosssectional Community Based Study. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2017; 11(4), 256-264.
10. Gün ÖE, Öner C, Çetin H, Şimşek EE.Yeni Doğum Yapmış Kadınların Aile Hekimlerinden Aldıkları Doğum Sonu Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. TJFMPC, 2020;14(4): 576-587.
11. Özdemir, R., Karaçalı, M. Karabük ili Safranbolu ilçesinde doğum sonu bakım hizmetlerinin kapsamı ve hizmet kullanımının belirleyicileri. Ege Tıp Dergisi, 2019;58(4), 351-362.
12. Adams, Y. J., Stommel, M., Ayoola, A., Horodynski, M., Malata, A., & Smith, B. Use and evaluation of postpartum care services in rural Malawi. Journal of Nursing Scholarship, 2017; 49(1), 87-95.
13. İlhan, M. N., Tüzün, H., Aycan, S., Aksakal, F. N., & Özkan, S. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların sağlık hizmeti kullanma özellikleri ve bazı sosyoekonomik belirteçlerle değişimi: sağlık reformu öncesi son saptamalar. Toplum Hekimliği Bülteni, 2006; 25(3), 33-41.
14. Schoen C, Davis K, DesRoches C, Donelan K, Blendon R. Health insurance markets and income inequality findings from an international health policy survey. Health Policy 2000;51(2):67-85. 9.
15. Van der Heyden JH, Demarest S, Tafforeau J, Van Oyen H. Socio-economic differences in the utilisation of health services in Belgium. Health Policy 2003 ;65(2):153-65.
16. Morris S, Sutton M, Gravelle H. Inequity and inequality in the use of health care in England an empirical investigation. Soc Sci Med 2005 Mar;60(6):1251-66. 13. Lorant V, Boland B, Humblet P, Deliege D. Equity in prevention and health care. J Epidemiol Community Health 2002; 56:510-16.
17. Van Doorslaer E, Masseria C, Koolman X. OECD Health Equity Research Group: Inequalities in access to medical care by income in developed countries. CMAJ. 2006 Jan17;174(2)177-83.
18. Van Doorslaer E, Koolman X, Jones AM. Explaining income-related inequalities in doctor utilization in Europe. Health Econ 2004 ; 13(7):629-47