Dilan KIZILIRMAK, Ebru DOĞAN, Fatma YÖRÜK, Fatma Zehra KIRŞAN, Hanife ÖZKAN, Merve TEKİNEMRE, TUĞBA MELİHA FATMA ERCAN

Bir Üniversite Yerleşkesinin Açık Alanını Kullanan Kişilerin Güneşten Korunma Davranışları

Giriş: Güneşten korunma davranışında kişilerin aldığıönlemlerin saptanmasının önemi büyüktür. Bugerekçeyle, belirlenmiş tarih ve saatlerde güneştenkorunma davranışı gözlenmiştir.Gereç ve Yöntem: Bir üniversitenin sağlıkyerleşkesinde seçilmiş iki ayrı noktada (giriş veçıkışında) yapılmıştır. Veriler; 10-14 Temmuz 2017tarihleri arasında 11.00-12.00 ve 15.00-16.00saatlerinde seçilmiş alanlarda toplanmıştır. Bualanlardan belirlenen gün ve saatlerde geçen kişileringözlenmesi sırasında elde edilen veriler için veritoplama formu kullanılmıştır. Bu yolla toplam 1035kişi gözlenmiştir. Araştırmanın değişkenleri; gözlenenyaş grubu (çocuk ya da erişkin), cinsiyet, sağlıkçalışanı olduğuna dair algı (beyaz önlük, yaka kartı),yanında çocuk olup olmadığı, güneş gözlüğükullanımı, şapka kullanımı, şemsiye kullanımı,kıyafetin rengi, elinde su olup olmamasıdır.Bulgular: 1035 kişinin %1,3'ü güneşten korunmadavranışlarının tamamını uygularken, %11,7'sininhiçbir davranışı uygulamadığı saptanmıştır. Önerilerintamamını uygulayan erkeklerin yüzdesi kadınlardan,yaşlı grubu yüzdesi erişkin yaş grubundan yüksektir.Araştırma açısından beklentilerle uyumlu davranışgösteren sağlık çalışanı bulunamamıştır. Cinsiyetegöre güneş gözlüğü kullanımı erkeklerde %39,5 vekadınlarda %53,3'tür. Yaşlıların şapka kullanımıerişkin-çocuk yaş grubuna göre daha yüksektir.Katılımcıların yalnızca %1'inin şemsiye kullandığısaptanmıştır.Sonuç: Bireylerin güneşten korunma davranışınıyeterli ölçüde göstermemeleri önemli bir halk sağlığıproblemidir. Çalışmada korunma davranışınıntamamını uygulayanların yüzdesinin düşükbulunmasının sebebi olarak toplumun güneşin zararlıetkileri hakkında yeterli bilgiye ve farkındalığa sahipolmaması düşünülebilir. Konuyla ilgili iyileştiriciçalışmaların yapılmasına gereksinim vardır.

Behaviors of Open Space Users to be Protected from Sun Exposure at the Health Campus of a University

Background: Detection of sun protection measurestaken by people is really important. For that reason,sun protection behaviours were observed at previouslyscheduled dates and times.Materials and Method: It was conducted at twodifferent selected points (entrance and exit) at Healthcampus of a university. The data were collectedbetween the hours of 11.00-12.00 and 15.00-16.00on July 10-14, 2017. A data collection form was usedto record the observations about the people passingthrough these areas. In this way, a total of 1035people were observed. The research variables were"observed age category (adult or child), gender,perception about person whether or not he/she was ahealthcare worker (wearing white coat, name badge),presence of a child accompanying the adult, wearingsunglasses, use of hat, use of umbrella, colour ofclothing, presence of water bottle in person's hand".Findings: It was determined that 1.3% of 1035people perform all of the sun protection behaviours,while 11.7% do not practice any sun protectionmeasure. The percentage of the males, who compliedwith all sun protection recommendations is higherthan among the females and the rate of performing allof the sun protection behaviours among elderly peopleis higher than among the younger ones. No healthcareworker behaving in accordance with the predictions ofthe study was observed. Eyeglasses usage rate bygender is 39.5% and 53.3% for males and females,respectively. Use of hat among the elderly is higherthan among the adults-children age group. It wasdetermined that only 1% of participants useumbrellas.Conclusions: It is an important public health issue thatindividuals do not perform sun protection behaviourssufficiently. The lack of knowledge and awarenessamong the people about the harmful effects of sunexposure might have caused the percentage of theparticipants performing all of the sun protectionbehaviours during the observations to be low. Morestudies should be conducted to improve awarenessregarding this issue.

PDF

___

1. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%20Te %C5%9Fviki%20S%C3%B6zl%C3%BCk.pdf. Erişim:5/7/2017
2. [Internet] http://www.who.int/healthpromotion/ conferences/previous/ottawa/en/. Erişim: 5/7/2017.
3. [Internet]https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane /kitaplar/Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B 1n%20Te%C5%9Fviki%20S%C3%B6zl%C3%BC k.pdf. Erişim:5/7/2017.
4. Yurtseven E, Ulus T, Vehid S et al. Assessment of Knowledge, Behaviour and Sun Protection Practices among Health Services Vocational School StudentsInt. J. Environ. Res. Public Health 2012, 9(7), 2378-2385; [Internet] doi:10.3390/ijerph9072378 Erişim:17.07.17
5. Aynur, U.; Süheyla, A.O.; Safak, E. Evaluating the skin cancer risks and sun-protection practices of students. Ege Med. J. 2004, 43, 95-99[internet] http://www.oalib.com/references/8711448 Erişim:17.07.17
6. Grunfeld EA. What influences university students' intentions to practice safe sun exposure behaviours? J Adolesc Health 2004;35:486-92. [Internet] doi:10.1016/j.jadohealth.2003.11.093 Erişim:17.07.2017
7. Erkin G, Karaduman A. Güneş, güneşten korunma ve güneşten koruyucular[Internet]: http://www.tip.hacettepe.edu.tr/actamedica/2007 /sayi_2/baslik4.pdf Erişim:5/7/2017
8. Kaymak, Y.; Tekbaş, O.F.; Işıl, S. Knowledge, attitudes and behaviours of university students related to sun protection. Turk. Derm. 2007, 41, 81-85 [Internet] http://journal.turkderm.org.tr/eng/jvi.aspx?pdir=t urkderm&plng=eng&un=TURKDERM99608&look4= Erişim:17.07.17
9. Ferlay J, Shin HR, Bray F, Forman D, Mathers C, Parkin DM. Estimates of worldwide burden of cancer in 2008: GLOBOCAN 2008. Int J Cancer. 2010 Dec 15;127(12):2893- 917,
10. [Internet]: http://cevresagligi. thsk.saglik.gov.tr/bilgi-dokumanlar/halk-sagliginayonelik/988-a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1- s%C4%B1caklarda-al%C4%B1nmas%C4%B1- gereken-%C3%B6nlemler.html Erişim:5/7/2017
11. [Internet]:http://webarchive.nationalarchives. gov.uk/+/http://www.dh.gov.uk/en/Publicationsa ndstatistics/Publications/PublicationsPolicyAndGuid ance/DH_4009609 Erişim: 19/07/2017
12. Ashish Magdum, Francesca Leonforte, Edwina McNaughton et al. Sun protection -Do we know enough? [Internet] http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S 1748681512000083 Erişim:19/07/17
13. Uslu M, Karaman G, Şavk E. Adnan Menderes Üniversitesi Hekimlerinin Deri Kanserleri Ve Güneşin Etkileri Konusundaki Bilgi Düzeyleri İle Güneşten Korunma Davranışlarının Değerlendirilmesi ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2006 7(1) : 5 - 10 [Internet]:http://adudspace. adu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11607/2 008/5- 10.pdf?sequence Erişim: 25/07/2017
14. Yurtseven E, Ulus T, Vehid S et al. Assessment of Knowledge, Behaviour and Sun Protection Practices among Health Services Vocational School Students Int. J. Environ. Res. Public Health 2012, 9(7), 2378-2385;[Internet] doi:10.3390/ijerph9072378 Erişim:17/07/2017
15. [Internet]: https://www.thevisioncouncil.org/ content/uv-eye-protection/kids Erişim 25/07/2017
16. [Internet]: https://www.aao.org/eye-health/tipsprevention/summer-sun-eye-safety Erişim 25/07/2017
17. [Internet]:http://turkdermatoloji.org.tr/ media/files/file/GUNESTEN_KORUNMA.pdf Erişim 25/07/2017
18. Meyer N, Pruvost-Balland C, Bourdon-Lanoy E, Maubec E, Avri M.F. Awareness, knowledge and attitudes towards sun protection among skin cancer-treated patients in France. J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol. 2007;21:520-525.
19. Yan S, Xu F. Demographic Differences in Sun Protection Beliefs and Behavior: A CommunityBased Study in Shanghai, China [Internet]:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articl es/PMC4377961/#!po=56.8750 Erişim: 25/07/2017
20. Sağlık Bakanlığı Yaşlı Sağlığı Modülleri, Şubat 2011 Ankara, [Internet]:https://sbu.saglik. gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/yaslisagligi.pdf Erişim: 19/07/2017.