Aile Hekimlerinin Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Uygulama Durumları
Bu araştırmada, bir toplum sağlığı merkezisorumluluk bölgesinde çalışan hekimlerin DoğrudanGözetimli Tedavi Stratejisi'yle (DGTS) ilgili bilgi veuygulamalarının ortaya koyulması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırmanınevreni, bölgede çalışan 29 aile hekimidir. Örnekseçilmeden tüm hekimlere ulaşılmaya çalışılmış,literatür taranarak hazırlanan soru formu yüz yüzegörüşme tekniği ile uygulanarak veri toplanmıştır.Bulgular: Katılımcıların %70.4'ü erkektir ve %55.6'sı40 yaş ve üzerindedir. Hekimlerin %81.5'i 10 yıl veüzeri süredir hekimlik mesleğini yapmaktayken,%18.5'i daha önce verem savaş dispanserinde (VSD)çalışmış ve %18.5'i mezuniyet sonrası DGTS ile ilgilibir eğitim programına katılmamıştır. Hekimlerin bilgipuanı ortalaması 45.19±19.35 (min. 0, max. 80)olarak bulunmuştur. Doğrudan gözetimli tedavi(DGT) uygulayan 24 hekimin 21'i, hastalara ilaçlarıgözetmen eşliğinde içirmektedir.Sonuç ve Öneriler: Çalışmamızda aile hekimlerininDGTS ile ilgili bilgi düzeylerinin ve uygulamalarınınyeterli olmadığı, DGT'nin öneminin gereğincekavranamadığı görülmüştür. Hekimlerin DGTS veDGT ile ilgili bilgi eksiklikleri giderilerek tüberküloztedavisinin başarısı artırılabilir ve hastalığın kontrolaltına alınması kolaylaştırılabilir
Knowledge Levels and Practices of Family Physicians on Directly Observative Treatment Strategy
This study was conducted to revealthe knowledge and practices of the family physiciansworking in one community health centerresponsibility area about Directly ObservedTreatment Strategy (DOTS).Material and Method: The universe of this crosssectional study is 29 family physicians who work inthis district. We tried to reach to whole physicianswithout sampling and data was collected by face toface interview technique using a questionnaire whichwas prepared making a literatüre review. Findings: 70.4% of the participants were men and55.6% were 40 years and older. 81.5% of physicianshave been working as a physician for about ten yearsor older and 18.5% worked at tuberculosis controldispensary previously and, they have not been in atraining programme about DOTS after theirgraduation. We found the knowledge point averageof physicians as 45.19±19.35 (min. 0, max. 80). 21of the 24 physicians who administered for directlyobserved treatment (DOT) were ensure that drugswere taken under some supervision.Conclusion and recommendations: In this study wefound that, family physicians' knowledge aboutDOTS and practices about DOT were inadequate,the importance of DGT was not realised properly. Wecan increase the succes of therapy and make easierto get under control the disease by metting theinadequate knowledge of physicians about DOTSand DOT
___
- 2015 Global Tuberculosis Report, WHO, 2015 (Erişim tarihi: 27.11.2015).
- Türkiye Verem Savaşı 2013 Raporu, TC Sağlık Bakanlığı, THSK, Ankara, 2014.
- http://tuberkuloz.thsk.saglik. gov.tr/tuberkuloz/795-doğrudan-gözetimli- tedavi.html (Erişim tarihi: 01.04.2015).
- Türkiye Verem Savaşı 2012 Raporu, TC Sağlık Bakanlığı, THSK, Ankara, 2013.
- Özkara Şeref, Arpaz S.Tüberküloz tedavisinde doğrudan gözetimli tedavi (DGT), Solunum Hastalıkları. 2003;14:150-157.
- Tanrıkulu A.Ç,Palancı Y,Dağlı C.E.Türkiye'de hekimlerin verem savaş dispanseri görevleri hakkındaki bilgileri.Tüberküloz ve Toraks Dergisi.2009;57(1):32-37.
- Akdağ R. TC Sağlık Bakanlığı Tüberküloz Tanı ve Tedavi Rehberi, Ankara :Sağlık Bakanlığı yayın no:862.2011.
- Özkara Ş, Arpaz S, Özkan S ve ark. Tüberküloz Tedavisinde Doğrudan Gözetimli Tedavi, Türkiye Ulusal Verem Savaş Dernekleri Federasyonu, Ankara:Çağan Matbaacılık.2002.
- Akalın Ş, Ertaş M, Denizli Merkezi'ndeki Aile Hekimlerinin Tüberküloz Tanı ve Tedavisine Yaklaşımları, Pam Med J., 2014;7(3): 214-217.
- Öner C, Çatak Binali. Birinci basamakta tüberküloz kontrolü: mevcut durum ve öneriler. TJFMPC.2014;8(1):3-7.
- Yılmaz F. T, Tuna A. G.Göğüs hastalıkları hastanesinde görev yapan hemşirelerin tüberküloza ilişkin bilgi düzeyleri. İUFN Hem.Dergisi.2011; 19 (1):37-44.
- TC Sağlık Bakanlığı, Verem Savaş Dairesi Başkanlığı 2009/51 Sayılı Genelge, Tarih: 28.08.2009.
- Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığı'nca Çalıştırılan Personele Yapılacak Ödemeler ile Sözleşme Usül ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,Resmi Gazete Sayı: 2015/7528 Tarih: 16.04.2015.
- Karahan A, Çalı Ş. Ümraniye'de hekimlerin tüberküloz kontrolü ve DOTS hakkındaki bilgi ve tutumları.STED.2005;14(9): 195-201.
- Mumcu H. K, Trabzon'da hekimlerin tüberküloz kontrolü ve doğrudan gözetimli tedavistratejisi ile ilgili bilgi ve uygulamaları.STED.2013;22(4):131- 137.
- Kara A, Doğar Ö.Pediatri asistanlarının tüberküloz hakkında bilinç ve bilgi düzeyleri.İzmir Dr Behçet Uz Çocuk Hast.Dergisi.2015;5(1):48-53.
- Çiftçi F, Torun Ö.Sağlık çalışanlarında tüberküloz bilgi düzeyi ve risk algılaması. Toraks Dergisi.2007; 8(4):221-226.
- Aile hekimliği uygulaması ve tüberküloz kontrolü ile ilgili Türk Toraks Derneği görüş bildirgesi (http://www.toraks.org.tr/subNews.aspx? sub=188¬ice=764) erişim tarihi:25.05.2015.
- Çağaltay Karaoğlu S, Esin M. Tüberküloz hastalığında DGT uygulamaları: Sistematik inceleme.İzmir Göğüs Hastalıkları Dergisi.2013;27(1):23-30.
- Deveci E. S, Turgut T. Birinci basamak hekimlerinin akciğer tüberkülozu konusunda bilgi, tutum ve davranışları ile tedavi yaklaşımları. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 2003;51(1):40-47.
- Yılmaz D, Cantepe E. C. Bursa'da çalışan pratisyen hekimlerin DGTS hakkındaki bilgi ve tutumları. Türkiye Klinikleri Arch Lung. 2010;11(1): 1-4.
- Yurdakul A. S, Birinci Basamak Hekimlerinin Tüberküloz ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Solunum Hastalıkları.2000;11:48-53.
- Köse E, Gencer M. Şanlıurfa/ Ceylanpınar Devlet Hastanesi yardımcı sağlık personelinde tüberküloz bilgi düzeyi ve mesleki risk algılamas.Tıp Araştırmaları Dergisi. 2008;6 (2): 86-92.
- Aile Hekimleri İçin Tüberküloz El Kitabı. TC Sağlık Bakanlığı Ankara İl Sağlık Müdürlüğü, 2011.
- Çalışır H C. Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi.Özkara Ş, Kılıçaslan Z, ed. Tüberküloz, Toraks Kitapları, Türk Toraks Derneği. Sayı 11,Ekim 2010:615-628.