BASKETBOL VE FUTBOL HAKEMLERİNİN MESLEKİ HAZ DÜZEYLERİNİN BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Çalışmanın amacı hakemlerin mesleki haz düzeylerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesidir. Çalışma grubu uygun örnekleme yöntemi ile oluşturulmuştur. Çalışmaya 2017-2018 sezonunda aktif olarak hakemlik yapan %61’i (n:200) basketbol ve %39’u (n:125) futbol hakemi olmak üzere 325 kişilik hakem grubu katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Karaçam ve Pulur (2018) tarafından geliştirilen hakemler için mesleki haz ölçeği (HİMHÖ) kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesi için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, ikili karşılaştırmalarda t testi ve çoklu karşılaştırmalarda tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Yapılan analizlerde basketbol ve futbol hakemlerinin mesleki haz düzeyleri arasında cinsiyetlerine göre erkek hakemler lehine, hakemlikten elde edilen gelirlerinden memnun olma durumlarına göre gelirinden memnun olanlar lehine anlamlı bir fark olduğu görülmüştür (p<.05). Basketbol ve futbol hakemlerinin mesleki haz düzeyleri ile yönetilen maç sayısı arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki olduğu görülmüştür (p<.05). Basketbol ve futbol hakemlerinin mesleki haz düzeylerinin branşa, klasmana ve eğitim durumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmektedir (p>.05). Basketbol ve futbol hakemlerinin mesleki haz düzeyleri ile yaş ve hakemlik yılı arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>.05). Araştırma sonucunda futbol ve basketbol hakemlerinin cinsiyetleri, hakemlikten elde ettikleri gelir düzeyi ve yönettikleri maç sayısının hakemlerin mesleki haz düzeyleri için önemli değişkenler olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Basketbol Hakemi, Futbol Hakemi, mesleki haz, hakem

EXAMINING BASKETBALL AND SOCCER REFEREES’ LEVELS OF ZEST FOR WORK IN TERMS OF CERTAIN DEMOGRAPHIC VARIABLES

The aim of this study is to examine the referees' levels of zest for work in terms of certain demographic variables. Convenience sampling method was used in the study and the sample consisted of a group of 325 referees who actively served during the 2017-2018 season. 61% (n:200) of the referees were basketball referees and 39% (n:125) were soccer referees. The participant group included 50 (15%) female and 275 (85%) male referees. 14% (n:44) of the participants were candidate referees, 32% (n:107) were provincial referees, and 54% (n:174) were class referees. The mean age of the participants was 25, and the mean refereeing experience of them was 5 years. Demographic information form and "The Zest for Work Scale for Referees" (ZWSR) developed by Karaçam and Pulur (2017) were used as data collection tools. The analysis of the data was conducted using SPSS 21 and AMOS programs. The Pearson-Product Moment Correlation Coefficient, t-test in binary comparisons and one-way variance analysis (ANOVA) in multiple comparisons were used to determine the correlations between the variables. As a result of the analyzes, basketball and soccer referees were found to have a significant difference in favor male referees according to the variable of gender and in favor of those who are satisfied with their income according to the variable of satisfaction with the income. It was found that there was a positive significant relationship between the participants' levels of zest for work and the number of matches refereed. It was observed that basketball and soccer referees' levels of zest for work did not show any significant difference according to the branch, classification and educational background. There was no significant relationship between the participants' levels of zest for work and the variables of age and refereeing experience.

Keywords:

Referee, Basketball Referee, Soccer Referee, zest for work,

PDF

___

Büyüköztürk, Ş. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Chan, D. W. (2009). The hierarchy of strengths: Their relationships with subjective well-being among Chinese teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 25, 867-875.
Ekmekçi, R. (2008). Basketbol hakemlerinin stres kaynakları ile stresle başa çıkma yöntemlerinin tesbiti ve önleyici yönetsel uygulamaların geliştirilmesi (Unpublished doctoral dissertation). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Ekmekci, R. (2011). İyi bir hakemin özellikleri. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 2, 1-5.
Ekmekçi, R. (2016). Hakemlikte psikolojik hazırlık. Ankara: Detay Yayıncılık.
Erdoğan, O. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin öz yeterlilik ve başarı algılarında yordayıcı olarak akademik iyimserlik, umut ve mesleki haz. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Fagerström, L. (2009). Positive life orientation–an inner health resource among older people. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 24, 349-356.
Guillén, F., & Feltz, D. L. (2011). A conceptual model of referee efficacy. Frontiers in psychology, 2, 25.
Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (2011). Positive psychology and educational administration: An optimistic research agenda. Educational Administration Quarterly, 47(1), 427- 447.
Josepshon, M., & Vingard, M. (2007). Zest for work? Assessment of enthusiasm and satisfaction with the present work situation and health – A 1.5-year follow-up study. Work, 29, 225-231.
Karaçam A. & Pulur A. (2016). Identification the Relation between Active Basketball Classification Referees' Empathetic Tendencies and Their Problem Solving Abilities. Universal Journal of Educational Research, 4 , 1912 - 1917.
Karaçam, A , Pulur, A . (2018). Hakemler İçin Mesleki Haz Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması-HİMHÖ. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3 (2), 35-45. DOI: 10.31680/gaunjss.416737
Karaçam, A., Pulur A. & Adıgüzel, S. N. (2017). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Mesleki Haz Ve Fiziksel Öz Saygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 11(2).
Lent, R. W., & Brown, S. D. (2006). Integrating person and situation perspectives on work satisfaction: A social-cognitive view. Journal of Vocational Behavior, 69, 236-247.
Lent, R. W., Nota, L., Soresi, S. ve ark., (2011). Predicting the job and life satisfaction of Italian teachers: Test of a social cognitive model. Journal of Vocational Behavior, 79, 91-97.
Park, N., & Peterson, C. (2010). The urban psychology of character strengths. American Psychological Association, 65(6), 535-547.
Peterson, C., & Seligman, M. E. P. (2004). Character strengths and virtues: A handbook of classification. New York, NY: Oxford University.
Peterson, C., Park, N., Hall, N. ve ark., (2009). Zest and work. Journal of Organizational Behavior, 30(2), 161-172.
Sezgin, F., & Erdogan, O. (2015). Academic optimism, hope and zest for work as predictors of teacher self-efficacy and perceived success. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(1), 7-19.
Tuero, C., Tabernero, B., Marquez, S., & Guillen, F. (2002). Análisis de los factores que influyen en la práctica del arbitraje [Analysis of the factors affecting the practice of refereeing]. SCAPE, 1(1), 7–16.
Weinstein, N., & Ryan, R. M. (2009). Vitality. In S. J. Lopez (Eds.), The encyclopedia of positive psychology (pp. 1023-1025). Singapore: Blackwell.