Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Adaylarının Liderlik Özellikleri ile Sosyal Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı; spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin liderlik özellikleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda çalışma grubuna Nevşehir Hacı Bektaşi Veli, Erciyes, Ahi Evran ve Dumlupınar Üniversitesinden 2017-2018 eğitim öğretim yılında beden eğitimi ve spor öğretmenliği programında 1. 2. 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören 300 gönüllü öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Öğretmen Liderlik ölçeği, Sosyal problem çözme envanteri ve Sosyo demografik bilgi formu kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen puanlar bir istatistik programı ile analiz edilmiştir Adaylara ilişkin kişisel bilgiler ve envanter toplam puanları ortalamalar ve standart sapma puanları tespit edilerek verilmiştir. Ölçeklerden elde edilen puanların arasındaki ilişkiyi ortaya koyabilmek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi (r) ve elde edilen puanlarının birbirinin yordayıcı olup olmadığını tespit edebilmek için Çoklu regresyon analizi (β) uygulanmıştır. Sonuç olarak liderlik ile probleme olumlu yönelim alt boyutu arasında ileri düzeyde pozitif ilişkiler saptanırken, probleme olumsuz yönelim, dürtüsel/dikkatsiz tarz ve kaçınan tarz alt boyutlarında negatif yönde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Eğitim ortamlarında liderlik özelliklerini pekiştirmeye yönelik planlanan çalışmaların sosyal problemleri çözme açısından öğrencileri daha donanımlı bir hale getirebileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

liderlik, sosyal problem çözme, beden eğitimi

Investigation of The Relationship Between Leadership Characteristics and Social Problem Solving Skills of The Physical Education and Sports Teacher Candidates

The aim of this study is to examine the relationship between leadership skills and social problem solving skills of students studying at the faculty of sports sciences. For this purpose, 300 volunteer students from Nevşehir Haci Bektas Veli, Erciyes, Ahi Evran and Dumlupinar University 1st, 2 nd, 3rd and 4th grades of physical education and sports education program participated in the study group in 2017-2018 academic year. In this research, Teacher Leadership Scale, Social Problem Solving Inventory and Socio - demographic Data Form were used. The data obtained from the scales were analyzed with SPSS 20.0 package program. Personal information and inventory total scores and factor scores for the candidates were determined by determining the frequency (f) and percentage (%) values. In order to determine the relationship between the scores obtained from the scales, Pearson Product Moment Correlation Analysis (r) and the scores obtained were applied multiple regression analysis (β). As a result, while there is an advanced positive relationship between leadership and positive orientation sub-dimension of the problem, it has been determined that there is a negative relationship between the problem, negative orientation, impulsive / careless style and avoiding style sub dimensions. It can be said that planned studies aiming to reinforce leadership characteristics in educational environments can make students more equipped to solve social problems.

Keywords:

Leadership, Social Problem Solving, Physical Education,

PDF

___

Akbulut, V. (2017). Öğretmen liderlik stiline göre ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi yatkınlıklarının incelenmesi. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Baltaş, A., ve Baltaş, Z. (2002). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Beycioğlu, K., ve Aslan, B. (2010). Öğretmen liderliği ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elementary Education Online, 9, 2, 764-775. Erişim adresi: http://ilkogretim-online.org.tr/index.php/io/about.
Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Can, N. (2013). Öğretmen liderliği. Ankara: Pegem Akademi.
Doğan, D., Sucan, S., Turan, M.B., Pepe, O., & Karaoğlu, B. (2016). The Relationship between leadership styles and assertiveness of physical education teachers. International Journal of Science Culture and Sport, 4, 1, 11-20.
Durukan, E. (2003). Selçuk Üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulu I. ve II. sınıf öğrencilerinin liderlik davranışlarının karşılaştırılması. (Yayımlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
D'zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1990). Development and preliminary evaluation of the social problem-solving inventory. Psychological Assessment a Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2,2, 156-163. DOI: 10.1037/1040-3590.2.2.156.
Ergin, B. (2009). Kişilerarası problem çözme davranışı, yetişkinlerdeki bağlanma biçimleri ve psikolojik rahatsızlık belirtileri arasındaki ilişkiler. (Yayınlanmamış)Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Erol, E. (2001). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
Feyzioğlu, E. (2008). Bağlanma stilleri, problem çözme becerileri ve hükümlülük arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Geybullayev, G. (2002). Yönetimin esasları. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, SDÜ Basımevi.
Güllü, M., & Arslan, C. (2009). Leadership styles of physical education teachers. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 11, 352-367.
Güney, S. (2000). Yönetim ve organizasyon el kitabı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Hamarta, E. (2009). A Prediction of self-esteem and life satisfaction by social problem solving. Social Behavior and Personality, 37, 1, 73-82. DOI: 10.2224/sbp.2009.37.1.73.
Heppner, P. P., Reeder, B. L., and Larson, L. M. (1983). Cognitive variables associated with personal problem- solving appraisal: implications for counselling. Journal of Counseling Psychology, 30, 1, 537-545. DOI: 10.1037/0022-0167.30.4.537.
Hurt, M. H. (2015). Investigating The Intersection of School Structure and Teacher Leadership: A Mixed- Methods Study. (Unpublished) Doctorate’s Thesis. The Ohio State University, Columbus. Erişim adresi: https://etd.ohiolink.edu/pg_10?::NO:10:P10_ETD_SUBID:102468#abstract-files.
Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kazan, Kırçık, Ş., ve Pepe, K. (2009). Burdur ilinde görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sorunları üzerine bir araştırma. 6. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Sempozyumu’nda Sunulan Bildiri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
Lunn, J. M. (2006). A Study on teacher professionalism and teacher leadership: The teachers’ viewpoint. Thesis, The University of Waikato, Hamilton, New Zealand. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/10289/2296.
Margolis, J., & Deuel, A. (2009). Teacher leaders in action: motivation, morality, and money. Leadership and Policy in Schools, 8, 3, 264-286. DOI: https://doi.org/10.1080/15700760802416115.
Maxfield, C., Wells, C., Keane, W., & Klocko, B. (2008). The Role of superintendents in supporting teacher leadership. Journal of School Leadership, 20, 669-693.
Ojeme, E. O. (1988). Perceived and actual role of secondary school physical educators. Journal of Teaching in Physical Education, 8, 1, 33-45.
Patterson, E. L. (2015). Teacher perspectives of principal leadership behavior that facilitate teacher leadership. Unpublished Doctorate’s Thesis. Roosevelt University, Chicago.
Taylor, M., Yates, A., Meyer, L. H., & Kinsella, P. (2011). Teacher professional leadership in support of teacher professional development, Journal of Teaching and Teacher Education 27,1, 85-94. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tate.2010.07.005.
Turan, M. B., Erol, Z., ve Karaoğlu, B. (2016). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin liderlik düzeylerinin öğretmenlik mesleği yordama gücünün incelenmesi. İ.Ü Spor Bilimleri Dergisi, 6, 3, 71-78. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/340419.
Üstün, F. (2004). Türkiye’nin coğrafi bölgelerine göre beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik özelliklerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Yiğit, R. (2013). Öğretmen adaylarının öznel iyi oluşu ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online Dergisi, 12, 2, 550‐560. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/90499.