Yusuf Atılgan'ın Öykülerinde İmgesel Hayaller Simgesel Gerçekler

1950 kuşağı yazarlarından biri olan Yusuf Atılgan, özellikle roman türünde kaleme aldığı eserleriyle adını duyurmuştur. Ancak diğer pek çok yazar gibi o da romandan önce öykü türünde eserler yayımlamıştır. Her iki türde verdiği eserlerde bireyi derinlemesine ele alan yazarın en çok işlediği konular bireyin yabancılaşması ve varoluşsal sorunlarıdır. Yazarın bu temalara yoğunlaşmasında kendi dünya görüşü ve içinde bulunduğu dönemin şartları etkili olmuştur. Öyle ki 1950’li yıllar gerek 2. Dünya Savaşı gibi evrensel olayların getirdiği sorunlar gerekse ülke içindeki gelişmeler sonucunda birey için sancılı geçen yıllardır. Birçok yazarın bireysel temalara yoğunlaştığı bu dönemde Yusuf Atılgan kaleme aldığı öykülerini 1960 yılında Bodur Minareden Öte başlığı altında yayımlar. Bu eserde yer alan öyküler dönemin ruhunu yansıtması bakımından ilgi çekicidir. Bahsi geçen kitapta yer alan öykülerinde yazar, kendisine ve yaşadığı topluma yabancılaşan insanları ele alır. Bu çalışmada bireyin ruhsal durumunu ele alan bu öyküler, Fransız psikanalist Jacques Lacan’ın psikanalitik yöntemi ışığında ele alınmaya çalışılacaktır. İnsan ruhunda cereyan eden olayları anlamaya ve anlamlandırmaya çalışan psikanaliz yöntemiyle birlikte öykü kahramanlarının içinde bulundukları ruhsal duruma bir açıklama getirmeye çalışmak, bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Yusuf Atılgan, öykü, yabancılaşma, psikanaliz, Jacques Lacan.

Imaginary Dreams Symbolic Facts in the Stories of Yusuf Atılgan

Yusuf Atılgan, one of the authors of the 1950 generation, made a name for himself with his works, especially in the genre of novels. However, like many other writers, he published short stories before the novel. The subjects that the author deals with the individual in depth in his works in both genres are the alienation and existential problems of the individual. His worldview and the conditions of the period he lived in were influential in the author’s concentration on these themes. So much so that the 1950s were painful years fort he individual as a result of both problems brought bu universal events such as World War II and the developments within the country. In this period when many writers focused on individual themes, Yusuf Atılgan published his stories under the title Bodur Minareden Öte in 1960. The stories in this work are interesting in terms of reflecting the spirit of the period. In his stories in the aforementioned book, the author deals with people who are alienated from himself and the society he lives in. In this study, these stories, which deal with the mental state of the individual, will be tried to be discussed in the light of the psychoanalytic method of the French psychoanalyst Jazques Lacan. The main purpose of this study is to try to explain the mental state of the story heroes, together with the psychoanalysis method, which tries to understand and make sense of the events taking place in the human psyche.

Keywords:

Yusuf Atılgan, story, alienation, psychoanalysis, Jacques Lacan.,

PDF

___

Atılgan, Yusuf (2013). Bütün Öyküleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Castanet, Herve (2017). Lacan’ı Anlamak. (Çev. Baturalp Aslan) İstanbul: Encore Yayınları.
Çelebi, Volkan (2009). “Dış-Yakınlığın Çıkmazı ile Dışarının Sorumluluğu Arasında: ‘Lacan ve Levinas’ta Başka’”, Monokl Lacan Seçkisi, s. 234-249.
Eagleton, Terry (2014). Edebiyat Kuramı Giriş. (Çev. Tuncay Birkan) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Fink, Bruce (2016). Lacancı Psikanalize Bir Giriş. (Çev. Özgür Öğütcen) İstanbul: Encore Yayınları.
Fink, Bruce (2019). Lacan’da Aşk. (Çev. Elif Okan Gezmiş ve Zeynep Oğuz) İstanbul: Kolektif Kitap.
Gürbilek, Nurdan (1995). Yer Değiştiren Gölge. İstanbul: Metis Yayınları.
Kocabıyık, Ergün (2006). Aynadaki Narkissos. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Kristeva, Julia (2009). Kara Güneş. (Çev. Nesrin Demiryontan) İstanbul: Bağlam Yayınları.
Kovel, Joel (2000). Arzu Çağı. (Çev. Ferma Lekesizalın ve Abdullah Yılmaz) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Lacan, Jacques (2020). Psikanalizin Temel İlkeleri. (Çev. Mutluhan İzmir) Ankara: Çolpan Kitap.
Leader, Darian (2022). Jouissance. (Çev. İrem Taşçıoğlu) İstanbul: Encore Yayınları.
McGowan, Todd (2012). Gerçek Bakış. (Çev. Zeynep Özen Barkot) İstanbul: Say Yayınları.
Schuster, Aaron (2020). Haz Sorunu. (Çev. Cumhur Özkaya) İstanbul: Sander Yayınları.
Tura, Saffet Murat (2016). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Kanat Kitap.
Verhaeghe, Paul (2023). Yalnızlık Zamanında Aşk. (Çev. Pınar Garan) İstanbul: Axis Yayınları.
Zizek, Slavoj (2015). Hiçten Az. (Çev. Erkal Ünal) İstanbul: Encore Yayınları.