ANKARA KIRSALINDA TARIMSAL GIDA SİSTEMİ OLARAK AGROEKOLOJİNİN SOSYOLOJİK ANALİZİ

Güvenilir ve sağlıklı gıdaya erişim sorunu gün geçtikçe küresel bağlamda büyük problemler teşkil etmeye başlamıştır. Herkesin erişebileceği sağlıklı bir gıda sistemi oluşturmak için araştırmalar devam etmektedir. Agroekolojik uygulamalar ile hem insan hem de çevre sağlığının adil bir şekilde sürdürülebileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada, agroekolojik ilkeleri benimsediğini belirten üreticilerin üretim süreç ve teknikleri gözlemlenerek, agroekolojik gıda ve tarım sistemi sosyolojik bir perspektifle incelenmiştir. Araştırmanın saha kısmı Mart-Kasım 2021 tarihleri arasını kapsamaktadır. Bu bağlamda Ankara ilinin Güdül ilçesinde amaca uygun seçilen 14 üretici ile yarı yapılandırılmış bir soru formu kullanılarak Haziran 2021’de derinlemesine görüşmelere başlanılmıştır. Elde edilen veriler, alan notları ve alanyazıyla desteklenerek yorumlanmıştır. Bu temelde katılımcıların aile çiftçiliğinin ve agroekolojik uygulamaların geleceği üzerine değerlendirmeleri yorumlanarak birkaç öneri sunulmuştur. Sonuçlar, uzun vadeli sürdürülebilir bir tarımsal gıda sistemi için sosyal, politik ve ekonomik dönüşümlerin gerçekleştirilmesi gerektiğini göstermektedir. Bu dönüşümler, aile çiftçiliğinin geleceği için de önemlidir. Tüketicilerin de agroekolojik tekniklerle üretimlerini sürdüren üreticileri desteklemeleri, agroekolojinin sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Üretici ve tüketici bilincini arttırmak adına agroekoloji kavramının, gıda ve tarım araştırmalarında ön plana çıkarılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Agroekoloji, tarımsal gıda sistemleri, aile çiftçiliği, yerel gıda

SOCIOLOGICAL ANALYSIS OF AGROECOLOGY AS AGRO-FOOD SYSTEM IN ANKARA RURAL

The problem of access to safe and healthy food has started to pose a big problem in the global context day by day. Research is ongoing to implement a healthy food system that is accessible to all. It is thought that with agroecological practices, both human and environmental health can be maintained in a fair manner. In this study, the production processes and techniques of the producers, who stated that they adopted agroecological principles, were observed and the agroecological food and agriculture system was examined from a sociological perspective. The field part of the research covers the period between March and November 2021. In this context, in-depth interviews were started in June 2021 using a semi-structured questionnaire with 14 producers selected for the purpose in Güdül district of Ankara province. The data obtained were interpreted by supporting with field notes and literature. On this basis, the evaluations of the participants on the future of family farming and agroecological practices were interpreted and a few suggestions were presented. Findings show that for a long-term sustainable agro-food system social, political and economic transformations should be realized. These transformations are also important for the future of family farming. It is important for the sustainability of agroecology that consumers support producers who continue their production with agroecological techniques. In order to raise producer and consumer awareness, the concept of agroecology should be brought to the fore in food and agricultural research.

Keywords:

Agroecology, agro-food systems, family farming, local food,

PDF

___

Altieri, M. A. (2008a). Agroecology: Environmentally Sound and Socially Just Alternatives to the İndustrial Farming Model. Encyclopedia of Life Support Systems Part-1. Retrieved from http://agroeco.org/wp-content/uploads/2011/02/AltieriAlternatives-to-industrial-model-part-1.pdf
Altieri, M. A. (2008b). Agroecology: Environmentally Sound and Socially Just Alternatives to the İndustrial Farming Model. Encyclopedia of Life Support Systems Part-2. Retrieved from http://agroeco.org/wp-content/uploads/2011/02/AltieriAlternatives-to-industrial-model-part-2.pdf
Altieri, M. A. (2009). Agroecology, Small Farms, and Food Sovereignty. Monthly Review, 61, 102-113.
Altieri, M. A., Letourneau, DK., & Davis, JR. (1983). Developing Sustainable Agroecosystems. BioScience, 33(1), 45-49.
Amekawa, Y. (2011). Agroecology and Sustainable Livelihoods: Toward an İntegrated Approach to Rural Development. Journal of Sustainable Agriculture, 35, 118-162.
Bookchin, M. (1994). Özgürlüğün Ekolojisi: Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü. (Çev: A. Türker). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Caiazza, R., & Volpe, T. (2012). The Global Agro-food System From Past to Future. China-USA Business Review, 11(7), 919-929.
Creswell, J. W. (2014). Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. (Çev Ed: S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
Çelen, E. (2021). Agroekoloji: Başka Bir Tarım Mümkün. In T. Özkaya, M. Yıldız, F. Özden, & U. Kocagöz (Haz.), Agroekoloji ve Döngüsel Tarım (s. 78-86). İstanbul: Metis Yayınları.
Çelik, Z. (2016). Gıda Toplulukları ve Aracısız Ürün Ağı Analizi. Meyve Bilimi, Özel Sayı (Sempozyum), 26-32.
Ericksen, PJ. (2008). Conceptualizing Food Systems for Global Environmental Change Research. Global Environmental Change, 18(1), 234-245.
Ertürk, B. (2021). Agroekoloji: Başka Bir Tarım Mümkün. In T. Özkaya, M. Yıldız, F. Özden, & U. Kocagöz (Haz.), Bitkisel Üretimde Agroekolojinin Temelleri ve Birkaç İpucu (s. 114-122). İstanbul: Metis Yayınları.
Eryılmaz, Ç. (2017). Sosyal Bilim Paradigmaları Çerçevesinde Çevre Sosyolojisinin Kuramları ve Kavramları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 159-174.
Ferguson RS., & Lovell ST. (2014). Permaculture For Agroecology: Design, Movement, Practice, and Worldview. A Review. Agronomy for Sustainable Development, 34, 251-274.
Gliessman, S. (2011). Agroecology and Food System Change. Journal of Sustainable Agriculture, 35(4), 347-349.
Gliessman, S. (2020). Confronting Covid-19 with Agroecology. Agroecology and Sustainable Food Systems, 44(9), 1115-1117.
Gliessman, S. (2021). Transforming the Food System: What Does İt Mean? Agroecology and Sustainable Food Systems, 45(3), 317-319.
Hatanaka, M., & Busch, L. (2008). Third-Party Certification in the Global Agrifood System: An Objective or Socially Mediated Governance Mechanism? Sociologia Ruralis, 48, 73-91.
Heinberg, R., & Bomford, M. (2016). Tarım ve Gıdanın Dönüşümü. (Çev: H. Doğrul). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
Jones, A., & Ejeta, G. (2015). A New Global Agenda for Nutrition and Health: the Importance of Agriculture and Food Systems. Bulletin of the World Health Organization, 94, 228-229.
Kebir L., & Torre A. (2013). Geographical Proximity and New Short Supply Food Chains. In L. Lazzeretti (Ed.), Creative Industries and Innovation in Europe, Concepts, Measures, and Comparative Case Studies (s. 194-211). N. York: Routledge.
Kışlalıoğlu, M., & Berkes, F. (1995). Çevre ve Ekoloji. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Koç, M. (2013). Küresel Gıda Düzeni: Kriz Derinleşirken. Ankara: NotaBene Yayınları.
Kondoh, K. (2014). The Alternative Food Movement in Japan: Challenges, Limits and Resilience of the Teikei System. Agriculture and Human Values, 32(1), 143-153.
Loconto, AM., Jimenez, A., Vandecandelaere, E., & Tartanac. F. (2018). Agroecology, Local Food Systems and Their Markets. AGER: Journal of Depopulation and Rural Development Studies, 25(2), 13-42.
Marchetti, L., Cattivelli, V., Cocozza, C., Salbitano, F., & Marchetti, M. (2020). Beyond Sustainability in Food Systems: Perspectives from Agroecology and Social Innovation. Sustainability, 12(18), 1-24.
Nizam, D. (2021). Yeni Nesil Kooperatifler: Topluluk Aidiyet ve Yer-Temellilik. İstanbul: Oğlak Yayınları
Özkaya, T., & Özden F. (2021). Agroekoloji: Başka Bir Tarım Mümkün. In T. Özkaya, M. Yıldız, F. Özden, & U. Kocagöz (Haz.), Agroekoloji: Bir Bilim, Bir Uygulama ve Bir Hareket (s. 17-44). İstanbul: Metis Yayınları.
Sage, C. (2018). Agro-food systems. In N. Castree, M. Hulme, J. D. Proctor (Eds.) Companion to Environmental Studies (s. 486-490). UK: Routledge.
Samoggia, A., Perazzolo, C., Kocsis, P., & Del Prete, M. (2019). Community Supported Agriculture Farmers’ Perceptions of Management Beneﬁts and Drawbacks. Sustainability,11, 1-21.
Shiva, V. (2012). İyilerin Yanında: Çiftçi Haklarına Adanmış Bir Yaşam. (Çev: Ç. Ekiz). İstanbul: Sinek Sekiz Yayınevi.
Silici, L. (2014). Agroecology: What It is and What It has To offer. IIED issue paper. IIED, London https://pubs.iied.org/pdfs/14629IIED.pdf
Sobal, J., Khan, LK., & Bisogni, C. (1998). A Conceptual Model of the Food and Nutrition System. Social Science & Medicine, 47, 853-863.
Thompson, J., & Scoones, I. (2009). Addressing the Dynamics of Agri-food Systems: an Emerging Agenda for Social Science research. Environmental Science & Policy, 12(4), 386-397.
Tittonell, P. (2015). Food Security and Ecosystem Services in a Changing World: İt is Time for Agroecology. Agroecology for Food Security and Nutrition Proceedings of the FAO International Symposium 18-19 September 2014, FAO, s. 16-35.
Uysal, K. Ö., & Bektaş, K. Z. (2016). Organik Tarımda Katılımcı Garanti Sistemlerinin Türkiye’de Uygulanabilirliği. 12. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi (25-27 Mayıs 2016), Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, s. 243-252.
Wezel, A., Bellon, S., Dore, T., Francis, C., Vallod, D., David, C. (2009). Agroecology as a Science, a Movement and a Practice. A Review. Agronomy for Sustainable Development, 29, 503-515.
Yerküre Yerel Çalışmalar Kooperatifi (2020). İstanbul Nasıl Beslenir? Üretici Pazarları Odağında Alternatifler ve Olanaklar. İstanbul: Greenpeace. Retrieved from https://www.greenpeace.org/turkey/raporlar/istanbul-nasil-beslenir-ureticipazarlari-odaginda-alternatifler-ve-olanaklar/