HAK TEMELLİ YAKLAŞIM BAĞLAMINDA SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİNİN SOSYAL YARDIMLARI ANKARA VE İSTANBUL ÖRNEKLERİ

Sosyal yardım politikaları yoksullukla mücadelede anlamlı bir fark ortaya koyamadığında, ekonomik eşitsizlikleri ve sosyal adaletsizlikleri süreğen kılarak yoksulluğu yönetmenin bir aracına dönüşebilmektedir. “Araçsallaşan” sosyal yardım toplumdaki üretim, mülkiyet ve bölüşüm ilişkilerinin doğasına eşlik eden her türlü adaletsizlik ve eşitsizliği kurumsallaştırma riski de taşımaktadır. Bu risk en çok da insan haklarını tehdit etmektedir. Bu bağlamda araştırmamız sivil toplum örgütlerinin (STÖ) sosyal yardım uygulamalarında hak temelli bir yaklaşımı esas alıp almadığı sorusuna odaklanmaktadır. Soru formumuz hak temelli yaklaşımın pratikteki bileşenlerini oluşturan güçlendirme, ayrımcılık karşıtlığı ve eşitlik, katılımcılık, hesap verebilirlik prensipleri ile kamu ile işbirliği prensiplerinin STÖ’lerin sosyal yardımlarında nasıl bir karşılığa sahip olduğunu anlamaya yönelik sorular üzerine kurgulanmıştır. Bu kurgu bize, sosyal yardım ediminde bulunan STÖ’lerin yoksullukla mücadelede ve insan haklarının gerçekleştirilmesinde nerede durduğuna yere dair kapsamlı bir veri seti sunmuştur. Elde edilen bulgular çerçevesinde sosyal yardımların gereksinim sahibi insanların hayatlarına dokunduğu ve kalıcı etkiler doğurabildiği bilinmesine karşılık bu yardımlara ilişkin gerek mevzuat alt yapısının gerek sosyal yardım süreçlerinin sahip olması gereken asgari standartlara haiz olmaktan büyük ölçüde yoksun ancak geliştirilebilir olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

İnsan hakları, yoksulluk, sosyal yardım, sivil toplum

RIGHTS-BASED APPROACH TO SOCIAL ASSISTANCE OF CIVIL SOCIETY ORGANIZATIONS IN THE CONTEXT: THE CASE OF ANKARA AND ISTANBUL

Keywords:

Human rights, poverty, social assistance, civil society,

PDF

___

AÇIKGÖZ, Reşat, Yoksullukla Mücadele ve Üçüncü Sektör, Argonot Yayınları, Ankara, 2013.
BENEDEK, Wolfgang, İnsan Hakları Sistemine Giriş, İnsan Haklarını Anlamak içinde, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Ankara, 2014.
BOESEN, Jokab Kirkemann and Tomas Martin, Appliying a Right Based Approach: An Inspirational Guide for Civil Society, The Danish Institute for Human Rights, Denmark, 2007.
D’HOLLANDER, David, Axel Marx and Jan Wouters, Integrating Human Rights In to Development Cooperation a Comparative Assessment Of Strategies and Practices Of Donors, Paper No: 15, Leuvan Centre for Global Governence Studies, 2014.
KORAY, Meryem, Büyüyen Yoksulluk -Yoksunluk Sorunu ve Hak Tartışmalarının Sınırları: Sosyal Hakları Yeniden Düşünmek, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, No: 42, Mart 2010, s. 1-31.
NORDGARD, Jenny Ingelin, Poverty, Human Rights and Implementation of MDGs in Cambodia, University of Oslo, 2006.
POLANYI, Karl, Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri, Türkçesi: Ayşe Buğra, 12. Baskı, İletişim Yayınları, 2014.
TUNA, Korkut, Kent Teorileri: Toplumu Açıklama Girişimi Olarak, İz Yayıncılık, İstanbul, 2013.
United Nations (UN), Human Rights and Poverty Reduction: A Conceptual Framework, Office of the High Comisionare for Human Rights, HR/PUB/04/01, New York and Geneva, 2004.
United Nations (UN), Principles and Guidelines for a Human Rights Approach to Poverty Reduction Strategies, Office of the High Commissioner For Human Rights, HR/PUB/06/12, 2006.
United Nations Development Programme (UNDP), Poverty Reduction and Human Rights: A Practice Note, UNDP, 2003
Victorian Equal Opportunity Human Rigths Community (VEOHRC), From Principle to Practice, 2008, https://www.humanrightscommission.vic.gov.au/.../558_ fcc33f7b3233bc75fd2f1de0187de941, Erişim: 23. 11. 2018
ZETU, Haki, Economic, Social and Culturel (ESC) Rights in Practice, Amnesty International Netherlands, 2010.