Bireysel Emeklilik Sistemine Analitik Bakış: Yoğunlaşma ve Yapısal Kırılma Analizi

21. yüzyılda dünya genelinde artan sosyal güvenlik harcamaları ülke ekonomilerinde ciddi bir finansal yük doğurmuştur. Emeklilik sistemlerinin sürdürülebilirliğinin güçleşmesiyle, birçok ülkenin sosyal güvenlik açıklarını azaltmak için çeşitli girişimlerde bulunduğu görülmüştür. Bu kapsamda, Türkiye’de bireysel emeklilik sistemi sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak tasarlanmıştır. İçinde bulunduğumuz yüzyılın başında aktif olarak uygulanmaya başlanan sistemde zaman içinde pek çok değişiklik gerçekleşmiştir. Bu çalışma ile dünyada ve Türkiye’de bireysel emeklilik sektörünün gelişimi, Türkiye’de bireysel emeklilik sisteminde yapılan değişiklikler ve bu değişikliklerin piyasa yapısındaki etkileri incelenecek ve bireysel emeklilik sistemindeki yapısal kırılmalar ele alınacaktır. Çalışmanın amacı, bireysel emeklilik sektöründe faaliyet gösteren emeklilik şirketlerine ait Emeklilik Gözetim Merkezi verileri kullanılarak 2003 - 2019 döneminde Türkiye’de bireysel emeklilik piyasasının incelenmesidir. Analiz kısmında, çoklu yapısal kırılma testi kullanılarak bireysel emeklilik sistemindeki çeşitli değişikliklerin yasal, teknolojik, ekonomik ve politik kaynakları ortaya konmuş ve bu durumun piyasanın mikro yapısı üzerindeki etkisi çeşitli piyasa yoğunlaşma endeksleri ile ölçülmüştür.

Analytical View of the Individual Pension System: Concentration and Structural Break Analysis

In the 21st century, increasing social security expenditures around the world caused serious financial burden on national economies. As the sustainability of pension systems becomes more problematic, it has been observed that many countries have taken various initiatives to reduce social security deficits. In this context, individual pension system in Turkey is designed to complement the social security system. Many changes have been made over the system which was actively implemented at the beginning of this century. In this study, the development of the individual pension sector in Turkey and in the world, the changes made in the individual pension system in Turkey will be examined and the effects of these changes in the structure of markets along with a structural break in the individual pension system will be discussed. The study aims to examine the individual pension market in Turkey between 2003 - 2019 period by using the data of pension companies operating in the individual pension sector from Pension Monitoring Center. In the analysis part, by using multiple structural break test the legal, technological, economic and political sources of various changes in the individual pension system are displayed and the effect of this situation on the micro structure of the market is measured with the various market concentration indices

PDF

___

Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı ve Federal Ticaret Komisyonu (2010). Horizontal Merger Guidelines. [https:// www . justice . gov / atr / horizontal – merger – guidelines -08192010#5c]. (Erişim: 14 Eylül 2020).
Aggarwal, R. ve Goodell, J. (2013). Political-Economy of Pension Plans: Impact of Institutions. Gender, and Culture. Journal of Banking & Finance. 37(6). 1860-1879.
Akgiray, V., Peksevim, S. ve Sener, E. (2016). Emeklilik Fonları ve Finansal İstikrar: Şilive Türkiye Örneklerinden Dersler. Finans ve Bankacılık Çalışmaları Dergisi. 5(2). 1-20.
Antolín, P. ve Stewart F. (2009). Private Pensions and Policy Responses to the Financial and Economic Crisis. OECD Working Papers on Insurance and Private Pensions. No. 36. OECD Publishing. Paris.
Bai, J. (1997). Estimating Multiple Breaks One at a Time. Econometric Theory. 13. 315–352.
Bai, J. ve Perron, P. (1998). Estimating and Testing Linear Models With Multiple Structural Changes. Econometrica. 66(1). 47–78.
Bai, J. ve Perron, P. (2003). Computation and Analysis of Multiple Structural Change Models. Journal of Applied Econometrics. 18(1). 1–22.
Derelioğlu, D. (2001). Türkiye’de Özel Emeklilik Fonu Uygulamaları. TUGİAD Ekonomi Ödülleri 2000. İstanbul: Rota Yayın Yapım.
Emeklilik Gözetim Merkezi (2016). Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 2015. İstanbul: Emeklilik Gözetim Merkezi.
Emeklilik Gözetim Merkezi (2019). Bireysel Emeklilik İstatistikleri. [https://www . egm . org.tr/]. (Erişim: 19 Temmuz 2019).
EViews 11 (2019). Help Topics. [http://www.eviews.com/help/helpintro.html#page/content/testing-Stability_Diagnostics.html]. (Erişim: 13 Eylül 2020).
Gökbayrak, Ş. (2010). Refah Devletlerinin Dönüşümü ve Özel Emeklilik Programları. Ankara: Siyasal Kitapevi.
Ildırar, M. ve Kıral, E. (2018). Piyasa Yapısı ve Yoğunlaşma: Türk Otomotiv Sektörü Üzerine Bir Analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18(1). 93-117.
Hazine ve Maliye Bakanlığı (2019a). Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetleri Hakkında Rapor 2018. Sigorta Denetleme Kurulu.Hazine ve Maliye Bakanlığı (2019b). Yeni Ekonomi Programı: Yapısal Dönüşüm Adımları.
Holzmann, R. (2012). Global Pension Systems and Their Reform Worldwide Drivers, Trends and Challenges. The World Bank Social Protection&Labor, Discussion Paper. No.1213. 1-20.
Kalkınma Bakanlığı (2018a). On Birinci KalkınmaPlanı Sosyal Güvenlik Sisteminin Sürdürülebilirliği Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
Kalkınma Bakanlığı (2018b). 2018 Yılı Programı. Ankara.Kara, S. ve Yıldız, Y. (2016). Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi: 2012 Sonrası Yapılan Reformlar ve Beklentiler. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi. 4(1). 23-45.
Kwoka, J. E. (1977). Large Firm Dominance and Price-Cost Margins in Manufacturing Industries. Southern Economic Journal. 44(1). 183–189.
Miralles, M. P., Romero, C. ve Whitehouse, E. (2012). International Patterns of Pension Provision II, A Worldwide Overview of Facts and Figures. The World Bank Social Protection&Labor, Discussion Paper. No.1211. 1-205.
Mutluer Kurul, D. (2011). Türk Bankacılık Sektörüne İlişkin Yoğunlaşma ve Hakimiyet Göstergeleri.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Ekonomi Notları. (2011-5).
OECD (2013). Pensions at a Glance 2013: OECD and G20 Indicators, OECD Publishing. France.
OECD (2014). Pensions Outlook 2014. OECD Pensions Outlook, OECD Publishing, Paris.
OECD (2017a). Pensions at a Glance 2017: OECD and G20 Indicators, OECD Publishing, Paris.
OECD (2017b). OECD Pension Markets in Focus 2017, OECD Publishing, Paris.
OECD (2018a). OECD Pensions Outlook 2018, OECD Pensions Outlook, OECD Publishing, Paris.
OECD (2018b). OECD Pension Markets in Focus 2018, OECD Publishing, Paris.
OECD (2018c). Market Concentration. Issues Paper By the Secretariat, DAF / COMP / WD(2018) 46 . [https:// one . oecd . org / document/DAF/COMP/WD(2018)46/en/pdf]. (Erişim: 10 Eylül 2020).
OECD (2019a). OECD Pension Markets in Focus 2019. OECD Publishing, Paris.
OECD (2019b). Pensions at a Glance 2019: OECD and G20 Indicators, OECD Publishing, Paris.
Peksevim, S. ve Akgiray V. (2019). Reforming the Pension System in Turkey: Comparison of Mandatory and Auto-Enrolment Pension Systems in Selected OECD Countries, OECD Publishing, Paris.
Pino, A. ve Yermo, J. (2010). The Impact of the 2007‐2009 Crisis on Social Security and Private Pension Funds: A Threat to Their Financial Soundness? International Social Security Review. 63(2). 5-30.
T.C. Resmi Gazete (2001). 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu. 24366. 7 Nisan 2001.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023).
Türkiye İstatistik Kurumu (2016). Sanayi ve Hizmet Sektörlerinde Yoğunlaşma, 2014. [http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=VSQsYQGQ2jBhttTRxd2rLrkJbTDwpM0JvdNQppXVphBth0GQGJmQ!915516796?id=21721]. (Erişim: 13 Eylül 2020).,
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (2019). Portföy Yönetim Şirketlerinin Toplu Faaliyet Verileri (2013-2019). Eylül 2019. [https://www.tspb.org.tr/tr/veriler/]. (Erişim: 31 Aralık 2019)