BİR RUMELİ VALİSİNİN EMVÂL-İ METRÛKESİ: MAHMUD HAMDİ PAŞA’NIN MUHALLEFATI

Çalışmamız, Osmanlı Devleti‟nde Rumeli Valiliği sırasında vefât eden Mahmud Hamdi Paşa‟nın 103 numaralı Manastır Şerʻiyye Sicil Defteri‟nde; “Merhûm Mahmûd Hamdi Paşa’nın Muhallefât Defteridir” başlığı altında verilen yedi varaklık kayıtlar ve 9734 numaralı Mâliyeden Müdevver Defteri‟nde; “Kuyudât-ı Muhallefât-ı Müteveffâ Mahmud Hamdi Paşa Vâli-i Rumeli Sâbık” başlığıyla kaydedilen üç varaklık kayıtların incelenmesi ile oluşturulmuştur. Çalışmada öncelikle Muhallefat Defterleri ve Mahmud Hamdi Paşa hakkında genel bilgiler verilecek daha sonra gerek Manastır‟da tutulan muhallefat defteri ve gerekse İstanbul‟a götürülerek kaydedilen varlıkları bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Paşa‟nın terekesi incelenirken kâtibin otuz ara toplam yaparak düzenlediği bölümlendirme esas alınacak olup bu bölümlerdeki eşyalar ve kullanım yoğunlukları değerlendirilmeye çalışılacaktır. Çalışmada ayrıca Başbakanlık Osmanlı Arşivi‟nde Mahmud Hamdi Paşa‟nın özellikle ölümü ve terekesi ile ilgili kayıtlar da incelenecektir

Anahtar Kelimeler:

Mahmud Hamdi Paşa, Muhallefat, Şer„iyye Sicil Defteri, Tereke

DERELICTS OF A RUMELIAN GOVERNOR: LEGACY OF MAHMUD HAMDI PAŞA

The study was done with the analysis of seven folio records of Mahmud Hamdi Paşa who died during his service at Rumelia Governorship in Ottoman Empire. The folio was recorded with the title of “Legacy Book of the Deceased Mahmud Hamdi Paşa” in Monastery Şer‟iyye Court Register of 103 and three folio records with the title of “Legacy Records of the Deceased Mahmud Hamdi Paşa Former Governor of Rumelia” in Continuing Book of Treasury numbered 9734. In the study first of all general information will be given about Legacy Books and Mahmud Hamdi Paşa and then legacy books will be examined. The analysis of the legacy of Paşa will be based on segment arranged by the clerk in thirty sections and his belongings and the density of usage of them will be evaluated. In the study documents especially about the death of and legacy of Mahmud Hamdi Paşa in Ottoman Prime Ministry Records will be analyzed as well.

Keywords:

Mahmud Hamdi Paşa, Legacy Book, Şerʻiyye Court Register, Heritage.,

PDF

___

BOA., Cevdet Dâhiliye (C.DH), 228/11380.
BOA., Hatt-ı Hümâyûn (HAT), 471/23057, 1261/48855-A-B, 1261/48855-C.
BOA., İrâde Meclis-i Vâlâ (İ. MVL), 36/646.
BOA., Maliyeden Müdevved Defterler (MADd.), 9734.
BOA., Sadâret Mektûbi (A. MKT), 5/4.
Manastır Şerʻiyye Sicili, Nr: 103.
Acar, M. Ş. (2015), Osmanlı’da Günlük Yaşam Nesneleri, Yem Yayınları, İstanbul.
Akçay, Y. (2011) “Doğuda ve Batıda Sözlükçülüğün Gelişimi ve Osmanlı Dönemi Sözlük Metinlerine Genel Bir Bakış”, Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, S. 4, s. 281-333.
Aydın, M. “Elviye-i Selase”, DİA, C. 11, İstanbul 1995, s. 68.
Barkan Ö. L. (1966), “Edirne Askerî Kassamı‟na Âit Tereke Defterleri (1545-1659)”, Belgeler, S. III, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, s. 1-494.
Afyoncu, E. (2000), “İbrahim Müteferrika”, DİA, C. 21, s. 324-327.
Aşgın, S. (2003), “Hadîkatü‟l Vüzerâ Üzerine Bir İnceleme”, Ankara: Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), S. 14, , s. 145- 161.
Kiel, M. (2010) “Şehirköy”, DİA, C. 38, İstanbul, s. 454-456.
Koçu, R. E.(1969), Türk Giyim Kuşam ve Süslenme Sözlüğü, İstanbul: Sümerbank Yayınları.
Kubbealtı Lügatı Asırlar Boyu Tarihi Seyri İçinde Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Yay. Haz. Kerim Can Bayar, İstanbul: Milliyet Yayınları, 2011.
Mehmed Süreyya (1996),Sicill-i Osmanî, C. 2, Yay. Haz. Nuri Akbayar, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Namlı, A. (2001), “İsmâil Hakkı Bursevî”, DİA, C. 23, İstanbul, s. 102-106.
Özcan, T. (2005), “Muhallefat”, DİA, C. 30, İstanbul, s. 406-407.
Özdeğer, H. (1988), 1463-1640 Yılları Bursa Şehri Tereke Defterleri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Özek, A. (2002), “El-Keşşâf”, DİA, C. 25, İstanbul, s. 329-330.
Pakalın, M. Z. (1993),Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. II, III, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Turhan F. S. (2013) Eski Düzen Adına Osmanlı Bosna’sında İsyan (1826-1836), İstanbul: Küre Yayınları.
Uzunçarşılı, İ. H.(1988), Osmanlı Devletinin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
http://www.luggat.com/0/H%C4%B1rvani/1(Erişim Tarihi 04.07.2017/16:24).