2026

IRAK'TAN ANADOLU'YA UZANAN BİR YOLCULUĞUN BAKİ HATIRASI: LEMAÂT

XI. asırdan itibaren gerçekleşen olaylar, bir yandan yeni bir vatan edinmemize bir yandan da münevverlerimizin yazılı ve sözlü katkılarıyla kültür atlasımızın zenginleşmesine vesile olmuştur. Anadolu topraklarının yurt edilmesinden sonra önemli kültür merkezlerimizden biri olan Konya‟da Mevlana‟nın ve Konevî‟nin sohbet aydınlığından geçenlerden biri de Fahreddîn Irakî‟dir. Bu müellifin XIII. yüzyılda yazdığı Lemaât‟ı tasavvuf çevrelerince önemsenen eserlerdendir. Bu yazıda; eserin müellifi, tercümeleri, nüshaları ve içeriğinden söz etmeğe çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Fahreddin Irakî, tasavvuf, Lemaât

A LONG-LASTING REMEMBRANCE OF A JOURNEY EXTENDING FROM IRAQ TO ANATOLIA: LEMAÂT

The events, which have happened since the XI th century, have not only caused us to have a nation but also has led to the enrichment of our cultural map with written and oral contribution of our intellectuals. One of the people who became illuminated by Mevlana and Konevî in Konya, which has become one of the cultural centers after Anatolia was made a nation, is Fahreddîn Irakî. The writer‟s work Lemaât, which he wrote in the XIII th century is one of the works paid attention by Sufism circles. In this study, we will try to discuss the writer of the text, its translations, transcripts and contents

Keywords:

Fahreddin Irakî, Islamic mysticism, Lemaât,

___

Ahmet Eflâkî, Âriflerin Menkıbeleri, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, C.I, s.119-120, İstanbul, 1995.
Alkan, Ercan, Lemaât –Aşka ve Âşıklara Dair-, İlk Harf Yayınları, İstanbul, 2011.
Alkan, Ercan, Aşk Metafiziği Hayykitap Yayınları, İstanbul, 2012.
Arberry. A. J. Uşşak-nâme, Oxford, 1939.
Bayramoğlu, Fuat, Hacı Bayram-ı Veli –Yaşamı- Soyu-Vakfı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, C. I, Ankara, 1989.
Bilgin, Orhan, “Fahreddîn-i Irakî”, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, C.12, İstanbul, 1995.
Chittick, W.C. and Peter Lamborn WİLSON, Divine Flashes, New York, 1982.
Encycleopaedia İranica, “Fahreddin İbrahim bin Bozorgmehr Cavaleki Hamadani”, Vol. III, Calıfornıa.
Kara, Mustafa, “XIV. ve XV. Yüzyıllarda Osmanlı Toplumunu Besleyen Kitaplar, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.8, S. 8, 1999.
Katib Çelebi, “E‟ş-şeyh İbraim Fahreddin bin Şehriyar el-Irakî” Keşf el- zunun, MEB Yayınları, C.2, İstanbul,1972
Molla Cami, Nefahatü‟l-üns, (Türkçeye Çevirenler: Kâmil Candoğan, Sefer Malak), Bedir Yayınları, İstanbul, 1971.
Nev‟îzâde Atâî, Şakaik-i Nu‟maniyye ve Zeyilleri, (Çev.:Abdulkadir Özcan), Çağrı Yayınları, İstanbul, 1989.
Şemsettin Sami, Kâmûsu‟l-A‟lâm, Kaşgar Neşriyat, C.5, Ankara, 1996.
Taşköprülüzâde, Eş-Şakaikü‟n-Numâniyye, Vr. 29.
Tezkire-i Devletşah, Çev. Prof. Necati Lugal, C.II, İstanbul, 1977.
The Encycleopaedia of İslam (New Edition), “Fahreeddin İbrahim Irakî Hemadanî”, Vol. III, Leiden 1971.
Vassaf Hüseyin, Sefine-i Evliya, Süleymaniye Kütüphanesi, No: 2305-309, C. II, s. 262- 265.
Yetkin, Saffet, Parıltılar, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1963.