TÜRKİYE’DE İLLERİN BÖLGESEL BAZLI SOSYO GELİŞMİŞLİK DÜZEYLERİNİN ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİNDEN VIKOR METODU YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ

Araştırmacılar tarafından son yıllarda ülkeleri, bölgeleri veya benzer demografik yapıları karşılaştırarak göreceli önemlerinin analizlerinin yapılması oldukça yaygın çalışmalar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırmada, Türkiye’ de yer alan tüm illerin bölgesel konumlarından hareketle sosyo-gelişmişlik kriterler vasıtasıyla değerlendirilmesi yapılarak sosyo gelişmişlik sıralamaları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma yöntemi olarak Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden VIKOR yöntemi seçilmiştir. Seçilen sosyo gelişmişlik kriterlerinin ağırlıkları, Türkiye çapında bölgesel anlamda eşit olarak kabul edilmiş ve illerin göreceli sosyo gelişmişlik sıralamaları bölgesel olarak elde edilmiştir. Gerçekleştirilen bu çalışmayla, genel olarak, kişisel seçim problemlerinde, ekonomik, endüstriyel, finansal ve politik karar problemlerine uygulanan ÇKKV yöntemlerinin, sosyo gelişmişlik değerlendirmelerde de uygulanabilirliğinin ve diğer gelişmişlik kriterlerine ve yöntemlerine alternatif olarak farklı bir yaklaşım sağlanması amaçlanmıştır. Ayrıca, sosyo gelişmişlik yaşam koşullarına ilişkin analiz ve sıralama işlemlerinde bireysel bazda belirlenen kriterlerin değişkenlik göstermesinden dolayı karşılaşılabilecek sorunların çözümünde VIKOR Metodunun uzlaşma özelliğinin uygun çözüme ulaşılmasında son derece faydalı ve kullanışlı olabileceğinin gösterilmesine de çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyo Gelişmişlik, Çok Kriterli Karar Verme

PDF

___

Chen, I.S. ve Chen, J.K., 2010, How to Manage Knowledge Well? Evidence From the Life Insurance Industry, African Journal of Business Management, 4(17), 36053617.
Datta, S., Mahapatra, S.S., Banerjee, S. ve Bandyopadhyay, A., 2010, Comparative Study on Application of Utility Concept and VIKOR Method for Vendor Selection, AIMS International Conference on Value-Based Management.
Dinçer, H. ve Görener, A., 2011, Analitik Hiyerarşi Süreci ve VIKOR Tekniği ile Dinamik Performans Analizi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 109-127.
El-Santawy, M.F., 2012, A VIKOR Method for Solving Personnel Training Selection Problem, International Journal of Computing Science, 1(2), 9-12.
Ertuğrul, İ. ve Karakaşoğlu, N., 2008, Banka Şube Performanslarının VIKOR Yöntemi ile Değerlendirilmesi, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 20(1), 19-28.
Görener, A., 2011, Bütünleşik ANP-VIKOR Yaklaşımı ile ERP Yazılımı Seçimi, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 5(1), 97-110.
Gülçin Büyüközkan & Da Ruan (2008), “ Evaluation of Software Development Projects Using a Fuzzy Multi-Criteria Decision Approach”, Matematics an Computers in Simulation, Sayı:77, sayfa:464-475.
Karaatlı, M., Ömürbek, N. ve Köse, G., 2014, Analitik Hiyerarşi Süreci Temelli TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri ile Futbolcu Performanslarının Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 25-61
Kılıç, S.H., 2012, The Performance Evaluation of Municipalities with VIKOR: An Application Among Municipalities in Istanbul, International Journal Of Business and Management Studies, 4(2), 43-51.
Obricovic, S., Tzeng, H.,G., “Compromise solution by MCDM Methods: A Comparative Analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Operation Research, Sayı:178, 2004, s.445-455.
Özden, Ü.H., 2012, AB’ye Üye Ülkelerin ve Türkiye’nin Ekonomik Performanslarına Göre VIKOR Yöntemi ile Sıralanması, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 455-468.
Özden, Ü.H., Başar, Ö.D. ve Kalkan, S.D., 2012, İMKB’de İşlem Gören Çimento Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performanslarının VIKOR Yöntemi İle Sıralanması, Ekonometri ve İstatistik, 17, 23-44.
Yıldırım, B.H, Önder E., İşletmeciler, Mühendisler ve Yöneticiler İçin Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümünde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, 2.Baskı, Dora Basım-Yayın, 2015.
Dünya Gazetesi “81 İlin Karnesi”, Mega Araştırma, (ISBN 978-975-304-460-8)