Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde Türk Kamu Yönetiminin Kurumsal Kapasitesi

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde hazırlık çalışmalarının yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu için gerekli olan yönetim kapasitesinin gelişimi önemli bir düzeye ulaşmıştır. Sorumlu kuruluşun dönüşümü ve yakın gelecekte konumlanacağı yönetim düzeyi Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinden doğrudan etkilenmekte ve bu ilişkilere etki etmektedir. İlk olarak Başbakanlığa bağlı Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, ikinci olarak müstakil Avrupa Birliği Bakanlığı ve son olarak Dışişleri Bakanlığına bağlı Avrupa Birliği Başkanlığı olan teşkilatın görevi aynı kapsamda devam etmektedir. Avrupa Birliği Başkanlığı muhtemel üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonundan da sorumludur. Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde idari yapıdaki yeri değişen Başkanlığın kendi yapısı da önemli bir değişim geçirmiştir. Başkanlığın yakın tarihteki kurumsal gelişiminin ve diğer bakanlıklardaki ilgili teşkilatlanmanın izlenmesi gelecekte üyelik sürecinin yönetsel kapasitesine ilişkin çıkarımlar yapmaya imkân vermektedir. Bununla birlikte ilişkilerdeki olumlu yöndeki gelişmeler Başkanlığın idari konumunu yeniden yorumlaya imkân verebilir. Bu çalışmada, kurumsalcı yaklaşım temel alınarak, ilgili mevzuat incelenerek ve kuruluşun faaliyet raporları analiz edilerek Avrupa Birliği Başkanlığı’nın ve ilgili diğer kamu yönetiminin kurumsal kapasitesi ortaya konulmuştur. Türkiye’nin uzun adaylık ve üyelik müzakereleri sürecinde yeterli yönetsel birikimi sağlamasına rağmen, son yıllarda ilişkilerde gözlenen durgunluk ve tıkanma ile yönetsel motivasyonu azalmaktadır.

Turkish Public Administration’s Institutional Capacity in the Membership Process to the European Union

The development of Turkey’s administration capacity necessary for the orientation, monitoring and coordination of the preparatory work for its membership to the European Union has reached an important level. For the foreseeable future, the transformation and the administration level of the relevant body is directly affected by the relations between Turkey and the EU, and, in turn, this affects the relations between them. The body was first established as the General Secretary for EU Affairs under the Prime Ministry. Later, it became an independent body and was named the Ministry for EU Affairs. More recently , it started functioning under the Ministry of Foreign Affairs as the Directorate for EU Affairs . In case of Turkey becoming a member of the EU, the directorate for EU Affairs will also be in charge of the coordination of the post-membership process. Not only has the Directorate’s place within the administrative structure changed after the passage to the presidential system but its internal structure has also changed extensively. Monitoring the institutional development of the directorate in recent history and the relevant organization in other ministries will shed light on the administrative capacity in the membership process. In addition, positive developments in the relations between Turkey and the EU will allow us to reinterpret the administrative position of the Directorate. This study, based on an institutionalist approach, reveals the institutional capacity of the Directorate for EU Affairs and of other relevant public administration by analyzing the relevant legislation and the activity reports of the body. Although the Directorate has accumulated the necessary administrative experience stemming from a long period of candidacy and membership negotiations, its administrative motivation has decreased in the last few years due to the stagnation observed in the relations between the parties.

___

  • Akçay, B., & Göçmen, İ. (2016). Avrupa Birliği. Ankara: Seçkin.
  • Bakkalcı, A. (2018). Avrupa Birliği-Türkiye İlişkileri Teorik Temeller-Uygulama-Tartışmalar. Ankara: Seçkin.
  • Berkman , A., & Heper, M. (2002). Political Dynamics and Administrative Reform in Turkey. A. Farazmand içinde, Administrative Reform in Developing Nations (s. 151-162). Westport: CT: Praeger.
  • Bilici, N. (2010). Avrupa Birliği ve Türkiye. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Borkowski, J. (1998). Co-ordination of Poland’s European Integration Policy. E. S. Online içinde, Yearbook of Polish European Studies (s. 43-55). Warsaw University: Centre for Europe.
  • Bouckaert, G., Peters, B. G., & Verhoest, K. (2010). The Coordination of Public Sector Organizations Shifting Patterns of Public Management. New York: Palgrave Macmillan.
  • Broom, L., & Selznick, P. (1968). Sociology: A Text with Adapted Readings. New York: Harper and Row.
  • Brusis, M., & Emmanouilidis, J. A. (2000). Negotiating EU Accession: Policy Approaches of Advanced Candidate Countries from Central and Eastern Europe. Centre for Applied Policy Research.
  • Dik, E. (2017). Türkiye’de Bakanlık Sisteminin Geleceği. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Dimaggio, P., & Powell, W. (1983). THE IRON CAGE REVISITED: INSTITUTIONAL ISOMORPHISM AND COLLECTIVE RATIONALITY IN ORGANIZATIONAL FIELDS. American Sociological Review, 48(2), 147-160.
  • Dışişleri Bakanlığı. (2018). 2018 Yılı İdare Faaliyet Raporu. Dışişleri Bakanlığı.
  • Doğan, V. (1999). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 261 - 272.
  • Efe, H. (2016). Mülteciler Sorunu, Geri Kabul Antlaşması ve Türkiye-AB Vize Pazarlığı. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi(Aralık), 428-445.
  • Heper, M. (1994). Bureaucracy in the Ottoman-Turkish Polity. A. Farazmand içinde, Handbook of Bureaucracy (s. 659-674). New York: Marcel Dekker Inc.
  • Ladrech, R. (2010). Europeanization and National Politics. PALGRAVE MACMILLAN.
  • LaGro, E., & Jørgensen , K. (2007). Introduction: Prospects for a Difficult Encounter. E. LaGro, & K. E. Jørgensen içinde, Turkey and the European Union Prospects for a Difficult Encounter (s. 1-10). New York: PALGRAVE MACMILLAN.
  • Larue, T. (2006). Agents in Brussels Delegation and Democracy in the European Union. Department of Political Science Umeå University.
  • Machado-da-Silva, C. L., Filho, E. G., & Rossoni, L. (2006). Organizational Fields and the Structuration Perspective:Analytical Possibilities. Brazilian Administration Review, 3(2), 32-56.
  • March, J., & Olsen, J. (2006). Normative Institutionalism. S. Binder, R. Rhodes, & B. Rockman (Dü) içinde, The Oxford Handbook of Political Institutions (s. 3-22). Oxford University Press.
  • Övgün, B. (2016). Kamu Yönetimi Reformunda Bir Açmaz: Yerelleşme mi, Merkezileşme mi? . Mülkiye Dergisi, 159-179.
  • Övgün, B., & Özçağlar Eroğlu, H. (2016). Kamu Yönetiminde Yeniden Merkezileşme Eğilimi: AB Bakanlığı Üzerinden Bir İnceleme. E. Ş. Zengin içinde, Prof. Dr. Oğuz Onaran'a Armağan (s. 381-396). Ankara.
  • Özer, M. A. (2006). Avrupa Birliği Yolunda Türk Kamu Yönetimi. Ankara: Platin.
  • Sadioğlu, U. (2018). Policy Analysis in Turkey’s Central Government: Current Practices and Future Challenges. C. Bakır, & G. Ertan içinde, Policy Analysis in Turkey (s. 69-86). Bristol: University of Bristol: Policy Press.
  • Saylam, A., & Öktem, M. K. (2015). Türk Kamu Yönetiminde Hizmet Bakanlığı Modeliyle Yeniden Yapılanma: Retrospektif Bir Yaklaşım Mı? Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 1-20.
  • Saylam, A., & Ömürgönülşen, U. (2013). Avrupa Birliği Genel Sekreterliği'nden Avrupa Birliği Bakanlığı'na: Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Bakanlık Teşkilatlanması. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 178-196.
  • Scott, W. (1987). The Adolescence of İntitutional Theory. Administrative Science Quarterly, 32(4), 493-511.
  • Selznick, P. (1996). Institutionalism "Old" and "New". Administrative Science Quarterly, 41(2), 270-277.
  • Şener, H. E., & Esen, E. (2010). Avrupa Birliği'ne Üyelik Sürecinin Örgütlenmesi. Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Tocci, N. (2014). Turkey and the European Union A Journey in the Unknown. The Center on the United States and Europe at Brookings Turkey Project.