İlkokul 4. Sınıf “İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi” Dersinde Yaşanan Sorunların Sınıf Öğretmenleri Tarafından Değerlendirilmesi

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi dersinde yaşanan sorunlarla ilgili görüşlerinin neler olduğunu saptayarak öğretmenlerin İHYD dersiyle ilgili önerilerini sunmaktır. Çalışma nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasına göre yürütülmüştür. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmanın katılımcıları maksimum çeşitlilik örneklem yöntemi ile Sivas ilinde görev yapan ve 4. sınıfları okutan 10 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma sorularına yanıt aramak üzere yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler Nvivo10.0 programı kullanılarak çözümlenmiştir. Yapılan görüşmeler sonrasında ortaya çıkan kodlardan hareketle benzerlikler ve farklılıklar göz önünde bulundurularak kategoriler ve devamında temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda 4. sınıf öğrencilerinin yaş grubu göz önüne alındığında İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi dersinin 4. sınıfta okutulmasının öğrencilere faydalı olacağı görülmektedir. Fakat ders kitabı içeriğinin ve İHYD dersi programı kazanımlarının, öğrencilerin bilişsel somut işlemler döneminde olmasından dolayı konu ve kavramlarda sadeleştirmeler yapılarak ve kazanımlar ile ders süresi arasında denge kurulması sağlanarak, derste yaşanan zorlukların üstesinden gelinebileceği yönünde öğretmenlerin çeşitli önerileri olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İnsan Hakları, Demokrasi Eğitimi

PDF

___

Aydeniz, D. (2010). İlköğretim 4. 5. sınıf sosyal bilgiler dersinin insan hakları demokrasi eğitimindeki işlevselliği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Başaran, T. (2007). İlköğretim okullarında vatandaşlık ve insan hakları eğitimi programının uygulanışına ilişkin sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Creswell, J. W. (2013) Araştırma deseni. Ankara: Eğiten Kitap.
Creswell, J. W. (2016) Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitapevi.
Çelik, H. (2009). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatandaşlık eğitiminin bugünkü durumu ve geleceğine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çayır, K. (2008). "Teknik Bir Mesele" olarak insan hakları eğitimi. Liberal Düşünme.
Elkatmış, M. (Aralık 2013). 1998 vatandaşlık ve insan hakları eğitimi programı ile 2010 vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programlarının karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 60-63.
Er, H., Ünal, F., & Özmen, C. (2013). 8. Sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinin 4. sınıfa alınmasına ilişkin görüşler üzerine bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies. 182-187.
Ersoy, A. F., Balbağ, N. L., & Bayır, Ö. G. (2017). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersini öğretmenler ve öğrenciler nasıl algılıyor?. Özgün Araştırma 7 (1).
Gömleksiz, M. N., & Akyıldız, S. (2012). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim (196).
Gözütok, F. D. (2003). Hukuk ilintili yurttaşlık eğitimi. türkiye barolar birliği’nin düzenlediği hukuk öğretimi ve hukukçunun eğitimi konulu uluslararası toplantıda sunulan bildiri. Ankara.
Gürel, D. (2016). Sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersine yönelik görüşlerinin karşılıklı olarak incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 17 (3).
Güven, S., Tertemiz, N., & Bulut, P. (2009). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimine yönelik sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi (1).
Izgar, G. (2017). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi ders kitabının yapılandırmacı yaklaşım açısından analizi. İlköğretim Online 16 (2).
Kaçar, H., & Kaçar, M. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğretmenlerinin dördüncü sınıf insan hakları yurttaşlık ve demokrasi dersine ilişkin görüşleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi 3 (8).
Kondu, Z., & Sakar, T. (2013). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi niçin verilir? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi.
MEB, (2015). İlkokul insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersi öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Merey, Z., Karatekin, K., & Kuş, Z. (2012). İlköğretimde vatandaşlık eğitimi: karşılaştırmalı kurumsal bir çalışma. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 32 (3). 801-805.
Sadık, F., & Sarı, M. (2012). Çocuk ve demokrasi: ilköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education 1 (1).
Sağlam, H. İ., & Hayal, M. A. (2015). Sınıf öğretmenlerinin "İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi" dersinin ilkokul 4. sınıfta yer almasına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15 (1).
Ulusoy, K., & Erkuş, B. (2016). İlkokul 4. sınıfta “İnsan hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi” dersinin okutulmasına ilişkin sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8 (24).
Ülger, M., & Yel, S. (2013). Ara disiplin alanı olarak insan hakları vevatandaşlık eğitimi ile ilgili ilköğretim öğretmenlerinin yeterlik algıları. Uluslararası Avrasya Sosyal BilimlerDergisi (10).
Yeşil, R. (2004). İnsan hakları ve demokrasi eğitiminde yöntem. Gazi Üniveristesi Eğitim Fakültesi Dergisi (1). 36-40.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel arastirma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
25/06/2012 Tarihli ve 69 Sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı.