Olba’da Yahudi Varlığının Kanıtı: Menorah Kabartmalı Sunak

Örenköy sınırları içinde bulunan Olba kentinde, Prof. Dr. Emel Erten başkanlığındaki arkeolojik kazılar, yerleşimin tarihine yeni ve önemli bulgular vermeyi sürdürmektedir. Cilicia’da Yahudiler hakkında bildiklerimiz, oldukça eski dönemlere kadar gitmektedir. Roma İmparatorluğu’nun hüküm sürdüğü yüzyıllar, Cilicia’da Yahudilere dair bilgilerin yoğunlaştığı dönemdir. Olba’da Yahudilerin yaşadığına dair yazılı kaynaklarda herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. Aynı durum, Olba Manastırı’nda 2015 kazı çalışmalarında bulunan esere kadar arkeolojik malzeme için de böyleydi. Çalışmamız, 2015 yılında gerçekleştirilen Olba Manastırı’ndaki kazılarda bulunan Yahudilere ait bir sunağı ve dolayısıyla bölgede ve kentte Yahudi varlığını incelemekte ve Olba’da Eski Çağ’da Yahudilerin varlığını kanıtlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Isauria, Cilicia, Olba, manastır, menorah

Evidence of Jewish Presence in Olba:Altar with Carved Menorah

Archaeological excavations directed by Prof. Dr. Emel Erten in Olba located in Orenkoy shed light on the history of the settlement. The knowledge of Jews in Cilicia goes back to old Periods. During the Roman Period the data of presence of Jews in Cilicia is increased however there was no information in written and archaeological sources on Jews in Olba. This changed when artifact was discovered in the Olba Monastery during the 2015 excavation. In this study we will discuss the Jewish altar discovered during the 2015 Olba Monastery excavation and explore the presence of Jews in the region. Carved Menorah on the Altar is evidencing the presence of Jews in Olba during the Antiquity

Keywords:

Isauria, Cilicia, Olba, monastery, menorah,

PDF

___

Akçay 2016 Akçay, T., Olba’da Ölü Kültü (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dan. Prof. Dr. E. Erten,), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Ameling 2004 Ameling,W., Inscriptiones Judaicae Orientis II: Kleinasien; Mohr Siebeck:Tübingen.
Ayteş Canevello 2011 Ayteş Canevello, S., “Some Observations on Monotheism in Cilicia”, Seleucia ad Calycadnum I, Tan Kitabevi, Ankara.
Ayteş Canevello 2012 Ayteş Canevello, S., “MÖ II – MS IV. Yüzyıllar Arasında Cilicia’da Yahudiler”, Seleucia ad Calycadnum II, Tan Kitabevi, Ankara.
Ayteş Canevello - Özyıldırım 2013 Ayteş, Canevello S., - Özyıldırım, M., “Seleucia under One God: Christianity in Seleucia in the Early Christian era”, Rough Cilicia (Edt. by Hoff and Townsend) Proceedings of an International Conference held at Lincoln, Nebraska, October 2007, Oxford, UK.
Ayteş Canevello 2015 Ayteş Canevello, S., “Şifaverici Azize Thecla: Mucizeler ve Olbalı Çocuk”, Seleucia ad Calycadnum, Olba Kazısı Serisi Homer Kitabevi, Istanbul.
Keil - Wilhelm 1931 Keil, J., - A., Wilelm., MAMA Vol. III, Manchester. Kraabel 1968 Kraabel, T., Judaism in Western Asia Minor under the Roman Empire with a Preliminary Study of The Jewish Community atsardis, Lydia, Harvard Dissertation. Linnemann 2013 Linnemann, J.C., Die Nekropolen von Diokaisareia, De Gruyter, Berlin. Magie 1953 Magie. D., “Egyptian Deities in Asia Minor in Inscriptions and on Coins,” AJA, 57.
Özyıldırım 2003 Özyıldırım, M., “İlkçağ ve Erken Hıristiyanlık Döneminde Olba, Sözcüğün Değişik Kullanımları”, Olba VIII, Mersin.
Özyıldırım – Ünalan 2011 Özyıldırım, M. - Ünalan, H., S., “Isauria Dağlarında Hıristiyan Manastırcılığının Bir Örneği: Olba Manastırı”, Seleucia ad Calycadnum I, Tan Kitabevi, Ankara.
Özyıldırım 2012 Özyıldırım, M., “Olba Manastırı Hakkında Arkeolojik ve Yazınsal Yeni Bilgiler”, Seleucia ad Calycadnum II, Tan Kitabevi, Ankara.
Özyıldırım 2013 Özyıldırım, M., “Olba Manastırı: 2012 Yılı Kazı Sonuçları ve Merkez Mekânlar Üzerine Düşünceler”, Seleucia ad Calycadnum III, Olba Kazısı Serisi Homer Kitabevi, Istanbul.
Özyıldırım 2015 Özyıldırım, M., “Olba Manastırı 2014 Yılı Kazı Sonuçlarının Değerlendirilmesi”, Seleucia ad Calycadnum V, Olba Kazısı Serisi Homer Kitabevi, Istanbul.
Tepebaş – Durugönül 2013 Tepebaş, U., - Durugönül, S., Silifke Müzesi Taş Eserler Kataloğu, KAAM Yay., Istanbul. Williams 1994 Williams, M.H., “The Jews of Corycus—A Neglected Diasporan Community from Roman Times.” JSJ 25 (2), Leiden, Nerherlands.