Konya şartlarında yetiştirilen TTM-813 melez mısır (Zea mays L. indentata S.) çeşidine azotlu ve fosforlu gübre uygulamasının etkisi

Konya ekolojik şartlarında yürütülen bu araştırmada artan miktarlarda uygulanan azot ve fosforun TTM-813" melez mısır çeşidinin dane verimi, bitkinin morfolojik ve kimyasal özellikleri üzerine olan etkisi araştırılmaya çalışılmıştır. "Tesadüf Blokları" deneme tertibine göre faktöriyel düzende üç tekerrürlü olarak kurulan denemede 3 farklı fosfor dozu (0-4-8 kg $P_2O_5$ /da) ve 3 farklı azot dozu (0-7-14 kg N/da) uygulanmıştır. Araştırmada en yüksek dane verimi; 356.5 kg N/da ile $P_2N_2$ (8 kg $P_2O_5$ ve 14 kg N/da) gübre dozunda elde edilmiştir. Yapılan istatistiki analizlerde ise boğum sayısı, koçan çapı, koçan boyu, bin dane ağırlığı, dane verimi, yaprak ve danedeki ham protein ve fosfor içerikleri ile uygulanan gübre dozlan arasmda önemli ilişkiler tesbit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, Zea mays, çevresel faktörler, mısır, azotlu gübreler, fosforlu gübreler, bitki boyu, ham protein, 1000 tane ağırlığı, tane verimi

The effect of nitrogen and phosphorus feretilization of maize TTM-813 grown on Konya conditions

The aim of this research is to determine the effects of different nitrogen and phosphorus doses on grain yield, morphological and chemical characteristics of hibrid com variety on Konya ecological conditions. This research was arranged with respect to the randomized block experimental design in the factorial design with three replication and 3 different phosphorus (0-4-8 kg $P_2O_5$ /da) and nitrogen (0-7-14 kg N/da) doses are applied. The highest grain yield was obtained 356.5 kg/da on $P_2N_2$ (8 kg $P_2O_5$ /da and 14 kg N/da) fertilizer dose. From the statistical analysis, significant relationship was found between number of stem, ear diameter, ear lenght, thausand seed weight, grain yield, crude protein content of grain and leaf and fertilizer doses.

Keywords:

Turkey, Zea mays, environmental factors, maize, nitrogen fertilizers, phosphorus fertilizers, plant height, crude protein, 1000 seed weight, grain yield,

___

Anonymous, 1996. Türkiye İstatistik Yıllığı. D.Î.E. Sayfa : 301, 668. Anonymous, 1995. Tarımsal Yapı. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Ens. Arat, A., Sağlam, C, 1977. Fosforlu Gübrelerin Mısır Bitki Gelişmesi ve Fosfor Kapsamı Üzerine Etkileri. Azot Sanayii T.A.Ş. Kütahya Azot Fabrikaları Araştırma: 8. Bayrak. F., 1979. Bafra Ovası Koşullarında Mısır Su Tüketimi. T.C. Köyişleri ve Koop. Bak. Topraksu Gen. Müd. Samsun Bölge Topraksu Arş. Enst. Müd. Yay. Yayın No : 15, Rapor No : 13, Samsun. Bayraklı, F., 1987. Toprak ve Bitki Analizleri. Ondokuz Mayıs Oniv. Ziraat Fak. Yay. No: 17, Samsun. Bilgin, A.E.. 1991. Ege Bölgesi Koşullarında Mısır İle Sorgumun Ticaret Gübresi İstekleri ve Olsen Fosfor Analiz Metodunun Kalibrasyonu. Tarım ve Köy. Bak. Köy Htzm. Gen. Müd. Menemen Arş. Ens. Yay. Genel Yayın No : 178, Rapor Serisi No : 119, Menemen. Düzgüneş, O., 1963.Bilimsel Araştırmalarda İstatistik Prensipleri ve Metodları. Ege Oniv. Matbaası, İzmir. Emeklier, H.Y., Geçit, H.H., 1986. Tohumluk Kontrol ve Sertiflkasyon Uygulama Kılavuzu, Ankara Oniv. Zir. Fak. Yayınlan No : 986, Ankara. Kaçar, B., 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. II. Bitki Analizleri. A.O. Zir. Fak. Yayınlan : 453, Uyg. Kılavuz : 155, A.O. Basımevi, Ankara. Küçtemur, I.H., Alkan, B., 1991. Ankara Yöresinde Mısınn Azotlu ve Fosforlu Gübre İsteği. Tanm ve Köy. Bak. Köy Hizm. Gen. Müd. Toprak ve Gübre Arş. Ens. Müd. Genel Yayın No : 168, Rapor Seri No : R-90, Ankara. Özdemir, O., 1983. Bafra ve Çarşamba Ovalan Sulu KoşuUannda Mısırın Azotlu ve Fosforlu Gübre isteği İle Olsen Fosfor Analiz Metodunun Kalibrasyonu. Tanm Orman ve Köyiş. Bak. Köy Hizm. Gen. Müd. Samsn Bölge Topraksu Araş. Enst Müd. Yay. Yayın No : 31, Rapor Seri No : 26, Samsun. Özer, A.. 1994. Farklı Fosfor ve Çinko Dozlarının 'TTM-813" Melez Mısır Çeşidinin (Zea mays L. indentata S.) Dane Verimi, Morfolojik ve Kimyasal Özellikleri Özerine Etkileri. S.O. Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi, Konya. Öztürk, O., Aydın, A.B. 1983. Kazova ve Niksar Ovalarında Mısınn Azotlu Gübre isteği. Tokat Bölge Topraksu Araş. Enst. Müd. Yay. Yayın No : 54, Rapor Seri No: 34, Tokat Sade, B., 1987. Çumra İlçesi Sulu Şartlarında Bazı Melez Mısır Çeşitlerinin Önemli Zirai Karakterleri Üzerinde Araştırmalar. S.O. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya. Serin, 1., Sade, B., 1995. Farklı Azot ve Potasyum Dozlanmn "TTM-813" Melez Mısır Çeşidinin (Zea mays L. indentata) Dane Verimi Morfolojik özellikleri ve Ham Protein Oram Üzerine Etkileri. S.Ü. Ziraat Fak. Dergisi 6 (8) : 105-115, Konya. Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotlar. Tanm Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınlan, Yayın No : 125, Teknik Yayın No : 56, Ankara.