Meryem UYSAL, Ahmet ŞAHBAZ, Işıl ÖZDEMİR

Konya ilinde kavaklarda beslenen yaprakbiti(Homoptera:Aphididae) türleri

Konya ilinde 1995-1996 ve 2003-2004 yıllarında kavak ağaçlarından toplanan yaprakbiti örneklerinin incelenmesi sonucu Aphididae familyasının Chaitophorinae, Pemphiginae, Phloeomyzinae ve Pterocommatinae alt familyalarına bağlı altı cinse ait 12 tür belirlenmiştir. Beş örneğin teşhisi ise ancak cins düzeyinde yapılabilmiştir. Tespit edilen türlerden 10' u Konya ili için, Pachypappa warshavensis (Nasonov) (Pemphiginae) ise Türkiye afit faunası için yeni kayıttır. İldeki en yaygın türlerin Chaitophorus leucomelas Koch (Chaitophorinae), Pemphigus bursarius (Linnaeus), P. immunis Buckton, P. vesicarius Passerini ve Thecabius affınis (Kaltenbach) (Pemphiginae) olduğu söylenebilir. Mevcut çalışmada türlerin yayılışı ile ilgili bilgiler verilmiş, Türkiye için yeni kayıt olan türün ayrıca tanınması, konukçuları ve kısa biyolojisi ile ilgili bilgiler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

konukçular, fauna, Homoptera, Populus, Aphididae, Pachypappa, Pemphigus (Hemiptera), Aphidoidea, kavak, Pemphigus bursarius

The aphid species (Homoptera:Aphididae) on poplars in Konya province of Turkey

After the analyzing of the aphid samples, collected from poplars in 1995-1996 and 2003-2004 in Konya province of Turkey, 12 species belong to six genus from Chaitophorinae, Pemphiginae, Phloeomyzinae and Pterocommatinae subfamilies of Aphididae were determined. Aditionally, five samples were identified only in genus level. Among those Pachypappa warshavensis (Nasonov) (Pemphiginae) was first record for Turkish aphid fauna. Ten species were also first records for Konya province. The most common species in the province were Chaitophorus leucomelas Koch (Chaitophorinae), Pemphigus bursarius (Linnaeus), P. immunis Buckton, P. vesicarius Passerini and Thecabius affınis (Kaltenbach) (Pemphiginae). In present study, the distribution of the species was cited. Short information about the description, host plants and biology were also given for the new record species.

Keywords:

hosts, fauna, Homoptera, Populus, Aphididae, Pachypappa, Pemphigus (Hemiptera), Aphidoidea, poplars, Pemphigus bursarius,

PDF

___

Alleyne, E.H. and Morrison, F.O., 1977. The natural enemies of the lettuce root aphids, Pemphigus bursarius (L.) in Quebec, Canada. Ann. Ent. Soc., 22: 181-187.
Aoki, S., 1975. Description of the Japanese species of Pemphigus and its allied genera (Homoptera, Aphidoidea). Insecta Matsumurana, New series 5, 63pp.
Aoki , S., 1976. On two species of Pachypappa (Homoptera, Aphidoidea) found in East Asia. Kontyu , Tokyo, 44(3): 255-262.
Aoki, S. and Kurosu, U., 1986. Soldiers of a European Gall Aphid, Pemphigus spyrothecae (Homoptera, Aphidoidea): Why do they molt?. J. Ethol., 4: 97-104.
Aoki, S. and Kurosu, U., 1989. Can root generations of Pemphigus (Homoptera, Aphidoidea) grow in the poplar gall? Jpn. J. Ent, 57(1): 205-209.
Aoki, S. and Kurosu, U., 1991. An apterae and its abnormal offspring found in a gall of Pemphigus dorocola ( Homoptera:Aphidoidea). Jpn. J. Ent., 59(3): 555-563.
Aslan, İ. and Özbek, H., 1996. Erzurum' da Karakavaklarda yeni bir zararlı, Chrysomela collaris L. (Col., Chrysomelidae) üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Entomoloji Kong. Bildirileri (24-28 Eylül, Ankara), 235-242.
Aslan, M.M., 2002. Kahramanmaraş ilinde Aphidoidea türleri ile bunların parazitoid ve predatörlerinin saptanması. Doktora tezi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 136s.
Blackman, R.L. and Eastop, V.F., 1994. Aphids on the World's trees: An identification and information guide. CAB International, U.K., 493 pp.
Blackman, R.L. and Eastop, V.F., 2000. Aphids on the World's crops: An identification and information guide. Second Edition, John Wiley&Sons Ltd., U.K., 466 pp.
Bodenheimer, F.S. and Swirski, E., 1957. The Aphidoidea of the Middle East. The Weizmann Science Press of Israel, Jerusalem, 378 pp.
Chakrabarti, S., 1998. Biology of gall forming aphids in Western and Northwest Himalaya, India. Aphids in natural and managed ecosystems (Nieto Nafria, J.M.&Dixon, A.F.G. eds), Leon, Spain, 147-152.
Cottier, W., 1953. Aphids of New Zeland. N.Z. Dept. Sci. Industr. Res. Bull. No: 106, XI+382p.
Çanakçıoğlu, H., 1967. Türkiye' de orman ağaçlarına arız olan bitki bitleri (Aphidoidea) üzerine araştırmalar. T.C. Tarım Bakanlığı, Orman Genel Müd. Yayınları Sıra No: 466, Seri No: 22, VIII, 151 s.
Çanakçıoğlu, H., 1975. The Aphidoidea of Turkey. İstanbul Üniv. Orman Fak. Yay., İ.Ü. Yayın No: 1751,0.F. Yayın No: 189,309 s.
Çanakçıoğlu, H. and Toper, A., 1999. Bartın yöresinde kavak ağaçlarında yaşayan böcekler. İstanbul Üniv. Orman Fak. Derg., Seri A, 49 (2):97-103.
Çobanoğlu, S., 1994. Edirne ilinde kavaklarda zararlı kavak beyaz kelebeği, Leucoma salicis (L.) (Lep., Lymantriidae)'in yumurta, larva ve pupa asalakları üzerinde araştırmalar. Türk. Entomol. Derg., 18(1): 21-34.
Danielsson, R., 1976. Gallbildande bladlös pa asp och poppel i Sverige. Entomologen, 5(1), 1-14.
Danielsson, R. and Carter, C.I.,. 1993. New and additional records of gall-forming aphids of the family Pemphigidae in Britain. The Entomologist, 112(2), 99-104.
Dunn, J.A., 1960. The natural enemies of the lettuce root aphid, Pemphigus bursar ius (L.). Bull. of. Ent. Res., 51:271-278.
Düzgüneş, Z., Toros, S., Kılınçer, N. ve Kovancı, B., 1982. Ankara ilinde bulunan Aphidoidea türlerinin parazitoit ve predatörleri. Tarım ve Orman Bak. Zir. Müc. ve Zir. Karantina Gen. Müd. Yayın Şb., 251 s.
Eastop, V.F., 1966. A taxonomic study of Australian Aphidoidea (Homoptera). Aust. J. Zool., 14:399-592.
Faith, D.P., 1979. Strategies of gall formation in Pemphigus aphids. New York Entomological Soc, LXXXVII (1): 21-37.
Görür, G., 2004. Niğde yöresi afıtleri (Insecta:Homoptera:Aphidoidea). Niğde Üniv. Yay.: 17, Fen Edeb. Fak. Yay.:8,140 s.
Harper, A.M., 1959a. Gall aphids on poplar in Alberta I. Descriptions of gall and distributions of aphids. The Canadian Entomologist, 91: 489-496.
Harper, A.M., 1959b. Gall aphids on poplar in Alberta II. Periods of emergence from galls, reproductive capacity and predators of aphids in galls. The Canadian Entomologist, XCII (1): 680-685.
Heie, O.E., 1980. The Aphidoidea (Hemiptera) of Fennoscandia and Denmark. I. Fauna Entomologica Scandinavica. Vol. 9: 138-151.
Hille Ris Lambers, D., 1950. On mounting aphids an other soft skinned insects. Entomologische Berichten, XIII: 54-55.
Kaydan, M.B. ve Yaşar, B., 1999. Laboratuar koşullarında Hyalopterus pruni (Geoffr.) (Homoptera: Aphididae) ve Chaitophorus leucomelas Koch (Homoptera:Chaitophoridae) ile beslenen avcı böcek Scymnus apetzi (Mulsant) (Coleoptera:Coccinellidae)' nin yaşam çizelgesi. Türkiye 4. Biyolojik Müc. Kong. Bildirileri (26-29 Ocak, Adana), 435-444.
Kılıç, N. ve Alaoğlu, Ö., 1996. Erzurum'da kavaklarda zararlı Leucoma salicis (L.) (Lepidoptera: Lymantriidae) (Kavak beyaz kelebeği)' in biyolojisi ve parazitoidleri üzerinde araştırmalar. Türk. Entomol. Derg., 20(4): 269-279.
Ölmez (Bayhan), S., Ulusoy, R. ve Toros, S., 2003. Determination of Aphididae (Homoptera) fauna of Diyarbakır province of Turkey. Türk. Entomol. Derg,, 27(4): 253-268.
Özdemir, I., 2004. Ankara ilinde otsu bitkilerde Aphidoidea türleri üzerinde taksonomik araştırmalar. Doktora tezi, Ankara Üniv., Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 188 s.
Remaudiere, G. and Remaudiere, M., 1997. Catalogue des Aphididae du Monde (Catalogue of the World' s Aphididae), Homoptera, Aphidoidea. Preface par V.F. Eastop, INRA Editions, 473pp.
Rhomberg, L., 1980. Causes of life history differences between the morphs of Pemphigus populitransversus Riley. New York Entomological Soc, LXXXVIII (2): 21-37.
Roberti, D., 1938. Contributi alla conoscenza delgi afıdi d'ltalia I (Pemphigini on poplar). Boll. Lab. Zool. Gen. agr., Portici, 30:169-239.
Sekendiz, O.A., 1974. Türkiye hayvansal kavak zararlıları üzerine araştırmalar. K.T.Ü. Orman Fakültesi Yayınları: 62/3, İstanbul, IX+194s.
Szelegiewicz, H., 1982. Aphidological notes. Annls. Zool., Warsz., 36: 363-374.
Tahtacıoğlu, L. and Özbek, H., 1997. Monitoring aphid (Homoptera:Aphididae) species and their population changes on potato crop in Erzurum (Türkiye) province throughout the growing season. Türk. Ent. Derg., 21(1): 9-25.
Toros, S., 1988. Park ve süs bitkileri zararlıları. Peyzaj Mimarisi Dern. Yay., Ankara. 165s.
Toros, S., Yaşar, B., Özgökçe, M.S. ve Kasap, 1, 1996. Van ilinde Aphidoidea (Homoptera) üst familyasına bağlı türlerin saptanması üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Entomoloji Kong. Bildirileri (24-28 Eylül, Ankara), 549-556.
Toros, S., Uygun, N., Ulusoy, R., Satar, S. ve Özdemir, L, 2002. Doğu Akdeniz Bölgesi Aphidoidea türleri. Tarım ve Köyişleri Bak. Tar. Araş. Gen. Müd. Yay., Ankara, 108s.
Tuatay, N. and Remaudiere, G., 1964. Premiere contribution au catalogue des Aphididae (Homoptera) de la Turquie. Rev. de Path. Veg. et Ent. Agr. de Fr., 43(4): 243-278.
Tuatay, N., 1999. Türkiye yaprak bitleri (Homoptera:Aphididae):V.Chaitophorinae, Lachninae ve Thelaxinae. Bit. Kor. Bült, 39(1-2): 1-21.
Whitham, T.G., 1978. Habitat Selection by Pemphigus aphids in response to resource limitations and competition. Ecology 59:1164-1176.