Arboretum kavramı ve Selçuk Üniversitesi kampus alın için arboretum oluşturulması üzerine bir araştırma

Son yıllarda doğal çevreden hızla uzaklaşıp kendi oluşturduğu yapay çevrede yaşamaya başlayan insan doğaya olan özlemini onu korumaya çalışmakla göstermeye başlamıştır. Hızlı kentleşme, sanayileşme, nüfûs artışı gibi çevre sorunları yeşil alanları azaltmaktadır. Bunun sonucunda insanlar doğa ile iç içe olabilecekleri mekanlar aramaktadırlar. Kentin açık yeşil alan sistemine katkıda bulunan, rekreasyonel faaliyetlere olanak sağlayan, eğitim ve araştırma imkanı sunan arboretumlar bir kent için gerekli yeşil alanlardır. Selçuk Üniversitesi kampus alanında arboretum kurulması amacıyla yapılan araştırmada etüt, veri toplama, sentez ve değerlendirme aşamalarından oluşan bir yöntem izlenmiştir. Arboretumların tanımı, tarihsel gelişimleri, özellikleri, planlama ve tasarım kriterleri incelendikten sonra, alan ile ilgili ekolojik, sosyal ve kültürel veriler saptanarak mevcut durum ortaya konmuş, bu veriler ışığı altında arboretum yer seçimi alan değerlendirme kriterleri saptanarak, 1/500 ölçekli öneri planı hazırlanmıştır.
Anahtar Kelimeler:

arboretum, planlama, tasarım

Arboretum concept and a research on establishment of and arboretum for Selçuk University campus area

People digressed from natural environment fastly in recent years and started to live at artificial environment that was formed by them. They show their aspiration to nature by trying to protect it. Environmental problems like rapid urbanization, industrialization, population increase reducing green areas that disturb the people. As a result of this, people search places being with nature. Arboreta, contribute to urban open green space system as a place enable both recreational works and allow education and research possibilities. In this study, definition of arboreta, historical progress and specialities, planning and design criteria was studied and at these studies direction, research and observation were made about the arboretum which will be suggest to establish on Selçuk University Campus Area. In synthesis and evaluation phase, ecological, social and cultural dates related with area fixed and put forward to existing condition and assistance of these data site election area evaluation criteria were fixed. Open and covered areas and plants were determined with scale of 1/500 proposal plan was made.
Keywords:

arboreta, planning, design,

___

  • Altan, T. 2000. Doğal Bitki Örtüsü, 1. Baskı, Çukurova Üni., Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Çukurova Üni. Genel Yayın No: 235, Ders Kitapları Yayın No: A-76, Adana.
  • Anonim. 1981. Encyclopedia of Horticulture. Cilt 2. Garland Publishing. New York.
  • Anonim. 1986. Büyük Larousse. Cilt 2.
  • Anonim. 1992. Arboretum Tesis Kuralları.TSE
  • Anonim. 1995. Global Biodiversity Assessment.
  • UNEP, cambridge University Press., Cambridge,UK.
  • Anonim. 1996. Gardeners’ Encylopedia of Plants And Flowers, UK.
  • Anonim. 2002. Atatürk Arboretumu Basın Bildirisi,İstanbul.
  • Anonim 2003a.http://www.egeorman.gov.tr/eoae/docum ents/mevzuat/arastirma_yonetmeligi.htm
  • Anonim. 2003b. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma ve Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, Ankara.
  • Bakan, K., Konuk, G. 1987. Türkiye’de Kentsel Dış Mekanların Düzenlenmesi, Yayın No: U5, Tübitak Yapı Araştırma Enstitüsü, Ankara.
  • Boztok, Ş., Güney, A. 1996. Türkiye’nin En Renkli Yer altı Zenginliği “Geofit”. Ege Üni. Ziraat Fak. Dergisi, Cilt:33, Sayı:1, İzmir.
  • Çetik , A. R. 1984. İç Anadolu Vejetasyonu ve Ekolojisi. Selçuk Üni. Yayınları No: 7, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya.
  • Davis, P. H. 1965-1984. Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol. 1-10, At University Press,Edinburg.
  • Demir, S. 1996. Botanik Bahçeleri ve Çankaya Botanik Bahçesi Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üni., Lisans Tezi, Adana.
  • Ekim, K. E. 1991. Botanik Bahçesi Planlama Kriterleri ve Çankaya (Ankara) Botanik Bahçesi Örneği Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üni., Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ekim, T., Mathew, B.1992. Trade in Turkish Geophytes: The Latest Situation" The Karaca Arboretum Magazine, vol. 1, part: 4, 139-146
  • Gu, J. 1998. Conservation of Plant Diversity in China: Achievements, Prospects and Concerns. Biological Conservation. Sayı: 85
  • Karamanoğlu, K.1974. Türkiye bitkileri. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. Cilt 1. Ankara. Koyuncu, M. 1986. Geofitlerin Ekonomik Önemi ve Yukarı Fırat Havzası Geofitleri. Fırat Havzası Tıbbi ve Endüstriyel Bitkileri Sempozyumu. s:47-62. Elazığ.
  • Mace, T., Mace, S. 1998. Cactus and Succulents a Hamlyn Care Manuel, Consumer Books ltd.
  • Mielcarek, L., E. 2000. Factors Associated With The Development And İmplementation Of Master Plans For Botanical Gardens. University Of Arizona College Of Architecture, Planning And Landscape Architecture. Arizona. USA.
  • Önen, N. 1996. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kampüslerinde Arboretum Oluşturulması Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üni.,Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Önder, S. 1997. Selçuk Üniversitesi Alaeddin Keykubat Kampus Alanı Alan Kullanımı ve Planlaması Üzerinde Bir Çalışma, Selçuk Üni. Ziraat Fak. Dergisi, 15(26):90-105, Konya.
  • Pamay, B. 1979. Park ve Bahçe Mimarisi. İstanbul Üni., Orman Fak., Yayın No: 264, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 2486, İstanbul.
  • Sertkaya, Ş. 1997. Bartın Orman Fakültesi Arboretumunun Kurulmasına Yönelik Bir Araştırma, Zonguldak Karaelmas Üni., Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
  • Söğüt, Z. 1998. Su Bitkileri ve peyzajda Kullanımı. Çukurova Üni. Ziraat Fak. Peyzaj Mim. Böl., Zir. Fak. Yayın No: 208, Adana.
  • Tümer, S. 1976. Rekreasyon Alan ve Tesis Ölçütleri. Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Planlama Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • Uslu, M. 1973. Ağaçlıkların Kurulması Fenni ve Tekniği. Ankara Üni. Ziraat Fakültesi, Ankara Üni. Ziraat Fak. Yayınları No:493. Ders Kitabı No:167. Ankara.
  • Uzun, G. 1978. Çukurova Üniversitesi Botanik Bahçesi Peyzaj Planlama İlkelerinin Saptanması ve Alan Kullanımı Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üni. Doktora Tezi, Adana.
  • Uzun, G. 1990. Kentsel Rekreasyon Alan Planlaması. Çukurova Üni. Ziraat Fak. Ders Kitabı No:48,Adana.
  • Uzun, G., Gültekin, E., Yücel, M., Altunkasa, F., Yılmaz, K. T.,Berberoğlu, S., İlter, A. A., 1993. Silifke-Göksu Deltasında Botanik Parkı Fiziksel Planlama İlkelerinin Saptanması ve Uygulama Planlarının Hazırlanması. Çukurova Üni. Ziraat Fak. Peyzaj Mimarlığı Böl., Adana.
  • Uzun, G., Gültekin, E., Altunkasa, F., Yılmaz, K. T., Atmaca, M., Uslu C., İlter, A., Doygun, H., Peker, N., Küçük, R., Alphan, H. 1997. Gaziantep Üniversitesi Botanik Bahçesi Projesi Uygulama Raporu, Çukurova Üni. Ziraat Fak. Peyzaj Mimarlığı Böl., Target, Adana.
  • Ürgenç, S. İ. 1998. Genel plantasyon ve ağaçlandırma tekniği. İstanbul Üni. Orman Fak., İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3997, Fakülte Yayın No:444, İstanbul.
  • Yaltırık, F. 1988. Atatürk Arboretumu, İstanbul Üni. Orman Fak. Dergisi, Seri A, Cilt 38, Sayı 2, İstanbul.
  • Yağız, S. 1997. Selçuk Üniversitesi Kampüs Alanı (Konya) Çevresinin Jeoloji İncelemesi. Selçuk Üni. Mimarlık Mühendislik Fak. Jeoloji Böl. UygulamaTez, Konya.
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (:Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi)-Cover
  • ISSN: 1300-5774
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2018
  • Yayıncı: Selçuk Üniv. Ziraat Fak.