ALAADDİN SELÇUK KÖYLÜOĞLU, Ömer Emrah ACAR, Ümmü Semiha EKEN İNAN

Tüketicilerin Otomobil Satın Alma Davranışlarına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi: Akademisyenlere Yönelik Bir Uygulama

İşletmelerin, hassasiyetle üzerinde durduğu konular arasında pazarlama ve pazarlamanın yakın ve uzak çevresindeki paydaşlarla senkronize uyumu yer almaktadır. İşletmenin varlığını devam ettirebilmesi için hayati önem teşkil eden müşteri, bu paydaşların başında gelmektedir. Bu anlayışla, tüketici davranışını etkileyen faktörlerin araştırıldığı bu çalışmada amaç, akademisyenlerin araç satın alma davranışlarına etki eden faktörleri incelemektir.Otomobil, insanların ulaşım gibi temel ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarına da cevap verebilmektedir. Akademisyenler ise toplumda önemli bir yere sahiptir. Bu doğrultuda, Selçuk Üniversitesi akademisyenlerinin araç satın alma davranışları anket yöntemiyle araştırılmıştır. Anket soruları demografik özelliklere ve psikolojik faktörlere göre hazırlanmıştır. Bu çalışma için Dongyan ve Xuan tarafından 2008 yılında yapılan “Pekin’de Otomobil Satın Alma Davranışları: Ampirik Bir Araştırma” isimli yüksek lisans tezinden faydalanılmıştır. Akademisyenler rastgele örneklem seçimi ile belirlenmiş ve anket formları yüz yüze görüşülerek doldurulmuştur. Toplamda 135 anket cevaplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS/Windows 2.0 sürümü istatistik analiz programına uygun olarak kodlanmıştır. Fark testleri, regresyon analizi ve anova testi gibi çalışmanın amacına uygun testler analiz edilmiştir. Sonuç olarak %5 anlamlılık düzeyinde genel memnuniyet düzeyi değişkenini açıklamada marka, parasal değer ve sürüş konforu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bu açıklayıcılığa en büyük katkıyı marka değişkeninin sağladığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Otomobil, Satın Alma Davranışı, Tüketici

Determining Factors Affecting Consumers' Purchasing Behaviors: An Application for Academicians

Among the issues that businesses emphasized with precisely are synchronized harmony between the marketing with close and distant stakeholders of marketing. The customer, who is crucial to the survival of the enterprise, is at the forefront of these stakeholders. In this respect, the purpose of this study, which is investigate the factors affecting consumer behavior, to examine the factors affecting the buying behavior of academicians. In addition to meeting the basic needs of people such as transportation, the car can also respond to social and psychological needs. Academicians have an important position in society. In this regard, Selcuk University academicians car buying behaviors were investigated by questionnaire method. Survey questions were prepared according to demographic characteristics and psychological factors. For this study, benefited from a master thesis that is titled: "Car Buying Behavior in Beijing: An Empirical Research" by Dongyan and Xuan in 2008 was used. The academicians were selected by random sample selection and the questionnaires were filled in face to face. In total 135 questionnaires were answered. The obtained data recorded according to the statistical analysis program of SPSS / Windows 2.0 version. Difference tests, regression analysis and anova test which are suitable for the purpose of the study have been analyzed. As a result, brand, monetary value and driving comfort were statistically significant in explaining the general satisfaction level variable at the level of 5% significance. It is seen that this explanatory variable is provided by the largest contribution brand variable.

Keywords:

Automobile, Buying Behaviour, Consumer,

PDF

___

Aksoy, T. (2011). Adama ve Duruma Göre Satın Almak, Erişim Tarihi: 03.09.2015, http://www.temelaksoy.com/?s=adama+ve+duruma+g%C3%B6re
Altıntaş, H. (2001). Tüketici Davranışlarını Etkileyen Güncel Konular ve Tüketici Davranışlarındaki Teorik Değişimler. Erişim Tarihi: 20.07.2015, http://www.isgucdergi.org/?p=article&id=104&cilt=3&sayi=1&yil=2001
Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2001). Modern Pazarlama. 1. Baskı, İstanbul: Değişim Yayınları.
AMA. (2015). Definition of customer. Erişim Tarihi: 11.07.2015, https://www.ama.org/resources/Pages/Dictionary.aspx?dLetter=C
Ankara Barosu Tüketici Hakları Kurulu. (2014). 4077 ve 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun Karşılaştırması. Ankara.
Arıtan, T. ve Akyüz, A. M. (2015). Tüketicilerin Otomobil Markalarına Yönelik Marka Sadakatleri ve Tercihleri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11, 26, 195-220.
Arslan, K. (2003). Otomobil Alımında Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 83-103.
Aydın, S. (2010). Hedonik Alışverişin Cinsiyet, Gelir ve Yerleşim Büyüklüğüne Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15, 3, 435-452.
Barley, S. R. (2015). Why The Internet Makes Buying A Car Less Loathsome: How Technologies Change Role Relations. Academy of Management Discoveries, 1, 1, 31-60.
Boyraz, E. (2012, Mayıs). Eşitlik Alışverişte Bozuluyor mu? Kadınların ve Erkeklerin Alışveriş Stillerindeki Farklar Üzerine Bir Araştırma. 11. Ulusal İşletmecilik Kongresi Konya, Türkiye, 45-49. Burton, D. (2002). Postmodernism, Social Relations and Remote Shopping. European Journal of Marketing, 36, 7-8, 792-810.
Cemalcılar, İ. (1999). Pazarlama. Tıpkı Baskı, İstanbul: Beta Yayımcılık.
Cömert, Y. ve Durmaz, Y. (2006). Tüketicinin Tatmini ile Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Faktörlere Bütünleşik Yaklaşım ve Adıyaman İlinde Bir Alan Çalışması. Journal of Yaşar University, 1(4), 356.
Craig, A. M. & Bush, A. J. (2000). Do Role Models Influence Teenagers’ Purchase Intentions and Behavior?. Journal of Consumer Marketing, 17, 5, 441 – 443.
Çağlar, İ. ve Kılıç, S. (2005). Pazarlama. 1.Baskı, Ankara: Nobel Baskıevi.
Çekmecelioğlu, H. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8, 2,153-159.
Deniz, M. H. (2011). Markalı Ürün Tercihlerinin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi. Journal of Social Policy Conferences, 61, 2, 250-251.
Diner, U. A. (2008). Bütünleşik Pazarlama İletişimi Açısından İlişki Pazarlaması ve Kişiye Özel Reklamlar, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Doğan, H. (2002). Pazarlama Üzerine Makaleler ve Akademik Liderlik Kavramı. 1. Baskı, Isparta: Fakülte Yayınevi.
Durmaz, M. (1999). Tüketici Davranışları. 2. Baskı, İzmir: Ege Üniversitesi Baskıevi.
Durmaz, Y., Oruç, R. B. ve Kurtlar, M. (2011). Kişisel Faktörlerin Tüketici Satın Alma Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2, 1, 119.
Erce, H. (2016). Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), 6, 3.
Ergin, E. A. ve Akbay, H. Ö. (2011). Giyim ve Gıda Ürünleri Kategorilerinde Tüketicilerin Plansız Satın Alma Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13, 2, 275-292.
Essien, E. E. & Udo-Imeh, P. T. (2013). A Review of Organizational Buyer Behavior Models and Theories. Journal of Research in National Development, 11(1), 55-56.
Güven, Ö. Z. ve Davudov, G. (2012). Türkiye ve Azerbaycan’da Tüketicilerin Otomobil Satın Alımına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi ve Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma. Akademik Bakış Dergisi, 30 Mayıs – Haziran, 1-20.
Hatiboğlu, Z. (1993). Temel Pazarlama. 1.Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
Karabacak, E. (1993). Medyanın Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi ve Pazarlama Yönetimi Açısından Önemi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Karabulut, M. (1989). Tüketici Davranışı. 3. Baskı, İstanbul: Yön Ajans.
Karafakıoğlu, M. (2006). Pazarlama ilkeleri. Genişletilmiş 2. Baskı, İstanbul: Literatür Yayınları.
Kim, J., Lim, J.S. & Bhargava, M. (1998). The Role of Affect in Attitude Formation: A Classical Conditioning Approach. Journal of the Academy of Marketing Sciences, 26, 2, 143-144.
Kotler, P. (2000). Kotler ve Pazarlama. (Çev. A. Özyağcılar). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Kotler, P. (2000). Pazarlama Yönetimi. (Çev. N. Muallimoğlu). İstanbul: Beta Baskı.
Köksal, Y. ve Türedi, M. K. (2014). Tüketici Otomobil Tercihinde Etkili Olan Bilgi ve İletişim Kanalları Üzerine Bir İnceleme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 17, 32, 105-125.
Li, H., Daugherty, T. & Biocca, F. (2001). The Role of Virtual Experience in Consumer Learning, Journal of Consumer Psychology, 3-6.
Luna, D. & Gupta, S. F. (2001). An Integrative Frame Work for Cross-Cultural Consumer Behavior. International Marketing Review, 18, 1, 45-69.
Marcus, C. Jr., Janiszewski, C. & Laran, J. (2008). Protection of Prior Learning in Complex Consumer Learning Environments. Journal of Consumer Research, 34, 850-854.
Mathur, A., Moschis, P. G. & Lee, E. (2003). Life Events and Brand Preference Changes. Journal of Consumer Behaviour, 3, 2, 129-132.
MEB. (2012). Tüketici Davranış Modelleri, No: 241TP0060-25 Ankara.
Moore, E. S. & Lutz, R. J. (2000). Children, Advertising and Product Experiences: A Multimethod Inquiry. Journal of Consumer Research, 27, 31-36.
Mucuk, İ. (2004). Pazarlama İlkeleri. Yenilenmiş 14. Baskı, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Mukherji, A. & Mukherji, J. (1998). Structuring Organizations For the Future: Analyzing and Managing Change. Management Decision, 36, 4, 265-273.
Nazik, M. H. (2014). Türkiye Tüketici Profili ve Bilinç Seviyesi Araştırması. İçinde A. B. Hayta, G. K. Erdamar, ve H. Demirel (ed.), Tüketici ve Çevre Edinme Vakfı, (ss. 21-25).
Niestroj, J. (2014). Typology of Consumers’ Purchase Behavior on Passenger-Car Market in Poland. Journal of Economicsand Management, Vol. 15, 61-78.
Odabaşı, Y. (2012). Tüketici Davranışları. 1. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri.
Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2014). Tüketici Davranışı. 14. Baskı, İstanbul: MediaCat Yayınları.
Oluç, M. (2006). Temel Pazarlama Kavramları. 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
Osselaer, S.M.J.V. & Janiszewski, C. (2001). Two Ways of Learning Brand Associations. Journal of Consumer Research, 28, 2, 202-206.
Özcan, S. O. (2010). İnternet Pazarlama Faaliyetlerinde Tüketici Satın Alma Karar Süreci. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi IUYD, 1, 2, 30.
Özdemir, Ş. ve Yaman, F. (2007). Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2, 2, 211-229.
Papatya, N. (2005). Tüketici Davranışları ile İlgili Motivasyon Modelleri: Bir Perakende İşletmesinde Temizlik ve Kişisel Bakım Ürünlerine Bağlı Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, 1, 223.
Perreault, W. D., Cannon, J. P. & McCarthy, E. J. (2013). Pazarlamanın Temelleri Bir Pazarlama Stratejisi Planlama Yaklaşımı. (Çev. A. G. Önce). 13. Baskı, Ankara: Nobel Yayıncılık.
Raj, M.P.M., Sasikumar, J. & Sriram, S. (2013). A Study of Customers Brand Preference in Suvs and Muvs: Effect on Marketing Mix Variables. International Referred ResearchJournal, 4, 1, 48-58.
Ruhlusaraç, M. ve Nakip, M. (2016). Akademisyenlerin Otomobil Satın Alım Tercihlerini Etkileyen Faktörler. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1, 1, 100-111.
Sağlam, T. (2013). Affluenza Tübitak Projesi. Erişim Tarihi: 20.07.2015, http://affluenzaimkb.blogspot.com.tr/
Saydan, R. (2008). Otomobil Seçiminde Etkili Olan Hedonik ve Rasyonel Yararlar Demografik Faktörlere Göre Değişiklik Gösteriyor mu? Van İli Uygulaması. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 45, 525, 97.
Shende, V. (2014). Analysis of Research in Consumer Behavior of Automobile Passenger Car Customer. International Journal of Scientific and Research Publications. 4, 2, 1-8.
Shoaf, F. R., Scattone, J., Morrin, M. & Maheswaran, D. (1995). Gender Differences in Adolescent Compulsive Consumption. Erişim Tarihi: 20.07.2015, http://acrwebsite.org/volumes/7796/volumes/v22/NA-22
Tek, Ö. B. (1990). Pazarlama İlkeler ve Uygulamalar, İzmir: Memleket Gazetecilik ve Matbaacılık,.
Tekin, M., Güleş, H. K. ve Öğüt, A. (2010). Değişim Çağında Teknoloji Yönetimi, 5. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
Tenekecioğlu, B. (2009). Pazarlama Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri.
TSE. (2015). Standart Ekonomik ve Teknik Dergisi. Erişim Tarihi: 11.07.2015, http://www.tse.org.tr/upload/tr/dosya/icerikyonetimi/4771/28042015152005-2.pdf
Uzunoğlu, E. (2005). Müşteri Odaklı Pazarlama Anlayışı Açısından Değer Zinciri Yönetimi ve Değer Zincirinde İletişimin Yeri ve Önemi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Yayar, R., Çoban, M.N. ve Tekin, B. (2015). Otomobil Sahipliğini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Tokat İli Kentsel Alanda Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, 22, 2, 603-617.
Wood, V.R. & Howell, R. (1991). A note on hispanic values and subculturel research,. Journal of The Academy of Marketing Science, 19, 1, 61-67.