TOPLUMSAL CİNSİYET OLGUSU TEMELİNDE MESLEĞE İLİŞKİN ROL İLE AİLE İÇİROL ETKİLEŞİMİ: TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNDEKİ KADIN SUBAYLAR

Çalışmanın amacı, toplumsal cinsiyet olgusu temelinde Türk SilahlıKuvvetleri’nde kadın subayların mesleki rol ve aile içi rol etkileşimlerini incelemektir. Bu doğrultuda yapısal fonksiyonalizm, feminist teori ve modernleşme teorileri bağlamında oluşturduğumuz temel kriterler üzerinden yola çıkılarak subaylara anket uygulamasıyapılmışve elde edilen veriler khikare ve regresyon analiz tekniği ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda aile içi rol ve mesleki rol bağlamında, ev içi sorumlulukların paylaşımının eşler arasıilişki üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu saptanmıştır. Ayrıca maskülen alan olarak kabul edilen askeri kurumların, çalışan kadınlar için dezavantajlar içeren bir kurum değil, aksine mesleki sosyalizasyonun etkisiyle kadınların aile içi rolleri üzerinde eşitlikçi sorumluluk oluşturmasıaçısından avantajlar içeren bir kurum olduğu görülmüştür. Özellikle askeri okulların eşitlikçi rollerin benimsemesinde önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Geleneksel toplum, modern toplum, toplumsal cinsiyet mesleki rol, aileiçi rol, kadın subaylar, mesleki ve aile–içi rol etkileşimi

This study examines the process of interaction between occupational and domestic roles among female officers in armed forces in Turkey. This examination is carried out in the context of gender roles and in connection with structural functioanlist, feminist and modernization theories. The data for the study were collected through self-administared questionnaires and analysed by means of employing various statistical techniques. The results indicate that sharing of domestic responsibilities between couples effects their relations positively. They also indicate that military institutions, which are perceived to be the domain of masculinity, do not necessarily disadvantage female officers in their occupational sphere. On the contrary they help develop egalitarian feelings among the female officers through occupational socialization and these feelings in turn help them to develop a more egalitarian feelings towards their reponsibilities and roles within domestic sphere of their lives. Moreover, it was found out military shools have a positive contribution to the development of egalitarian gender roles

Keywords:

Traditional society modern society, gender, occupational role, domestic role, female officers, occupational and domestic role ınteraction,

PDF

___

ALTINAY, Ayşe Gül. “Giriş:Milliyetçilik, Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm.” A.G. ALTINAY (Der.), Vatan Millet ve Kadınlar, İstanbul: İletişim Yayınları, 2000: 11-28.
ALTINAY, Ayşe Gül. “Ordu-Millet-Kadınlar :Dünyanın İlk Kadın Savaş Pilotu Sabiha Gökçen.” A.G. ALTINAY (Der.), Vatan Millet ve Kadınlar, İstanbul: İletişim Yayınları, 2000: 246-279.
ANTHİAS, N.Y.DAVİS. Cinsiyet ve Millet (Gender and Nation) (Çev. Ayşın Bektaş), İstanbul: İletişim Yayınları, 2003
ARIKAN, Gülay. “Ataerkilik Kavramıyla İlgili Sosyolojik Tartışmalar.” H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 14, Sayı 1-2, 1997:1-24.
ARIKAN, Gülay. “Türkiye’de Uzmanlık Gerektiren Mesleklerde Kadınlar (Profesyonel Kadınlar), Ankara, Bizim Büro Basımevi, 1998
ARSAN, N., S. BORAK ve U. KOCATÜRK. Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri I (1906-1938), Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, 1989
BONTON, M. Roles, Tavistok Pub., London, 1968
BOOTH, A. ve A.C. CROUTER. Men In Families , London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 1998.
BURKE, R.J. ve P. BRADSHAW “Occupational And Life Stress And The Family” Small Group Behaviour, 1980, 12, s.329-375
ÇAĞATAY, N. ve N.Y. SOYSAL. “Uluslaşma Sürecinde Feminizm Üzerine Karşılaştırmalı Düşünceler.” Ş.TEKELİ (Haz.), 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, İstanbul: İletişim Yayınları, 1995: 327-382.
CARSLON D., “Personality and Role Variables as Predictors of Three Types of Work Family Conflict”, Unpublished Researh Paper, 1999.
CATWRİGHT L.K., “Career Satisfaction and Role Harmony in a Sample of Young Women Physicians”, Journal of Vocational Behavior, 12, 1978: 184-196
ÇEÇEN, Anıl. Kemalizm, İstanbul, Çağ Pazarlama Gazete Dergi Kitap Basın ve Yayın A.Ş., 2002
CHODOROW, Nancy. “Feminism and Psychoanalytic Theory”, S.KEMP ve J. SQUİRES (Ed.), Feminisms, Oxford University Press, 1997:182-188.
CHODOROW, Nancy. “Gender Relations and Difference in Psychoanalytic Perspective” The Politicy Reader İn Gender Studies, Oxford Polity Press, 1998: 41-49.
DİKEÇLİGİL, Beylü. “Yaşama Tarzı ile Gelir Seviyesi Arasındaki İlişki”, Aile Yazıları I, Der. Beylü Dikeçliğil-Ahmet Çiğdem, Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, No.5, 1998: 521-536.
DONOVAN, Josephine. Feminist Teori, (Çev. A. Bora, M.N. Gevrek ve F. Sayılan), İstanbul: İletişim Yayınları, 1997.
DURAKBAŞA, Ayşe. “Cumhuriyet Döneminde Kemalist Kadın Kimliği Oluşumu” Tarih ve Toplum, Mart 9(51), 1988:167-171.
DURAKBAŞA, Ayşe.-“Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın Kimliği ve ‘Münevver Erkekler’.”A.B.HACIMİRZAOĞLU (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları,1998:29-50.
DURAKBAŞA, Ayşe. Halide Edip, Türk Modernleşmesi ve Feminizm, İstanbul