Azerbaycan Nüfusunun Eğitim Açısından Analizi

Azerbaycan nüfusunun eğitim durumu tarihsel süreç içerisinde çok fazla değişime uğramıştır. Ülke nüfusunun eğitim durumu özellikle Sovyet Döneminden günümüze kadar geçen sürede büyük değişime uğramıştır. Örneğin, 1926 yılında ülke nüfusunun yaklaşık % 30'u okur-yazarken, 1970 yılında bu oran % 99'a ulaşmıştır. Azerbaycan'da son olarak yapılan nüfus sayımına göre okuma-yazma bilenlerin oranı % 98.2 (erkeklerin % 98.6'sı, kadınların ise % 97.7'si) gibi oldukça yüksek bir değer oluşturmaktadır. Genel olarak kadın ve erkek nüfus arasındaki okuma-yazma oranında önemli bir farklılık bulunmamaktadır. Bu durum Sovyetler Birliği Dönemi'nde uygulanan eğitim sistemi ile alakalıdır. Okur-yazar nüfusun, bitirilen son öğrenim kurumlan içerisinde en büyük payı liseyi bitirenler oluşturmaktadır. Liseyi bitirenlerin % 39.8'lik oranına karşın, ortaokulu bitirenler % 13, ilkokulu bitirenler % 12.8, üniversiteyi bitirenler ise % 17.7'lik (erkek nüfusun % 19.5, kadın nüfusun ise % 16) bir oran içermektedir. Nitekim son yıllarda liseyi bitirenlerin oranı azalmakta, buna karşın yüksekokul ve üniversiteyi bitirenlerin oranları artmaktadır. Bu da sevinilecek bir durumdur. Çünkü eğitim seviyesi yükselen bir toplum ülkenin büyüme ve gelişmesinde olumlu rol oynar.

The situation of the education of Azerbaijan population has changed widely during its historical development. In the situation of the education of the nation's population, there have been enormous changes, especially from the first census made in Soviet times to today. For example, although nearly % 30 of the nation's population were literate in 1926, this ratio has reached to % 99 in 1970s. For the first of January 1999 the statistics show that, literacy ratio of the Azerbaijan population is 98.2 % (male population 98.6 %, female population 97.8 %), this figure is high as is developed country. There are no considerable differences between female and male population. This situation is depending on education system of Soviet period. The population ratio graduated from the high school is 39.8 %, secondary school is 13 %, and primary school 12.8 % and university is 17.7 % (male population ratio for university is 19.5 % and female is 16 %). Similarly, the person parentage graduate of the high school is decreasing while university is increasing. This situation creates positive effects in the developing of the country and it is a pleasing phenomena.

___

ADİK, (1999), Azerbaycan'ın İstatistik Göstericileri (Statistical Yearbook of Azerbaijan). Seda Neşriyatı, Bakü.

ADİK, (2001), Azerbaycan'ın Regionları, Seda Neşriyatı, Baku.

ADİK, (2004), Azerbaycan Rakamlarda (http://www.azstat.org) Baku.

ATALAY, İbrahim, (2000), Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.

ATN, (2000), Azerbaycan Respublikası Tehsil Nazirliyi, Tahsil Problemleri Üzre Respublika Elmi-Metodik Merkezi. Azerbaycan Respublikası Ümumtehsil Mektepleri (Genel Eğitim Kurumları) Üçün Tedris Planları. Tehsil Neşriyatı, Baku.

BULDAN, İsmaü - OBAN (ÇAKICIOĞLU), Raziye - BİLGİN Aydan (2004), Lise I / 9.Sınıf Coğrafya Eğitim Programının İçerik ve Zaman Açısından Değerlendirilmesi, Avrupa Birliği Ülkeleriyle (İngiltere Örneği) Karşılaştırılması. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, (15-17 Mayıs 2003, İzmir), Ankara.

ELİYARLI, Süleyman, (1996), Azerbaycan Tarihi. Baku Devlet Üniversitesi Neşriyatı, Baku.

EMİNOV, Zakir, (2002), Azerbaycan'ın Fiziki ve İktisadi Coğrafyası. Azerbaycan Elmler Akademiyası Coğrafya İnstitutu Neşriyatı, Baku.

ERGÜN, Muammer, (1996), Azerbaycan Eğitim Sistemi. Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara.

ESGEROV, Şahlar, (2003), Tehsilimiz Dünen Bugün Sabah. Azerbaycan Neşriyatı, Baku.

TİKA, (1995), Azerbaycan Ülke Raporu. Ankara.

TCBB, (1999), Azerbaycan Cumhuriyetinde Eğitim. Türkiye Cumhuriyeti Baku Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği Yayınları, Baku.

SEFEROV, Rehman, (2004), Azerbaycan Nüfusunun Yapısal Özellikleri ve Eğitim Açısından Analizi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Konya.