Kentsel arayüzlerin düzenlenmesine yönelik analitik bir çerçeve

Bu çalışma, mimarlık/şehircilik, bina/kent, iç/ dış, özel/kamusal arasında etkileşim ve geçişim rolündeki "Kentsel Arayüzler"e yöneliktir. Kentsel arayüzün yatay bileşeni; yapı kompozisyonlarını, binaların birbirlerine göre konumlanmalarını ve aralarındaki hacmi içeren dış mekanları, düşey bileşeni ise; dış mekanları sınırlayan cephe dizileri ile düşey kesite giren görünümleri içermektedir. Makalede nitelikli kentsel arayüz özellikleri nicel, nitel ve sosyal ölçütlerle ortaya konularak, örnek alan olarak seçilen Konya'daki kentsel çevrelerde değerlendirmeler yapılmıştır.

An analytical frame towards the arrangement of urban interfaces

This study is related to "Urban Interfaces" having the role of interaction and transition between architecture/urban planning, building/city, interior/exterior, private/public. The horizontal component of urban interface is the composition of building masses, their location according to each other, the exterior spaces having volume among buildings; and the vertical component of urban interface is the totality of series of facades defining exterior spaces and views included in the vertical section. In this essay, properties of qualified urban interfaces are discloudedjjy means of the quantity, quality and social criteria, and urban areas in Konya selected as case studies have been evaluated.

___

  • Alexander, C., Ishikawa, S., Silverstein, M., 1977, A Pattern Language Volume 2, Oxford U.Press, New York.
  • Akçura, T., 1982, imar Planlarının Yerini Alabilecek Sistemleri Önermekte Gözlemlenen Tıkanıklıklar, İmar Planları Yapım Uygulama Süreleri, ss.26-32 Derleyen; Perihan Kiper, Şehir Planlama Mimar-MÜhendisleri Odasi, Ankara.
  • Alkan, A., 1994, Konya Tarihi Kentin Planlama Sorunlari, Konya.
  • Alkan, A., 1985, Mevlevilik ve Mevlana Külliyesinin Konya Şehirsel Gelişmeleri icindeki Yeri, 1. Milli Mevlana Kongresi, 3-5 Mayis 1985, Konya.
  • Ashihara, Y., 1970, Exterior Design in Architecture. Van Nostrand Reinhold Company, New York.
  • Ashihara, Y., 1983, The Aesthetic Townscape, Massachusetts Institute of Technology, MIT Press.
  • Bakan, K., Konuk, G., 1987, Türkiye'de Kentsel Dış Mekanların Düzenlenmesi, TÜBİTAK Yapı Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
  • Bala, A. H., 1998, Konut Yakın Çevresinde imar Mevzuatının Dış Mekan Oluşumuna Etkileri, SÜ Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Bala, A.H., 2002, Plan Yapma Ve Ona Sadık Kalarak Uygulama Geleneğine Sahip Ender Bir Kent:Konya, Konya Kitabi, sayfa 365-376 Ed. Küçükdağ, Y., Konya Ticaret Odası, Konya.
  • Bala, A.H., Uysal, M., 2003, The Existing Usage Problem And The Proposals Towards The Urban Furnıture For Collecting Solid Waste, II Uluslar Arasi Kent Mobilyalari Sempozyumu Ve Sergisi İstanbul Büyük Şehir Belediyesi, İston, 22-25 Nisan 2003, İstanbul.
  • Baykara, T., 1985, Türkiye Selçuklu Devrinde Konya, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • Bilgin, İ., 1998, Modernleşmenin ve Toplumsal Hareketliliğin Yörüngesinde Cumhuriyetin İmari. 75 Yılda Degişen Kent ve Mimarlık, Türk Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Çağlar, N., 1992, Konut Alanları ve Alış Veriş Merkezlerindeki Kent Sokakları Çagdas Tasarımları Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Colom, A., 1996, The Process of Design: A Tool in the Exploration & Understanding of Place, MIT, Master of Science in Architectural Studies, Graduate School of Natural and Applied Sciences, USA.
  • Colquhoun, A., 1990, Mimari Eleştiri Yazıları, Çev: Cengizkan A., Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı.
  • Cullen, G., 1975, Townscape. Van Nostrand Reinhold Company, New York.
  • Curran, R., 1993, Architecture and Urban Experience,Van Nostrand Reinhold Company, New York.
  • Çubuk, M., Yüksel, G., Karabey, H.1978. Yapılanmamıs Kentsel-Kamusal Dış Mekanlar, Yapı Dergisi, Kasım/Aralık, sayı 30.
  • Denel, S., 1982, Batılılaşma Sürecinde İstanbul'da Tasarım ve Dış Mekanlarda Degişim ve Nedenleri, ODTÜ Mimarlik Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Dülgeroğlu, Y., Aydınlı, S., Yılmaz, Z., Pulat, G., 1994, Toplu Konutlarda Nitelik Kavramının Araştırılması, Kent, Planlama, Politika, Sanat ss. 180-195. Der.; İlhan Tekeli, ODTO Mimarlık Fakültesi Yayını, Ankara,
  • Evyapan, G., 1980, Kentleşme Olgusunun Hızlanması Nedeniyle Yapılar Yakın Çevresi Düzeyinde Açık Alan ve Mekanların Degişimi, ODTÜ Yayınları, Ankara.
  • Evyapan, G., Şahin, N., Baykan, G., 1993, Konya Mevlana Külliyesi Çevresi Mevzii Koruma İmar Planı Raporu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve TC. Kültür Bakanlığı yayını, Proje No:92.02.01.11, s. 19-24, Ankara.
  • Evyapan, G., Tokol, A., 2000, Landscape Design Lectures, METU Faculty of Architecture Press, Ankara.
  • Ewert, A., Chave, D., Magill, A., 1993, Culture, Conflict and Communication in the Wildland-Urban Interface, Westview Press, USA.
  • Gehl, J., 1977, The Interface Between Public & Private Territories In Residential Areas, Department of Arch and Building, Melbourne University.
  • Giritlioğlu, C. 1991. Şehirsel Mekan Öğeleri ve Tasarım, İTÜ Mimarlik Fakültesi Baskı Atölyesi, İstanbul.
  • GLC Study., 1978, An Introduction to Housing Layout, The Architectural Press, New York.
  • Göçer, O., 1965, Konya İmar Planı Projesi Müsabaka Sergisinin Düşündürdükleri, Mimarliık 1965/7 s.20-22.
  • Gür, Ş., 1998, Nitelik:Mekan? İnsan. X. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi: Mimarlıkta Kalite, 21-23 Mayıs 1998, Bursa.
  • Hedman, R., Jaszewski, A., 1984, Fundamentals of Urban Design, American Planning Association, Chicago.
  • İller Bankası, Şehircilik İşleri Müdurlüğü, Ankara 1964, Konya İl Analitik Etütleri, Şark Matbaası, sayfa 5-15.
  • Kartz, P., 1994, The New Urbanism Toward an Architecture of Community; Mc Graw-Hill, Inc. New York.
  • Krier, K., 1984, Urban Space.Rizzoli International Publication, 1979, New York.
  • Koç, H., 1997, Yaşanabilir Konutlar ve Konut Çevrelerine Doğru. IX. Uluslar arası Yapı ve Yaşam Kongresi:. Habitat II' nin Ardından, 20-25. Mayıs 1997, Bursa.
  • Konuk, G., 1989, Kamu Mekanları Tasarımında Cephe Düzeni, Kamu Mekanları Tasarımı ve Kent Mobilyaları Sempozyumu Bildirilerinden, ss.55-61, Mimar Sinan Üniversitesi mat, 15-16 Mayıs 1989, İstanbul
  • Konya Dergisi, Konya Büyükşehir yayın organı, Sayı 4, Mart 1998, sayfa 7.
  • Köknar, B., 2001, Mekansal Arayüzlerin Kente ve Yaşama Katılımları Üzerine Bir İnceleme, İTÜ Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Lang, J., 1994, Urban Design;The American Experience, Van Nostrand Reinhold, New York.
  • Lynch, K., Rıvkın, M., 1979, A Walk Around The Block, Ittenson & Rivlin, Proshansky.
  • Lynch, K., 1986, The Image of the City, The MIT Press, Cambridge Mass.
  • Lynch, K., 1996, Çevrenin İmgesi, Kent ve Kültürü, Cagito, üç aylık düşünce dergisi sayı 8 yaz 1996, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Lozano, O.E., 1990, Community Design & Culture of Cities. The Crossroad and the Wall, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Maslow, A.H., 1968, Towards A Psychology Of Being, Litton Ed. Pub.
  • Newman, O., 1972, Defensible Spaces, People & Design in Violent City, Architectural Press, London.
  • Norberg-Schulz, C., 1971, Existence Space & Architecture, Studio Vista, Praeger Publishers Inc.London.
  • Odabaşı, Ş., 1998, 2O.Yüzyıl Başlarında Konya 'nın Görünümü, Konya Valiliği II Kültür Müdürlüğü,Konya.
  • OK, V., 1989, Kentsel Açık Alanların Tasarlanmasında Mikroklimatik Etkilerin Ele Alınışı, Kamu Mekanları Tasarımı ve Kent Mobilyaları Sempozyumu Bildirilerinden, ss.85-92, Mimar Sinan Üniversitesi matbaası, 15-16 Mayıs 1989, İstanbul.
  • Özaydın, G., 1993, Kentsel Tasarım Kapsamında Tarihi Kentsel Mekanlarda Arayüzlerin Düzenlenmesine Sistemli Bir Yaklasım. MSÜ Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüstü,İstanbul.
  • Özbay, H., 1989, Kent ve Mimar, Mimarlik Dergisi, Sayi 89/5, ss.44~49,
  • Özbay, E., 1997, Konut Yerleşimlerinde Yapılar Arası Mekan Düzenleme Esasları, MSÜ Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Özyörük, İ., 1995, The Interface of Architecutural Built Form and Urban Outdoor Spece, METU. M.S.Thesis, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Ankara.
  • Öztürk, K., 1978, Mimarlıkta - Tasarım Sürecinde Cephelerin Estetik Ağırlıklı Sayısal/Nesnel Değerlendirilmesi İçin Bir Yöntem Araştırmasi, KTÜ Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat ve Mim. Fak., Trabzon.
  • Piaget,J., Inhelder, B., 1967, The Child's Conception of Space, NY:WW Norton & Company Inc
  • Prinz, D., 1980, Stadtebau, Band I. Stadtebaulichers Entwerfan, Kohkhammer.
  • Rapoport, A., 1977, Human Aspects of Urban Form: Towards a Man-Environment Approach to Urban Form and Design, Paragon Press Ltd., Oxford, England.
  • Rapoport, A., 1987, Pedestrian Street Use: Culture & Perception "Public Street for Public Use, A.V. Mounden(der), Van Nostrand Reinhold Company, New York.
  • Rasmussen, S.E., 1994, Yaşanan Mimari, Çev. Ömer Erduran, Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • Shirvani, H., 1985, The Urban Design Process, Van Nostrand Reinhold Company, New York.
  • Sitte, C., 1965, City Planning According To Artistic Principles, Random House, New York.
  • Stadtbild und Gestaltung 1983 Model. Vorhaben, Hameln.
  • Taşçı, Y., Armangil, G., Sever, S., 1999, Konplan 2020 Konya 2020: Nazım Plan Revizyonu Raporu, İkinci Kısım Taşçı Mimarlık Planlama Atölyesi, Ankara-İzmir.
  • Taşçı, Y., 1981, Konplan 2020: Nazım Plan Revizyonu Raporu, Birinci Kısım Taşçı Mimarlık Planlama Atölyesi, Ankara.
  • Tekeli, İ., 1998, Plancının Meşruiyetini Oluşturmada Etik Sorunlar. 1. Planlama Kongresi, Planlamanın Meşruiyeti ve Plancıların Konumlari, TMMOB Şehir Plancıları Odası, Ankara.
  • Tekeli, İ., 1991, Kent Planlama Konuşmaları, TMMOB Mimarlar Odası yayını, Ankara.
  • Tekeli, İ., 1982, Türkiye'de Kentleşme Yazıları, Turhan Kitapevi, Bilimsel Eserler Dizisi No 13,Ankara.
  • Turkey Monthly Economic Newspaper, September 1997.
  • Ulusal Komite 1996, Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı Habitat II, Türkiye Ulusal Rapor ve Eylem Planı, s.77-78.
  • Whyte, W., 1980, The Social Life of Small Urban Spaces, Washington D. C.; Conservation Foundation, USA.
  • Yüksel, G., 1979, Kentsel Tasarımda Boyutlandırma Ölçütleri için Geniş Kapsamlı Bir Model Önerisi, MSÜ Doktora Tezi, İstanbul.