Alacaatlı-Beytepe köyü (GB Ankara) bölgesinde yüzeyleyen Jura-Kretase yaşlı çökellerin stratigrafisi

Ankara'nın yaklaşık olarak 14 km güneybatısında yer alan inceleme alanında düşük dereceli metamorfik kayaçlardan yapılı Karakaya Kompleksi (Üst Triyas) üzerine açılı uyumsuzlukla gelen Jura-Kretase yaşlı beş stratigrafik birimden oluşan bir istife ait kayaçlar yüzeylemektedir. İstifin tabanında birbirleriyle yanal ve düşey geçişli ve sığ denizel bir ortamda çökelmiş beş üyeden oluşan Bay ir köy formasyonu (Sinemuriyen-Batoniyen?) bulunmaktadır. Çakırlardere formasyonu (Orta-Üst Jura) tabanda marnlı Ammonitico-rosso tipi fasiyesten, orta kesimde peîajik oolitik ammonitli kireçtaşlürından ve üst kesimi ise pelajik kireçtaşlarmdan oluşmaktadır. Birim Bayırköy formasyonunun üzerine uyumlu olarak gelmektedir. Çörtlü kıreçtaşiarmda yapılı Soğukçam formasyonu Çakırlardere formasyonunun üzerine uyumlu olarak gelmektedir. Alacaatli formasyonu (Üst Kretase) pelajik kireçtaşı ve kumtaşlanndan oluşmakta olup Soğukçam formasyonu üzerine boşluklu diskordansla gelmektedir. İstifin en üstünde bulunan Üst Kretase yaşlı Akkayatepe sedimanter melanjı Soğukçam ve Çakırlardere formasyonlarına ait bloklar içermekte ve Alacaatli formasyonu üzerine uyumlu olarak gelmektedir.

Stratigraphy of Jurassic-Cretaceous aged deposits outcropping around Alacaatli-Beytepe Village (South West Ankara)

The Jurassic-Cretaceous sequence comprising five formations and resting with angular unconformity on the low grade metamorphic rocks of Karakaya Complex (Upper Triassic) crops out in the study area located about 14 km SW of Ankara (Turkey). The Sinemurian–Bathonian? Bayirkoy Formation comprises five members having lateral and vertical transition among each other. It is found at the base of the sequence and was deposited in a shallow marine environment. The Middle-Upper Jurassic Çakırlardere Formation is represented by marly Ammonitico-rosso at the bottom, by oolitic nodular limestone with abundant ammonite and pelagic oolitic limestone at the middle and by pelagic micritic limestones at the top, and overlies conformably the Bayirkoy Formation. The Upper Jurassic- Lower Cretaceous Sogukcam Formation contains the cherty limestones, rests conformably on the Çakirlardere Formation. The Lower Cretaceous Alacaatli Formation is characterized by pelagic limestone and sandstones and is underlain by the Sogukcam Formation with paraconformity. The Upper Cretaceous Akkayatepe sedimentary mélange includes blocks derived from the Çakirlardere and the Sogukcam Formations and, lies conformably on the Alacaatli formation.

___

  • Akyürek, B., Duru, M. ve Pehlivan, Ş., 2003, Ankara-Elmadağ-Irmak-Kalecik Dolayının Temel Jeoloji Özellikleri: 56. Türkiye Jeoloji Kurultayı Jeolojik Gezi Kitapları Serisi :1,15s.
  • Alkaya, F., 1991, Hasanoğlan (Ankara) Yöresi Sinemuriyen-Alt Pliyensbahiyen Ammonit Zonları Ve Taphonomisi, Ç.Ü. Ahmet Acar Jeoloji Sempozyumu, 11 - 21,
  • Alkaya F., 1998, Kösrelik-Kızık (Ankara) Alanı Sinemuriyen-Bajosiyen (Alt-Orta Jura) istifinin Ammonit Faunası Ve Stratigrafisi, Cumhuriyetin 75. yıldönümü Yerbilimleri ve Madencilik Kongresi Bildiri özetleri, 137-138.
  • Alkaya, F., 1992, Sarıcakaya (Eskişehir)-Aktaş (Gerede, Bolu)-Alacaatlı (Ankara) Alanının Üst Jura Ammonit Faunası ve Stratigrafisi: Selçuk Üniv. Araştırma Fonu, Proje No: MMF 89/140, Konya
  • Alkaya, F., Deli, A., 1998, Acaatlı Beytepe (Ankara) alanının Sinemuriyen-Toarsiyen (Alt Jura) istifi; Türkiye Cumhuriyetinin 75. yılında Fırat Üniversitesinde Jeoloji Mühendisliği Eğitiminin 20. Yıl Sempozyumu Bildiri Özleri s:156.
  • Altıner, D., 1991, Microfossils Biostratigraphy (Mainly Foraminifers) of the Jurassic-Lower Cretaceous Carbonate Successions in Nort-Western Anatolia, Turkey: Geologica Romana, v.27, p. 167-213.
  • Altıner, D., Koçyiğit, A., Farinacci, A., Nicosia, U. and Conti M.A., 1991a, Jurassic-Lower Cretaceus Stratigraphy and Paleogeographic Evolution of the southern Part of North-Western Anatolia (Turkey): Geologica Romana, v.27, p. 13-80
  • Altıner, D., Koçyiğit, A., Farinacci, A., Nicosia, U. and Conti M.A., 1991b, Late Triassic-Aptian Evolution of The Sakarya Divergent Margin: Implication for the Opening History of The Northern Neo-Tethys, in Nort-Western Anatolia, Turkey: Geologica Romana, v.27, p. 81-90,
  • Altınlı, I.E., 1965, İnegöl havzasının jeolojisi ve hidrojeolojik incelemesi. İ.Ü. Fen Fak. Mecmuası, B, 28: 3-4,173-199.
  • Altınlı, İ.E. ve Saner, S., 1971, Bilecik yakın dolayının jeoloji incelemesi. İ.Ü. Fen Fak. Mecmuası,6,36:1-2,9-21.
  • Altınlı, İ.E., 1973 Bilecik Jurasiği. Cumhuriyet'in 50. Yılı Yerbilimleri Kongresi, Tebliğler, 103-111.
  • Batman, Bv 1978, Haymana kuzeyinin jeolojik evrimi ve yöredeki melanjm incelenmesi I:stratigrafi birimleri: H.Ü Yerbilimleri Derg. C.4, No.1,2 95-124.
  • Batman, B., Kulaksız, S., ve Görmüş, S., 1978, Alacaatlı Yöresinde (GB ANKARA) Jura-Kretase Yaşlı İstifin Deformasyon Özelliklerine İlişkin Bir İnceleme: Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Dergisi. C.4, No. 1,2 135-153.
  • Bektaş, O., Pelin, S. ve Korkmaz, S., 1984, Mantle uprising and polgenetic ophioHtes in the Eastern Pontid (Turkey) back-arc basin, In: Ercan, T. VE Çağlayan, M.A. (Eds), Ketin Sempozyumu, Geological Society of Turkey Puplication, 175-188
  • Bingöl, E., Akyürek, B. Ve Korkmazer, B., 1973, Biga yarımadasının jeolojisi ve Karakaya formasyonunun bazı özellikleri, Cumhuriyetin 50. Yılı Yerbilimleri Kongresi Tebliğleri, MTA Ens. 70-77, Ankara.
  • Bragin, N.Yu., and Tekin U.K. 1999, Stratigraphy and the Upper Jurassic-Lower Cretaceous radiolarians from the carbonate-siliceous deposits, Ankara Region, Turkey. Stratigraphy and Geological Corelation (English version), 7 (2), 130-140.
  • Deli, A. ve Orhan, H., 2007, Beytepe Köyü- Ümitköy-Alacaatlı (GB Ankara) Yöresinde Jura-Kretase Çökellerin Paleocoğrafik Evrimi, 60. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, 391-393, Ankara.
  • Deli, A., 1995, Beytepe-DSİ Evleri (GB-Ankara) çevresinin jeoloji incelemesi: Selçuk Üniversitesi Müh.-Mim. Fak. Jeoloji Müh. Böl. Bitirme Ödevi Konya, 40 s. (Yayınlanmamış).
  • Deli, A., 2005, Beytepe Köyü- Alacaath-Etimesgut (GB Ankara) Yöresinde Jura-Kretase Çökellerin Sedimantolojik Özellikleri, Selçuk Üniv. Fen Bil. Enst. Doktora Tezi, Konya, 226 sayfa .
  • Eroskay, S.O., 1965, Paşalarboğazı-Gölpazarı sahasının jeolojisi. İ.Ü. Fen Fak. Mecmuası, B, 30:135-159.
  • Farinacci, A., Malantrucco, G., Mariotti, N. And Nicosia, U., 1981, Ammonitico-Rosso Fades in the framework of the Martani Mountains:Paleoenvironmental evolution during Jurassic,In: Proc. Rosso Ammonitico Symposium 311-334
  • Göncüoğlu M.C., Turhan, N., ve .Tekin, U. K, 2003, Evidence for the Triassic rifting and opening of the Neotethyan İzmir-Ankara Ocean and discussion on the presence of Cimmerian events at the northern edge of the Tauride-Anatolide Platform, Turkey: Bull. Soc. Geol. It., Volume speciale n. 2 (2003), 203-212, 5 ff.
  • Granit, Y. and Tintant, H., 1960, Observation preliminaries sur le Jurassique de la region de Bilecik (Turquie). C.R. Acad. Sc. Paris, 251:1801-1803.
  • Gürpınar, O., 1976, Geological investigation of the Bilecik-İnegöl-Yenişehir Territories together with a study of engeenering properties of the Bilecik Limestone, İ.Ü. Fen Fak. Mecmuası,B, 40: 83-113.
  • Koçyiğit, A., 1987, Hasanoglan (Ankara) Yöresinin Tektono. Stratigrafisi: Karakaya Orojenik Kuşağının Evrimi: Yerbilimleri, 14, 269-293.
  • Koçyiğit, A., 1991, First Remarks On The Geology Of The Karakaya Basin: Karakaya Orogen and Pre-Jurassic Nappes in Eastern Pontids, Turkey: Geologica Romana, v.27, p. 3-11
  • Koçyiğit, A., ve Altıner, D., 2002, Tektonostratigraphic Evolution of the North Anatolian Paleorift (NAPR): Hettangian-Aptian Passive Continental Magrin of the Northern Neo-Tethys; Turkey Turkish Journal of Earth Sciences, Vol. 11. p.169-191.
  • Kuznetsova, K.I, Bragin, N.Yu, Tekin, U.K. and Voznesensky, A.I., 2001, Jurassic foraminiferal assemblages from Ankara region, Turkey an initial report, 4th. International Symposium on Eastern Mediterranean Geology, İsparta, Turkey, 21-25, Proceedings, p.123-138.
  • Mekik, F.A., 2000, Early Cretaceous Pantanelliidae (Radiolaria) from Northwest Turkey: Mikropaleontology, vol.46, no.l, p. 1-30.
  • Mekik, F.A., Ling, H.Y., Özkan Altıner,S., and Altıner,D., 1999, Preliminary radiolarian biostratigraphy across the Jurassic-Cretaceous boundary from Northwestern Turkey Geodiversitas 21 (4): 715-738.
  • Okay, A, and Göncüoğlu, C, 2004, The Karakaya Complex: A Review of Data and Concepts, Turkish Journal of Earth Sciences vol. 13, p.77-95.
  • Okay, A. ve Altıner, D., 2007, Condensed Mesozoic succession north of İzmir; A Fragment of the Anatolide-Tauride platform in the Bornova flysch zone; Turkish Journal of Earth Sciences vol.16, p.1-23.
  • Okay, A., 1984, Disstribution and characteristics of the Northwest Turkish blueschists. Geol. Soc.London Spec. Publ, 17: 455-466.
  • Riding, R., 2000, Microbial carbonates the geological record of calcilfied bacterial-algal mats and biofilms; Sedimentology, 47,179-214.
  • Saner, S., 1980, Mudurnu Göynük havzasının Jura ve sonrası çökelim nitelikleriyle paleocoğrafya yorumlaması: TJK Bülteni C. 23, 39-52.
  • Santantonio, M., 1993, Facies associations and evolution of pelagic carbonate platform/basin systems: examples from the Italian Jurassic; Sedimentology , 40, p.1039-1067
  • Tucker, M.E. 2001, Sedimentary Petrology: An Introduction to the Origin of sedimentary Rocks,Blacwell Science, Third Edition, 262p.
  • Türkünal, M., 1957, Yakacık Kösrelik bölgesindeki Jurasik Fosiller Hakkında: MTA raporu, Rapor no:2630, Ankara
  • Varol, B., 1989, Ankara Civarı Jura İstiflerinin Sedimantolojisi ve Paleocoğrafyası, Ankara Üniversitesi Araştırma fonu, Proje No: 83-05-01-02.