RUS DİN FELSEFESİNDE VE İKİNCİ KUŞAK RUS SEMBOLİSTLERİN ESERLERİNDE “SONSUZ DİŞİLİK” KAVRAMI

'Sonsuz Dişilik’ (Alm. Ewig-Weibliche) kavramı Goethe’nin Faust adlı yapıtında yer alan ve insanı sonsuz yaratıcılığa doğru aşkla çeken dünya ötesi bir gücün imgesidir. Zamanla bu kavram Goethe’nin yapıtının bağlamından kurtularak, mistik bir kadın tipi olarak kişileştirilmiş, Tanrının Hikmeti Sofia’yı, Troubadourların şiir sanatında yer alan olağanüstü güzel kadın kültünü, Romantizmin yeryüzünün ahenk ve güzellik merkezi olarak gördüğü kadın idealini içinde birleştirerek evrensel bir sembol haline getirilmiştir. Sonsuz dişilik kavramının, (20.yy.’ın başında) özellikle uzun felsefi ve teolojik bir geçmişi olan Tanrının Hikmeti Sofia imgesiyle birleşmesi ayrı bir önem taşır. Hikmet üzerine yazılı Yahudi miti, Hıristiyan Sofiolojisinde, Hıristiyan mistiklerinin (J.Boehme) ve Rus din felsefecilerinin (V.S.Solovyov, P.A.Florenskiy, S.N.Bulgakov) öğretilerinde geliştirilir. Özellikle Solovyov’un Sonsuz Dişilikle ilgili felsefi ve estetik görüşleri Rus sembolizminin ikinci kuşak temsilcilerini (A.Blok, A.Belıy, V.İvanov)  derinden etkilemiştir. Bu çalışmamızda ‘Sonsuz Dişilik’ kavramının Rus din felsefesinde nasıl yorumlandığı ve ikinci kuşak Rus sembolistlerinin eserlerinde nasıl ele alındığı üzerinde durulacaktır.

THE CONCEPT OF “ETERNAL FEMININE” IN RUSSIAN RELIGIOUS PHILOSOPHY AND IN THE WORKS OF SECOND GENERATION RUSSIAN SYMBOLISTS

The concept “eternal feminine” (German: Ewig-Weibliche), which was first seen in Goethe’s Faust, is the symbol of heavenly power inviting people to endless creativity. In the course of the time, this concept has become a universal symbol mixing with the mystical woman pattern “Sofia”, the cult of the “extraordinary beautiful woman” in the poetry of Troubadour and the ideal woman as a harmony and beauty centre of the earth in romantism. The merge of the concept of “eternal feminine” with God’s wisdom Sofia image, which occurred at the beginning of the early 20th century and which had already a long philosophical and theological past, has a particular significance. Jewish myth about the wisdom has been improved through the doctrine of Christian mystics (J. Boehme) and Russian religious philosophers (V. S. Solovyov, P. A. Florensky, S. N. Bulgakov). In the early 20th century, the second generation of Russian symbolists (A. Blok, A. Bely, V. Ivanov) have written their poems under the influence of religious and philosophical views of Solovyov. In this study, interpretation of the “eternal feminine” in the works of new generation Russian symbolists and in Russian religious philosophy will be analyzed. 

___

  • EYGES, İ. R., (2010.11.11), Veçno Jenstvennoye, Literaturnaya Entsiklopediya: Slovar Literaturnıh Terminov v 2-h t., T.1, 1925, M.-L.: izd. L.D.Frenkel, http://feb-web.ru/feb/slt/abc/lt1/lt1-1337.htm (2012.05.25)
  • Filosofskiy slovar, (2012.05.02), http://www.philosophydic.ru/vseedinstvo (2012.05.30).
  • GARMAŞ, L. V., (2011.05.15), Obraz Sofii v Ranney Proze Andreya Belogo, Russkaya Filologiya, Ukr.vestnik, 2002, N:1-2 (21), Harkov, s.29-31, http://ludagar.narod.ru/Sopha_2002.html (2012.05.25)
  • GAYDENKO, P. P., (2010.11.11), Gnostiçeskiye Motivı v Uçeniyah Şellinga i Vl. Solovyova, Znaniye.Ponimaniye.Umeniye, Otkrıtaya Kafedra, N:3, s.220- 229, http://www.zpu-journal.ru/zpu/2005_3/Gaidenko/36.pdf (2012.05.29)
  • KANDEMİR, H., (2001, Kasım), “İlk Dönem Rus Simgeciliği ve Konstantin Balmont”, Çağdaş Türk Dili, S.165, s.423-430.
  • KLİNG, O., (2011.01.01), Mifologema “Ewige Weiblichkeit” (Veçnaya Jenstvennost) Postsimvolistov, Pol. Gender. Kultura: Nemetskiye i Russkiye issledovaniya, M.: RGGU, 2009, s.438-452, http://ec-dejavu.ru/e-2/Ewige_Weiblichkeit.html (2012.05.29) v Gendernom Diskurse Russkih Simvolistov i
  • KOROSTILEVA, N. N., (2010.12.21), Problema Jenstvennosti v Russkoy Religioznoy Filosofii, http://sofik-rgi.narod.ru/avtori/konferencia/Korostileva.htm (2012.05.29)
  • Literaturnaya Entsiklopediya Terminov i Ponyatiy, (2003), M.: NPK “İntelvak”.
  • ÖZKAYA T., (1990), “Rus Edebiyatında Sembolizm”, A.Ü. DTCF Dergisi, C.33, S.1-2, s.411-425. RUSSKAYA SOFİOLOGİYA, (2011.01.01),
  • http://sophiology.narod.ru/ (2012.05.30).
  • SOKOLOV, A. G., (1999), İstoriya Russkoy Literaturı Kontsa XIX-Naçala XX veka, M.: Vısşaya şkola-Academia.
  • SOLOVYOV, V., (2011.05.15), Tri Svidaniya, http://mirosvet.narod.ru/sol/trisvid.htm (2012.05.29).
  • ÜÇGÜL, S., Rusya’da (2002), “İlk Dekadan Görüşlü Okul: Rus Sembolizmi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.13, s.239-255.
  • ZAHARİYEVA, İ., (2012.05.13), Poema Vladimira Solovyova “Tri Svidaniya” (S Aktsentami http://www.russian.slavica.org/userimages/2010_soloviev.pdf (2012.05.30). Daniila Andreyeva), 2010,