Müge ÖRS, Özge BARUÖNÜ LATİF, Levent CEYLAN

TİCARİ REKLAM VE HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR YÖNETMELİĞİ’NİN ‘ÇOCUKLARA YÖNELİK REKLAMLAR’ BAŞLIKLI MADDESİNE AYKIRILIKTAN CEZA ALMIŞ REKLAMLARIN TÜKETİCİDEKİ ALGISI

Bu çalışmada, Reklam Kurulu’nun Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin‘çocuklara yönelik reklamlar’ başlıklı maddesine aykırılıktan ceza almış reklamlarodak grup çalışmasıyla ile incelenerek tüketicilerin “yasaklı” olduğunu bilmeden, bu reklamlaramaruz bırakılarak reklam hakkındaki genel ve etik algıları ölçülmüştür. Tüketiciaçısından reklamın mesajı, hedef kitlesi ve rahatsızlık edici boyutlarının sorgulandığı çalışmada,çocuklu bireylerin, çocuk odaklı reklamlarda etik konulara daha hassasiyetle yaklaştığı,etik hassasiyetinin artan eğitim düzeyiyle doğru orantılı olduğu ve reklamda yer alançocuğun yaşı küçüldükçe etik hassasiyetin daha çok arttığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği, reklam etiği,çocuklara yönelik reklamlar.

THE PERCEPTION OF CONSUMERS ON THE BANNED ADS IN TERMS OF COMMERCIAL ADVERTISING AND UNFAIR COMMERCIAL APPLICATIONS REGULATION BY THE TURKISH ADVERTISING BOARD DUE TO THE VAILATIONS ON THE REGULATIONS REGARDING ‘ADS TO THE CHILDREN’

This study examines ads banned by the Turkish Advertising Board due to the violations on the regulations regarding ‘ads to childeren’. Participants watched these ads unknowingly and their general and ethical perceptions were measured by using focus groups. The message, target audience and disturbing points of ads were questioned and findings show that parents are more sensitive to ethical issues in child-centered advertising, ethical sensitivity is highly related to education level and ethical concerns increase when the age of actor kids is getting down.

PDF

___

Arredondo E, Castaneda D, Elder J P, Slymen D ve Dozier D (2009) Brand name logo recognition of fast food and healthy food among children Journal of Community Health, 34(1), 73-78.
Belch G E ve Belch M A (2001) Advertising and Promotion- An Integrated Marketing Communications Perspective, Mc Graw Hill.
Bernhardt A M, Wilking C, Gilbert-Diamon D, Emond J A ve Sargent J (2015) Children's Recall of Fast Food Television Advertising-testing, The Adequacy of Food Marketing Regulation PLoS One, 10(3): 1-12.
Broverman D M, Klaiber E L, Kobayashi Y ve W Vogel (1968) Roles of Activation and Inhibition in Sex Differences in Cognitive Abilities Psychological Review, 75 : 23-50.
Cornwell T B, McAlister A ve Polmear-Swendris N (2014) Children's Knowledge of Packaged and Fast Food Brands and The BMI Why The Relationship Matters for Policy Makers, Appetite, 277-283.
Cornwell T B ve McAlister A R (2011) Alternative thinking about starting points of obesity Development of child taste preferences Appetite 56 (2): 428-439.
Crosby L ve Grossbart S L (1988) Parental Style and Consumer Socialization of Children, Journal of Consumer Research, 15: 77-94 .
Gülesanlar N (2010) Kamu Hizmeti ve Etik: Türkiye Kadastro Teşkilatı Özelinde Bir Uygulama Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Harris J L ve Kalnova S S (2018) Food and Beverage TV Advertising to Young Children: Measuring Exposure and Potential Impact, Appetite, 123, 49-55.
http://tuketici.gtb.gov.tr/reklam-kurulu/reklam-kurulu-kararlari, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği; Reklam Kurulu Kararları, (erişim tarihi: 30.05.2018).
http://www.milliyet.com.tr/cocuklari-bekleyen-tehlike--teknoloji-bagimliligi-- cep-telefonu-ve-bilgisayar-kullanimi-pembenar-yazardetay-aile-1754256/ (erişim tarihi: 30.05.2018).
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/01/20150110-5.htm, (erişim tarihi: 29. 05.2018).
Karaca Y, Pekyaman A ve Güney H (2007) Ebeveynlerin televizyon reklam içeriklerinin çocuklar üzerine etkilerini etik açıdan algılamalarına yönelik bir araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2): 234-250.
Karafakioğlu M (2006) Pazarlama İlkeleri, Literatür Yayıncılık: 150, İstanbul.
Kelly B, King L, Chapman K, Boyland E, Bauman A E ve Baur L A (2015) A hierarchy of unhealthy food promotion effects: Identifying methodological approaches and knowledge gaps American Journal of Public Health, (4), 86-95.
Kocabıyık E T (2013) Reklamlarda Etik Dışı Unsur Kullanımı ve Tüketicinin Etik Olmayan Reklamlara Yaklaşımı: Cinsellik Kullanımına Yönelik Tüketici Tepkisi ve İletişim Etkinliğinin Araştırılması Üzerine Bir Uygulama, Yayınlanmış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kohlberg L (1969) Stage and sequence: The cognitive development approach to socialization In D A Goslin (eds) Handbook of socialization theory 347-480 Chicago, IL, Rand McNally.
Mittal B (1994) Public Assessment of TV Advertising Journal of Advertising Research: January-February, 35-53.
Muncy JA ve Vitell SJ (1992) Consumer Ethics: An Empirical Investigation of Factors Influencing Athical Judgements on the Final Consumers, Journal of Business Ethics, 11, 585-597.
Pieper A (1999) Etiğe Giriş (Çeviren: Ataman V ve Sezer G), Ayrıntı Yayınları, Ankara.
Pollay R W ve B Mittal (1993) Here’s the Beef: Factors, Determinants, and Segments in Consumer Criticism of Advertising, Journal of Marketing, 57 (July): 99–114.
Poole M E (1977) Social Class and Sex Contrasts in Patterns of Cognitive Style Australian Journal of Education, 21, 233-255.
Pustu Y (2011) Kamu Yönetiminde Etik Bir Sorun Olarak Rüşvet, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Robertson T S ve Rossiter J R (1974) Children and Commercial Persuasion: An Attribution Theory Analysis, Journal of Consumer Research, 1:13-20.
Schmitt N M, Wagner N ve Kirch W (2007) Consumers' Freedom of Choice - Advertising Aimed at Children, Product Placement, and Food Labeling, Journal of Public Health, 15, 57-62.
Tatlow-Golden, M Hennessy E, Dean M ve Hollywood L (2014) Young Children's Food Brand Knowledge Early Development and Associations with Television Viewing and Parent's Diet Appetite, 80,197-203.
Torlak Ö (2007) Pazarlama Ahlakı-Sosyal Sorumluluklar Ekseninde Pazarlama Kararları ve Tüketici Davranışlarının Analizi, Beta Yayınları, İstanbul.
Trevino L K (1992) Moral Reasoning and Business Ethics: Implications for research, Education, and Management, Journal of Business Ethics, 11, 445-459.