Yeşim Ustaoğlu Sinemasında Kadın Karakterlerin Özgürlük Arayışları

Yeşim Ustaoğlu bağımsız auteur yönetmen olarak ilk filmlerinden itibaren ‘öteki’ ve ‘kimlik’ konularını kendisine tema edinmiş, toplumun farklı bölgelerinden, farklı etnik ve kültürel gruplardan gelen farklı statü ve farklı eğitsel koşullara sahip kadınların sorunlarını sinemaya taşımıştır. Çalışma Yeşim Ustaoğlu’nun Pandora’nın Kutusu, Araf ve Tereddüt filmleri ile sınırlı tutulmuştur. Her üç filmde taşra, kent karşıtlığı, birey, kadın olmak, geleneksel yaşam ve hayalleri arasına sıkışmış kadınların varoluş sancıları, beklentileri, özgürlük arayışları üzerinden ilerler. Filmlerin ortak noktası kadınlardır ve kadınların birbirlerine paralel yaşamları, sorunları, mücadeleleri önem taşır. Bu çalışmada Pandora’nın Kutusu, Araf ve Tereddüt filmlerinin feminist kuram temelinde tartışılması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kadın, Yeşim Ustaoğlu, Feminizm

WOMEN CHARACTERS' SEEKING FOR FREEDOM IN YEŞİM USTAOĞLU’S CINEMA

Yeşim Ustaoğlu as an auteur director, themed "other" and "identity" subjects from her first films andbrought the problems of women with different status and different educational conditions coming from different ethnic and cultural groups from different regions of the society to the cinema. This study is limited with Yeşim Ustaoğlu's The Box of Pandora, Purgatory and Hesitation films. All three films go through the contradiction of rural and city, being an individual and woman, existential pain of women stuck between their life and dreams, their expectations and seeking for freedom. Common point of the films are women and their parallel lives, problems and struggles also matter in the films. Therefore this study aims to discuss "The Box of Pandora", "Purgatory" and "Hesitation" in the base of Feminist Theory.

PDF

___

Referans1- Adanır, Oğuz (2003). Sinemada Anlam ve Anlatım. Alfa, İstanbul. Referans2- Agacinski, Sylviane (1998). Cinsiyetler Siyaseti. Çeviri:İsmail Yerguz. Dost, Ankara. Referans3- Arnheim, Rudolf (2002). Sanat Olarak Sinema. Çeviri: Rabia Ünal. Öteki, Ankara. Referans4- Davis, Angela (1994) Kadınlar, Irk ve Sınıf. Çeviri: İnci Çeliker, Sosyalist Yayınları, İstanbul. Referans5- Demir, Zekiye(1997). Modern ve Postmodern Feminizm. İz, İstanbul. Referans6- Direk Zeynep (2014). “Judith Butler: Toplumsal Cinsiyet ve Bedenin Maddeleşmesi.” Cinsiyetli Olmak. Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar, (içinde). Der: Zeynep Direk. Cogito, 156. Yapı Kredi, İstanbul:67-84. Referans7- Donovan, Josephine(2007). Feminist Teori. Çeviri: Aksu Bora, Meltem Ağduk Gevrek, Fevziye Sayılan. İletişim, İstanbul Refarans8- Durudoğan, Hülya(2014). “Unes Femmes:Kristeva-Psikanaliz ve Kadın.” Cinsiyetli Olmak. Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar, (içinde). Der: Zeynep Direk. Cogito, 156. Yapı Kredi, İstanbul: 51-66. Referans9- Goldman, Emma (1988).“Kadının Kurtuluşunun Trajedisi.” Defter, sayı: 4. Çeviri: Meltem Ahıska, (Nisan-Mayıs),128-134. Referans10- udith Butler (2014). Cinsiyet Belası. Çeviri: Başak Ertür. Metis, İstanbul. Referans11- Mulvay, Laura (1993). “Görsel Haz ve Anlatı Sineması.” Çeviri: Nilgün Abisel. 25. Kare. Sayı:3 (Ocak-Şubat),18-24. Referans12- Mulvay, Laura (2000). Yurttaş Kane. Çeviri:Arzu Taşçıoğlu, Deniz Vural. Om:İstanbul. Referans13- Öztürk S. Ruken (2000). Sinemada Kadın Olmak. Alan, İstanbul. Referans14- Öztürk, S. Ruken (2011). “Türkiye Sinema Literatüründen Kadınlara Bakmak.” Birkaç Arpa Boyu. 21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist Çalışmalar. Serpil Sancar(ed.):içinde. İkinci Citl, No:16, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul:679-699. – Referans15- R.W. Connell (2016). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. Çeviri: Cem Soydemir. Ayrıntı, İstanbul. Referans16- Ryan, Michael;Melissa Lenos (2012). Film Çözümlemesine Giriş. Çeviri:Emrah Suat Onat. DeKi, Ankara. Referans17- Ryan, Michael ve Douglas Kellner (2010). Politik Kamera. Çeviri: Elif Özsayar. Ayrıntı, İstanbul. Referans18- Sancar, Serpil. (2011). Erkeklik: İmkânsız İktidar. Metis, İstanbul. Referans19- Shulamith Firestone (1993). Cinselliğin Diyalektiği. Çeviri:Yurdanur Salman. Payel, İstanbul. Referans20- Simelik, Anneke (2008). Feminist Sinema ve Film Teorisi: Ve Ayna Çatladı. Çeviri: Deniz Koç. Agora, İstanbul. Referans21- Scott, J. W. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. (çeviri: A. T. Kılıç). Agora, İstanbul. Referans22- Wirginia Woolf (2012). Kendine Ait Bir Oda. Çeviri:Suğra Öncü. İletişim, İstanbul.