Ayşegül YETİŞ, Mehmet FİDAN

SAĞLIK İLETİŞİMİNDE ALGI: KAMU SPOTLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Kitle iletişim araçlarının içeriğinde daha sık yer bulan ve önemi gün geçtikçe artan sağlıkhaberleri, sağlık iletişimi kavramını gündeme getirmektedir. Halkla ilişkiler faaliyeti olansağlık iletişimi kampanyaları kişilerde sağlıkla ilgili doğru bilgi vermeyi ve hastalıklarınönüne geçmeyi planlamaktadır. Toplumsal fayda dikkate alınarak, bireylere bilinçedindirme ve farkındalık kazandırma amaçları ile Sağlık Bakanlığı kitle iletişim araçlarıüzerinden kamu spotları yayınlamaktadır. Yayınlanan bu spotlar esasında bireylerinbilinçaltına hitap etmektedir. Bireyleri bilgilendirme işleminde belirlenen sonuca doğrugidişte, algının ve algının yönetilmesinin öneminin tespit edilmesi sürece etkinlikkazandırmaktadır. Sağlık iletişimi alanındaki çalışmalar bireylerin ve toplumun sağlıkdavranışlarında farkındalık düzeyi oluşturmak ve gerektiğinde bireylere yön vermekleilgili iletişim faaliyetlerini kapsamaktadır. Çalışma en önemli kitle iletişim araçlarındanbiri olan televizyon yoluyla iletilen mesajların izler kitle tarafından nasıl alımlandığınıortaya koymayı hedeflemektedir. Alımlama analizleri, televizyon programlarının ürettiğianlam ile izleyicilerin ürettiği anlam arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlayan biryöntemdir. İzleyici temelli bu çalışmada Sağlık Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu bireylertarafından en çok izlenen ‘Sigarayı Bırak Hayatı Bırakma’ ’Hadi Harekete Geç’ ’AkılcıAntibiyotik Kullanımı’ kamu spotları alımlama analizi yöntemiyle incelenmiştir.Araştırma için çeşitli meslek gruplarından on kişi belirlenmiş ve alımlamaaraştırmalarında kullanılan derinlemesine görüşme yöntemi kullanılarak bireylerin algısıtespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak izler kitlenin gerçek olayların verildiği kamuspotundan daha çok etkilendiği gözlenmiştir.

PERCEPTION IN HEALTH COMMUNICATION: A RESEARCH ON PUBLIC SERVICE ANNOUNCEMENTS (PSA)

Increasingly gaining importance, news about healtcare frequently seen in the content of mass media brings the concept of Healthcare communication to the agenda. Healthcare communication campaigns, which are Public Relations activities, plan to give accurate information about human health and prevent diseases. Taking social benefits into consideration, the Ministry of Health publishes public service ads via mass media for the purpose of raising awareness of the individuals.These ads address the subconscious mind of individuals.In the process of informing individuals, determining the importance of perception and managing perception gives effectiveness to the process. The studies of Healthcare communication cover communication activities related to creating an awareness level about the beliefs, attitudes and behaviors of individuals and society regarding health and guiding them when necessary. The study aims to present how messages transmitted through television, one of the most important mass communication tools, are received by the audience. Reception analysis is a method that aims to illustrate the relationship between the meaning produced by television programs and the meaning produced by the audience. In this audience-based study, the most watched ‘Quit smoking, Not Living’ ,’Let's take action’, ’Rational antibiotic use’ were observed through th reception analysis of public service ads. Ten people from various professional groups have been identified for the research.The perception of individuals was determined by using the in-depth interview method used in understanding research with the identified individuals. During the interview, individuals were asked to evaluate the images, music and colors used in public service ads. As a result , it has been observed that individuals given public service ads are more affected than the ones given real events.

PDF

___

Akbıyık C ve Kabadüz A (2014) Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Televizyon Reklamlarına Yönelik Alımlamalarının Eleştirel Düşünme Düzeylerine Göre Karşılaştırılması, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11,25, 159-190.
Akova S (2017) Sigarayı Bırak Hayatı Bırakma Sloganlı Kamu Spotları Örnekleminin Alımlama Analizi Yöntemi İle İncelenmesi, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 2587-2621.
Akyurt N (2009) Sağlıkta İletişim ve Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 11(4), 19.
Ataç O (2017) Sinemada Algı Yönetimi Ve Tanrı-Oğul İşbirliği: Ian Fleming Ve James Bond Örneği, Erciyes İletişim Dergisi, 5,2, 30-42.
Aziz A (2014) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
Bakan İ ve Kefe İ (2009) Kurumsal Açıdan Algı ve Algı Yönetimi, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ksuiibf/article/download/5000039256/5000038129 erişim tarihi: 27.04.2018.
Becerikli S (2012) Sağlık İletişimi Çalışmalarında Alımlama Analizinin Kullanımı: Odak Grup Çalışması Yoluyla Kamu Kampanyaları ve Reklam Metinlerine İlişkin Çapraz Bir Okuma Pratiği, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2,43, 163-177.
Çanak T (2015) Sağlık İletişiminde kullanılan Kamu Spotlarının Halkla İlişkiler Açısından İncelenmesi’’, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sos. Bil. Ens., Kayseri.
Çınarlı İ (2008) Sağlık İletişimi ve Medya, Nobel Yayınları, Ankara
Çobaner A (2013) Sağlık İletişiminde Korku Ögesinin Kullanımı: Sigara Paketlerinde Kullanılan Sigara Karşıtı Görsellerin Gösterge Bilimsel Analizi, İletişim ve Kuram Araştırma Dergisi, 37, 212-235.
Darıcı S (2017) Subliminal İşgal, Destek Yayınları, İstanbul.
Demuth A (2013) Perception Therios, Towarzystwo Słowaków w Polsce ∙ Kraków ∙ Filozoficka fakulta Trnavskej univerzity v Trnave.
Department of Defence Dictionary of Military and Associated Terms (1994) http://www.dod.mil/pubs/foi/Reading_Room/Joint_Staff/913.pdf Erişim Tarihi: 02.06.2018
Erdem Ö (2015) Televizyon ve Sinemada Gizli Reklam Ve Subliminal Mesaj, Yüksek Lisan Tezi, Marmara Üniversitesi Sos. Bil. Ens., İstanbul.
İnceoğlu M (2010) Tutum Algı İletişim, Beykent Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
Keith J (2015) Zihin Kontrol, Kriminal Kitaplar, İstanbul.
Kaya E (2014) Sağlık İletişiminde Sosyal Medya Kullanımı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sos. Bil. Ens., Isparta.
Koçak A ve Bulduklu Y (2010) Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları, Selçuk İletişim, 6(3), 5- 17.
Karagöl B (2017) Sosyal Medyanın Sağlık İletişimindeki Yeri, Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi Sos. Bil. Ens. Ankara.
Kaya E ve Keklik B (2015) Sosyal Medyanın Sağlık İletişimindeki Yeri, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, sayı: 2, 25-39.
Lindsay P ve Norman D (2013) Human Perception Processing, Acedemic Press, Newyork.
Mendi B (2015) Sağlık İletişiminde Sosyal Medyanın Kullanımı: Dünya’daki ve Türkiye’deki Uygulamalar, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 44, 275-290.
Şengün H (2016) Sağlık Hizmetlerinde İletişim Yönetimi, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 1, 38-42.
Okay A (2007) Sağlık İletişimi, Mediacat Yayınları, İstanbul.
Öksüz H (2013) Algı Yönetimi ve Sosyal Medya. İdarecinin Sesi Dergisi, 156, 12- 15.
Özarslan M (2014) Kitleleri Harekete Geçirme Aracı Olarak Sosyal Algı Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sos. Bil. Ens., İstanbul.
Özer M A (2012) Bir Modern Yöntem Tekniği Olarak Algı Yönetimi ve İç Güvenlik Hizmetleri, Karadeniz Araştırma Dergisi, 33, 147-180.
Öztürk G ve Öymen G (2013) Sağlık İletişiminde Sosyal Medya Kullanımının Önemi: Türkiye’de Kalp Sağlığı İle İlgili Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar Üzerine Bir Değerlendirme, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Özel Sayı:3, 110-131.
Pustu Y (2017) Algı Yönetimi: Kavramsal ve Teorik Bir Bakış Açısı, B Karabulut (ed), Algı Yönetimi, İstanbul, Alfa Yayınları, 310 -327.
Saydam A (2015) İletişimin Akıl ve Gönül Penceresi Algılama Yönetimi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Siegel P C (2005) Perception Management: IO’s Stepchild?, Low Intensity Conflict & Law Enforcement, 13(2),117-134.
Tabak R (2006) Sağlık İletişimi, Literatür Yayınları, İstanbul
Tunç A ve Atılgan A (2017) Algı Üzerine Kurulu Yönetsel Bir Anlayış: Algı’nın Yönetimi, Internatıonal Journal of Disciplines Economic & Administrative Sciences Studies, 3(3), 228-238.
Tutar H (2008) Simetrik ve Asimetrik İletişim Bağlamında Örgütsel Algı Yönetimi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Tosyalı H ve Sütçü C (2016) Sağlık İletişiminde Sosyal Medya Kullanımının Bireyler Üzerindeki Etkileri, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2, 3- 22
Yüksel E, Kaya A Y, Koçak A ve Aydın S (2014) Türkiye’de Sağlık Konulu Yayınların Analizi, http://ekurgu.anadolu.edu.tr/assets/upload/pdf /20160531 150457_ekurgu.pdf, erişim tarihi: 05.06.2018