Kurumsal sosyal sorumluluk kavramının paydaş teorisi ve iletişim yaklaşımı açısından değerlendirilmesi: Bankaların basın bültenlerine yönelik bir içerik Analizi

Günümüzde tüketici bilincinin artması, rekabet ortamının gelişmesi, çevre halkının işletmelerden beklentilerinin değişmesi, ürün ve hizmetlerin kalitesinin birbirine benzemesi karşısında kurumların ayakta kalabilmeleri, birtakım farklılıklara yönelmeleri ile gerçekleşebilmektedir. Rekabet avantajını sağlamak için farklılık oluşturmanın zorunluluk haline geldiği bu çağda, kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı ile hareket eden şirketler, bu farklılaşma kriterini elde edebilmektedir. Bu çalışmada amaçlanan, Türkiye’deki finans sektöründe faaliyet gösteren 5 önemli kuruluşun (Garanti Bankası, Türkiye İş Bankası, Yapı Kredi Bankası, Denizbank ve Türk Ekonomi Bankası) belirli paydaşlarına yönelik iletişim amaçları için kurumsal sosyal sorumluluğu basın bültenlerinde ne dereceye kadar kullanabildiğini karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Dolayısıyla bu çalışma, Türkiye Bankalar Birliği’nin 2008 yılının Aralık verilerine göre aktif büyüklükleri bazında ilk beş özel sermayeli bankanın, web sayfalarında son iki yılda (01.01.2008 - 31.12.2009) yayınlanan kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri ile ilgili basın bültenlerinin içerik analizini kapsamaktadır. Yapılan çalışmanın sonucuna göre, basın bültenlerinin çoğunlukla toplumsal faaliyetlere yoğunlaştığı ve özellikle sosyal topluluk / çevre ile müşterileri hedeflediği anlaşılmaktadır. Ayrıca bu çalışmanın sonucu, araştırma kapsamına alınan beş bankanın aynı stratejileri uyguladığını göstermektedir.

The evaluation of corporate social responsibility in terms of stakeholder theory and communication approach: A content analysis towards: Press releases of banks

In today, the survival of the companies against awareness of consumers, development of competition environment, changing of community’s expectations from businesses and the similarity of products and services’ quality to each other might be possible to direct their differences. In the era which it has become a necessity to create the difference in order to provide the competitive advantage, companies which act with the understanding of corporate social responsibility can have this criterion of differentiation. In this study it is aimed to display comparatively how five important banks (Garanti Bankası, Türkiye İş Bankası, Yapı Kredi Bankası, Denizbank ve Türk Ekonomi Bankası) in the Turkish financial industry use the corporate social responsibility for particular stakeholder- oriented communication objectives in their press releases. Accordingly, this study comprises the content analysis of press releases about corporate social responsibility activities which have been issued on the web sites of first five private-capital banks, based on total assets with reference to December data of 2008 year of the Banks Association of Turkey, in last two years (01.01.2008 - 31.12.2009). With regard to the result of the study, it is proved that press releases heavily focus on societal activities and especially target to communities and customers. The result of this study also shows that five banks which have been examined within the research have implemented the similar strategies.

PDF

___

Aktan C C ve Börü D (2007) Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Coşkun Can Aktan (ed.), Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk, İGİAD Yayınları, İstanbul, ss 11– 37.
Atakan S ve İşcioğlu T E (2009) Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerine Yönelik Türk Tüketicilerinin Tutum ve Davranışları, Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, 8 (28), 40– 47.
Bakan Ö ve Kalender A (2007) Halkla İlişkiler Bağlamında Kurumsal İtibar ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Bilal Arık ve Mustafa Şeker (ed.), İletişim ve Ötesi, Tablet Yayınları, Konya, ss 345–371.
Bir Ç S (2008) Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Halkla İlişkiler Açısından Bir Değerlendirme, Doktora Tezi, E Ü Sos. Bil. Enst, İzmir.
Bronn P S ve Vrioni A B (2001) Corporate Social Responsibility and Cause Related Marketing: An Overview, International Journal of Advertising, 20 (2), 207–222.
Bulut S (2009) Sosyal Devlet’ten Neo- Liberalizmin ‘Sosyal Sorumluluk’ Faaliyetlerine Yönelim: Medya Üzerine Bir Değerlendirme, Derya Tellan (der), Halkla İlişkiler: Teori ve Uygulama, Ütopya Yayınevi, Ankara, ss 113–131.
Carroll A B (1979) A Three-Dimensional Conceptual Model of Corporate Performance, Academy of Management Review, 4 (4), 497– 505.
Carroll A B (1991) The Pyramid of Corporate Social Responsibility: Toward the Moral Management of Organizational Stakeholders, Business Horizons, July/August 1991, 39–48.
Cooper S M (2003) Stakeholder Communication and the Internet in UK Electricity Companies, Managerial Auditing Journal, 18 (3), 232– 243.
Çelik A (2007) Şirketlerin Sosyal Sorumlulukları, Coşkun Can Aktan (ed.), Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk, İGİAD Yayınları, İstanbul, ss 61–85.
Dawkins J ve Lewis S (2003) CSR in Stakeholder Expectations: And Their Implication for Company Strategy, Journal of Business Ethics, 44 (2/3), 185–193.
Donaldson T ve Preston L E (1995) The Stakeholder Theory of the Corporation: Concepts, Evidence and Implications, Academy of Management Review, 20 (1), 65–91.
Ertuğrul F (2008) Paydaş Teorisi ve İşlemelerin Paydaşları ile İlişkilerinin Yönetimi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derg, 31, 199–223.
Fombrun C ve Shanley M (1990) What’s in a Name? Reputation Building and Corporate Strategy, Academy of Management Journal, 33 (2), 233–258.
Freeman R E (1994) The Politics of Stakeholder Theory: Some Future Directions, Business Ethics Quarterly, 4 (4), 409–421.
Gözütok N (2005) Tık’lama Şampiyonları, http://www.capital.com.tr/haber.aspx?HBR_K OD=3240, erişim tarihi: 30.04.2010.
Grunig J E ve Repper F C (2005) Stratejik Yönetim, Kamular ve Gündemler, James. E. Grunig (hzl.), Serra Görpe (ed.), Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik, Rota Yayınları, İstanbul, ss 131–173.
Gümüş M ve Öksüz B (2009) İtibar Sürecinde Kilit Rol: Kurumsal Sosyal Sorumluluk İletişimi, Journal of Yasar University. 4 (14), 2129–2150.
Hart S L (1995) A Natural-Resource-Based View of the Firm, Academy of Management Journal, 20 (4), 986–1014.
Hartman L P, Rubin R S ve Dhanda K K (2007) The Communication of Corporate Social Responsibility: United States and European Union Multinational Corporations, Journal of Business Ethics, 74 (4), 373–389.
Hasnas J (1998) The Normative Theories of Business Ethics: A Guide for the Perplexed, Business Ethics Quarterly, 8 (1), 19–42.
Hodgetts R M (1996) A Conversation with Warren Bennis on Leadership in the Midst of Downsizing, Organizational Dynamics, 25 (1), 72–78.
Huselid M A (1995) The Impact of Human Resource Management Practices on Turnover, Productivity and Corporate Financial Perform ance, Academy of Management Journal, 38 (3), 635–672.
Jones T M (1995) Instrumental Stakeholder Theory: A Synthesis of Ethics and Economics, Academy of Management Review, 20 (2), 404– 437.
Jones T M ve Wicks A C (1999) Convergent Stakeholder Theory, Academy of Management Review, 24 (2), 206–221.
Karatepe S (2008) İtibar Yönetimi: Halkla İlişkilerde Güven Yaratma, Elektronik Sosyal Bilimler Derg, 7 (23), 77–97.
Kleiner A (1991) What Does It Mean to be Green, Harvard Business Review, 69 (4), 38– 47.
L’Etang J (1994) Public Relations and Corporate Social Responsibility: Some Issues Arising, Journal of Business Ethics, 13 (2), 111– 123.
Lorca P ve Garcia-Diez J (2004) The Relation between Firm Survival and the Achievement of Balance among its Stakeholders: An Analysis, International Journal of Management, 21 (1), 93–99.
Mitchell R K, Agle B R ve Wood D J (1997) Toward a Theory of Stakeholder Identification and Salience: Defining the Principle of Who and What Really Counts, Academy of Management Review, 22 (4), 853–886.
Okay A ve Okay A (2002) Halkla İlişkiler Kavram, Strateji ve Uygulamaları, Der Yayınları, İstanbul.
O’Riordan L ve Fairbrass J (2008) Corporate Social Responsibility: Models and Theories in Stakeholder Dialogue, Journal of Business Ethics. 83 (4), 745–758.
Öztürk Ş Y (2009) Halkla İlişkilerin Çevreye Katkısı Bir Yanılsama mı?, Derya Tellan (der.) Halkla İlişkiler: Teori ve Uygulama, Ütopya Yayınevi, Ankara, ss 167–193.
Özüpek M N (2008) Sosyal Sorumluluk, Ahmet Kalender ve Mehmet Fidan (ed.), Halkla İlişkiler, Tablet Yayınları, Konya, ss 251–289.
Peltekoğlu F B (2001) Halkla İlişkiler Nedir?, Beta Yayınları, İstanbul.
Podnar K (2008) Communicating Corporate Social Responsibility, Journal of Marketing Communications, 14 (2), 75–81.
Reinig C J ve Tilt C A (2009) Corporate Social Responsibility Issues in Media Releases: A Stakeholder Analysis of Australian Banks, Issues in Social and Environmental Accounting, 2 (2), 176–197.
Repka S (2004) The Description of Social, Cause-Related Marketing and Corporate Social Responsibility, Journal of the Canadian Institute of Marketing, 7 (2), 3-26.
Saydam A (2005) Algılama Yönetimi: İletişimin Akıl ve Gönül Penceresi, Rota Yayınları, İstanbul.
Seeger M W ve Hipfel S J (2007) Legal versus Ethical Arguments: Contexts for Corporate Social Responsibility, S. May, G. Cheney ve J. Roper (eds.), The Debate over Corporate Social Responsibility, Oxford University Pres., New York, pp 155–167.
Solmaz B (2005) İşletmelerin Değişen Konumuyla Gelişen Kurumsal Sosyal Sorumluluk Bilinci ve Turkcell’in Desteklediği “Çağdaş Türkiye’nin Çağdaş Kızları” Projesinin Genel Bir Değerlendirmesi, Selçuk İletişim Derg, 4 (1), 116–125.
Temizel F, Sarıkaya M ve Kara Z (2009) Yatırımcı İlişkileri Yönetiminde Güven ve Ekonomiye Etkisi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derg, 11 (1), 279–307.
Theaker A (2008) Halkla İlişkilerin Elkitabı, Murat Yaz (çev.), 2. bas., MediaCat Yayınları, İstanbul.
Usta M ve Pırnar İ (2009) İtibar Yönetimi Kapsamında Sosyal Sorumluluk, Pazarlama ve İletişim Kültürü Derg, 8 (28), 4–13.
Van Het HOF S D ve Çabuk D (2009) Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Metin Işık ve Mustafa Akdağ (ed.) Dünden Bugüne Halkla İlişkiler, Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya, ss 53–73.