Engin ÜMER

CANAVARIN BEDENİ: GÖRSEL SANATLARDA CANAVAR İMGESİNİN GÖRSELLEŞTİRİLMESİ

Bu çalışma canavar fikrinin ve imgesinin nasıl görselleştirildiğini konu almaktadır. Bu konu geniş ve derin bir konudur. Bu yüzden çalışma çerçevesini mitolojik, kültür tarihi ve felsefe eksenlerinde kültür doğa ikilili içinde canavarın konumlandırılmasını ele almaktadır. Devam eden kısımda ise canavar, ötekilik, metafiziksel bir deneyim fikri, olayın tekinsiz ve dehşet verici haliyle düşünülmektedir. Örnek olarak seçilen eserler sanat tarihi disiplinin belirleyiciliğinden ziyade bu çalışmada öne sürülen bu yaklaşımlar ile ilgi kurularak seçilmiştir. Çalışma canavar imgesinin görselleştirilmesinde kaotik olanın kültüre sızması, kültür dünyasında ötekinin temsile katılmak için olağan gösterimlere dahil olması, benliğin tekinsiz bir deneyim yaşadığı şeklinde özetlenebilecek bir dizi özelliğin içerisinde gerçekleştiği sonucuna varmıştır.

THE BODY OF A MONSTER: MONSTEROUS IMAGERY IN THE VISUAL ARTS

The aim of this study is to investigate how the idea and imagery of monsters are conceived in the visual arts. A broad and deep subject, the framework of this study therefore discusses the positioning of the monster in terms of culture-nature dualism with regards to mythological, cultural history and philosophy. The monster is then considered as otherness, an idea of metaphysical experience, and as an uncanny and frightening aspect of the event. The works selected as examples are chosen according to the proposed approaches in this study rather than the discipline of art history. This study concludes that the visualization of the imagery of a monster is carried out within a series of features that can be summarized as: the infiltration into the culture of what is chaotic, and the other’s involvement in the usual depictions in the cultural world, and the ego’s other-worldly experience

PDF

___

Adorno, T. ve Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. (Nihat Ülner ve Elif Öztarhan Karadoğan, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Akay, A. (2016). Tekil Düşünce. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.. Anonim. (2019). Bâbil Yaratılış Destanı, Enuma Eliş. (F. Selim Adalı, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Arendt, H. (2012). Kötülüğün Sıradanlaştırılması. (Özge Çelik, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Arendt, H. (2017). Düşünmek ve Ahlaki Değerlendirmeler. İmge Oranlı, (Ed.).Cogito Sayı: 86 içinde. s. 156- 179. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Black, J. ve Green, A. (2003). Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü Tanrılar İfritler Semboller. Necdet Hazgül (Haz.). İstanbul: Aram Yayıncılık.
Bulfinch, T. (2011). Bulfinch Mitolojisi. (Esin Özer ve Berk Özcangiller, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Campbell, J. (1995). İlkel Mitolojisi. (Kudret Emiroğlu, Çev.). Ankara: İmge Yayınları.
Campbell, J. (2002). Ortadoğu Mitolojisi. (Alâeddin Şenel, Çev.). Ankara: İmge Yayınları.
Cassirer, E. (2005). Sembolik Formlar Felsefesi II Mitik Düşünme. (Milay Köktürk, Çev.). İstanbul: Hece Yayınları.
Cléro, J.P. (2011). Lacan Sözlüğü. (Özge Soysal, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
Cohen, J. J. (1996). Monster Theory. London: University of Minnesota Press Minneapolis.
Copleston. (1998). Platon. (Aziz Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınları.
Dell, C. (2014). Canavarlar Garip Yaratıklar Kitabı. (Nurettin Elhüseyni, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Dumezil, G. (2016). Mit ve Destan I. (Ali Berktay, Çev.). İstanbul: Yapı Ktedi Yayınları.
Freud, S. (2002). Metapsikoloji. (Emre Kapkın ve Ayşen Tekşen Kapkın, Çev.). İstanbul: Payel Yayınları.
Freud, S. (2011). Uygarlığın Hoşnutsuzluğu. (Haluk Barışcan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Havelock, E. A. (2015). Platon Filozof Şaire Karşı. (Adem Beyaz, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayınları.
Hegel, G. F. (2012). Estetik Güzel Sanatlar Üzerine Dersler Cilt 2. (Taylan Altuğ ve Hakkı Hünler, Çev.). İstanbul: Payel Yayınları.
Hobbes, T. (1993). Leviathan. ( Semih Lin, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Homeros. (2007). Odysseia. (Azra Erhat ve A. Kadir, Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
Jung, G. (2009). İnsan ve Sembolleri. (Ali Nahit Babaoğlu, Çev.). İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
Kant, I. (2006). Yargıgücünün Eleştirisi. (Aziz Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınları.
Kearney, R. (2012). Yabancılar, Tanrılar ve Canavarlar. (Arış Özkul, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Leppert, R. (2009). Sanatta Anlamın Görüntüsü İmgelerin Toplumsal İşlevi. (İsmail Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Megill, A. (1998). Aşırılığın Peygamberleri. (Tuncay Birkan, Çev.). İstanbul: Bilim Sanat Yayınları.
Neocleous, M. (2015). Canavar ve Ölü. (Ahmet Bekmen, Çev.). İstanbul: h20 Yayınları.
Paglia, C. (2001). Cinsel Kimlikler. (Didem Atay ve Anahid Hazaryan, Çev.). İstanbul: Epos Yayınları.
Platon. (2002). Devlet. (Hüseyin Demirkan, Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
Probst, P. (2019). Marksist Bir Kriz Hali: Zombi Kapitalizm. (Atilla Dirim, Çev.). Enternasyonel Sosyalizm, 4, s.112-115.
Roller, L. E. (2004). Ana Tanrıça’nın İzinde. (Betül Avunç, Çev.). İstanbul: Homer Kitabevi.
Scott, N. (2007). Monstrous Origins: Histories from the Deep and Transformed Humans (Where ever they come from, they keep coming). Niall Scott, (Ed.). Monsters and Monstrous, s.1-9. Hollanda: Rodopi B.V.
Simmel, G. (2009). Bireysellik ve Kültür. (Tuncay Birkan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Stone, M. (2000). Tanrılar Kadınken. (Nilgün Şarman, Çev.). İstanbul: Payel Yayınları.
Todorov, T. (2019). Aydınlanmanın Gölgesi: Goya. (Sezin Şahin, Çev.). İstanbul: Othello Yayınları.
Ümer, E. (2019). Tekinsiz ve Temsil Romantizmden Postmodernizme Bir İnceleme. İstanbul: Pales Yayınları.
Ünal, Y. (2003). Anadolu Anatanrıçası Kibele. Ankara.
Yardımcı, S. (2013). Canavar: Kültüralizm Ne Zamandı?. Ali Artun (Ed.). Çağdaş Sanat ve Kültüralizm, s.103-171. İstanbul: İletişim Yayınları.
Wright, A. (2013). Monstrosity, The Human Monster in Visual Culture. London: I.B.Tauris.
Arrested Motion. Erişim. 25.01.2021. https://arrestedmotion.com/2013/02/art-focus-jake-dinos-chapman/
Britannica. Erişim. 15.01.2021. https://www.britannica.com/event/September-11-attacks/The-attacks
Dezeen. Erişim. 04.01.2021 https://www.dezeen.com/2011/06/22/leviathan-by-anish-kapoor/
GerhardRichter.com. Erişim. 02.02.2021. https://www.gerhard-richter.com/en/art/paintings/photo-paintings/death-9/september-13954
MoMa. Erişim. 01.01.2021 https://www.moma.org/collection/works/78518 Nişanyansözlük. Erişim tarihi: 02.02.2021.https://www.nisanyansozluk.com/?k=canavar.
NY Times. Erişim: 005.02.2021. https://www.nytimes.com/2013/02/12/arts/design/juliapastrana-who-died-in-1860-to-be-buried-in-mexico.html
NPR. Erişim. 10.01.2021. https://www.npr.org/2014/05/16/313017716/artist-kara-walker-draws-us-into-bitter-history-with-something-sweet
Wikiart. Erişim. 06.02.2021. https://www.wikiart.org/en/pablo-picasso/the-remains-of-minotaur-in-a-harlequin-costume-1936
Wikiart. Erişim Tarihi. 10.01.2021.https://www.wikiart.org/en/omer-uluc/mirror-with-monsters-1996
Wikiart. Erişim: 04.02.2021. https://www.wikiart.org/en/francisco-goya/saturn-devouring-his-son-1823-1
Wikiart. Erişim. 15.01.2021. https://www.wikiart.org/en/pieter-bruegel-the-elder/the-triumph-of-death-1562-1
Wikimedia. Erişim. 01.02.2021. https://en.wikipedia.org/wiki/The_Slave_Ship#/media/File:Slave-ship.jpg
Wikipedia. Erişim: 02.02.2021. https://en.wikipedia.org/wiki/Ulysses_and_the_Sirens_ (Waterhouse)
Wikipedia. Erişim. 06.02.2021.https://en.wikipedia.org/(painting)
Wikipedia. Erişim: 04.02.2021. https://en.wikipedia.org/wiki/The_Colossus_(painting)