ÜLKEMİZDEKİ CAM SANATI EĞİTİMİ VE İSTİHDAM SORUNLARININ ARAŞTIRILMASI: ANADOLU ÜNİVERSİTESİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ CAM BÖLÜMÜ ÖRNEĞİ

Mezopotamya’dan Avrupa’ya kadar birçok medeniyet tarafından kullanılan cam malzemenin keşfi arkeolojik verilere göre M.Ö. 3000’dir. Cam eğitimi ilk olarak usta-çırak ilişkisi ile gerçekleştirilmiş ve 19. yüzyıldan itibaren Avrupa’daki çeşitli sanat ve meslek okullarının müfredatlarına girmeye başlamıştır. Ülkemizde akademik anlamda 1991 yılından itibaren Güzel Sanatlar eğitimi içerisinde başlayan cam eğitimi günümüzde, ön lisans ve lisans düzeyinde verilmektedir. Bu kurumlar arasında Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde 2004-2005 Eğitim-Öğretim yılında bir anasanat dalı olarak açılan Cam Bölümü alt yapı ve donanım açısından Türkiye’de ilk ve tek olma özelliğini taşımaktadır. Ancak, mezun öğrencilerin cam endüstrisinde ve eğitim kurumlarında iş bulma konusunda çeşitli güçlükler yaşadığı gözlemlenmiştir. Bu makalede; ülkemizdeki cam sanatı ve endüstrisi tarihine değinilmiş, cam sanatı eğitimi ve istihdam sorunları Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Cam Bölümü örneği üzerinden değerlendirilerek, yaşanılan güçlükler tespit edilmiş ve konu ile ilgili farkındalık yaratılması hedeflenmiştir.

A STUDY ON GLASS EDUCATION AND EMPLOYMENT PROBLEMS OF THE GRADUATES IN TURKEY: A CASE OF ANADOLU UNIVERSITY, FACULTY OF FINE ARTS, DEPARTMENT OF GLASS

The discovery of glass material which has been used by many civilizations from Mesopotamia to Europe dates back to 3000 B.C. The art training was performed in master-apprenticeship relationship and started to appear in various school curricula in many art and occupational schools in Europe since 19th century. Academically, glass education has started in our country since 1991 in the scope of Fine Arts, which is now given at associate degree and bachelor’s degree level. Among the institutions providing glass education, the department of glass, established as an art major in Anadolu University, Faculty of Fine Arts in 2004-2005 academic year, is the first and the only in terms of infrastructure and equipment. However, it has been observed that graduate students have various difficulties in finding a job in educational institutions and glass industry. In this article, the history of art and industry of glass is discussed; glass education and employment problems are evaluated in the case of Anadolu University, Faculty of Fine Arts, Department of Glass. The experienced difficulties are identified relying on this case to raise awareness about this issue.

___

  • Ağatekin, M., & Aydın, M. (2010). Plastik Sanatlarda Cam ve Tarihsel Gelişimi. Camgeran 2010 Uluslararası Katılımlı Uygulamalı Cam Sempozyumu (s. 51-58). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Artun, A. (2015). Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi, Estetik Modernizmin Tasfiyesi. (3.Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Asmaz, C. (2013). Evrensel Ölçekte Cam Eğitimi ve Bu Alandaki Gelişmeler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Cam Anasanat Dalı. Eskişehir.
  • Bayramoğlu, F., (1974). Türk Cam Sanatı ve Beykoz İşleri. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Sanat Dizisi 22. İstanbul: Çeltüt Matbaacılık Koll. Şti.
  • Bulat, S., Bulat, M., Aydın, B. (2014). Bauhause Tasarım Okulu. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18 (1):105-120. (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/32439). Erişim Tarihi: 02.04.2018.
  • Küçükerman Ö., (2002). 200 Yıllık Boğaziçi Camcılık Mirası İçinde “Beykoz” Camları, Türki-ye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., İstanbul: Aksoy Grafik Dizgi Matbaacılık A.Ş.
  • Küçükerman, Ö. (1978). Cam ve Çağdaş Tasarım İçindeki Yeri. İstanbul: Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. M.E.B. (2000), Kız Meslek Liseleri İçin Cam Teknolojisi (1. Baskı), Ankara: Milli Eğitim Ba-sımevi (Karasu B., Ay N.).
  • Olcay Uçkan, B.Y. (2008), Cam Tarihine Genel Bir Bakış, Anadolu Sanat, Sayı:19, S. 97-110. Eskişehir. (http://libra. anadolu.edu.tr/makaleler/as2008_19/545204.pdf). Erişim Tarihi: 02.03.2018.
  • Özgümüş, C. Ü., (2013), Çağlar Boyu Cam Tasarımı, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları. Özgümüş, Ü., (2000). Anadolu Camcılığı. İstanbul: Pera Yayıncılık ve Kitapçılık A.Ş.
  • T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2017). Cam Sektörü Raporu. (www.iso.org.tr/file/cam-sektor-raporu-443.pdf). Erişim Tarihi: 13.04.2018.
  • TOBB (2012). Türkiye Cam ve Cam Ürünleri Sanayi Meclisi Sektör Raporu. (https://www.tobb.org.tr/Documents/ yayinlar/2013/TOBB-CAM-SEKT-20130924.pdf). Erişim Tarihi: 15.04.2018.
  • Turan, N., (2017). Art Nouveau Akımı’nın Seramik ve Cam Sanatına Yansımaları, Yayınlan-mamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Seramik Anasanat Dalı, Eskişehir.
  • Uysal, Z. (2013). Kubad-ı Abad Sarayında Selçuklu Cam Sanatı. İstanbul: Gazi Yayıncılık A.Ş.
  • Vehbi Koç Vakfı Foundation, (2007), “Kalanlar” 12. ve 13. Yüzyıllarda Türkiye’de Bizans. İstanbul: Ofset Yapımevi. Ağatekin, M. İle 18 Ekim 2018’de yapılan kişisel iletişim.
  • http-1: http:// www.aliartun.com/yazilar/tasarim-dehseti/) (Erişim Tarihi: 15.05.2018).
  • http-2: http://www.e-skop.com/skopbulten/karnaval-kategorilerinden-minyatur- imgelerine/2255. (Erişim Tarihi: 21.05.2018).
  • http-3: http://www.sisecam.com.tr/tr/Documents/yayinlarimiz/cam-sanati-ve-geleneksel-turk-camciligindan-ornekler.pdf (Erişim Tarihi: 02.04.2018).
  • http-4: http://www.msgsu.edu.tr/tr-TR/seramik-ve-cam-tasarimi/288/Page.aspx (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-5: http://www.msgsu.edu.tr/faculties/ guzel-sanatlar-fakultesi/seramik-ve-cam-tasarimi-olumu (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-6: https://gsf.marmara.edu.tr /fakulte/tarihce/ (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-7: http://sr.gsf.marmara.edu.tr/genel-bilgiler/). (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-8: http://debis.deu.edu.tr/ders-katalog/2017-2018/tr/bolum_9509_tr.html (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-9: https://www.anadolu.edu.tr/akademik/fakulteler/ 200/cam-bolumu/program-profili (Eri-şim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-10:http://akts.hacettepe.edu.tr/ders_listesi.php?prg_ref=PRGRAM_00000000000 000000000000 39&birim_ kod=464&submenuheader=2&prg_kod=464 (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-11: http://guzelsanat.erciyes.edu.tr/Seramik_ve_Cam_Tasarimi_Bolumu__Ders_Programi (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-12: http://gsf.sdu.edu.tr/tr/bolumler/seramik-ve-cam-bolumu-9946s.html (Erişim Tarihi: 03.04.2018).
  • http-13: http://ebs.comu.edu.tr/Amac_Hedef.aspx?bno=2071&bot=2543 (Erişim Tarihi: 04.04.2018).
  • http-14: http://ebs.comu.edu.tr/Ders_Plani.aspx?bno=2071&bot=2543 (Erişim Tarihi: 04.04.2018).
  • http-15: http://www.seramikcam.sakarya.edu.tr/tr/icerik/6873/8330/tarihçe (Erişim Tarihi: 04.04.2018).
  • http-16: http://www.seramikcam.sakarya.edu.tr/tr/6886 /ebs_bolum_lisans (Erişim Tarihi: 04.04.2018).
  • http-17: https://gsf.nevsehir.edu.tr/tr/seramik-cam-bolumu-ana-sayfa (Erişim Tarihi: 04.04.2018).
  • http-18: http://w3.bilecik.edu.tr/seramikvecam/wp-content/uploads /sites/22/2016/12/2017-2018-G%C3%BCz- D%C3%B6nemi-Ders-Program%C4%B1.pdf (Erişim Tarihi:11.11.2018).
  • http-19: http://guzelsanatlar.omu.edu.tr/tr/fakultemiz/tarihçe (Erişim Tarihi:11.11.2018).
  • http-20:http://guzelsanatlar.omu.edu.tr/tr/akademik/seramik-cam-bolumu (Erişim Tarihi:11.11.2018).
  • http-21: https://gstf.kastamonu.edu.tr/index.php/tr/fakultemiz/hakkimizda (Erişim Tarihi:11.11.2018).
  • http-22: https://gstf.kastamonu.edu.tr/index.php/tr/menu-seramik-ve-cam/ders-programi (Erişim Tarihi:11.11.2018).
  • http-23: https://www.anadolu.edu.tr/akademik/fakulteler/ 200/cam-bolumu/program-profili (Eri-şim Tarihi:11.11.2018).
  • http-24: https://www.anadolu.edu.tr/universitemiz/bilgi-ve-belgeler/senato-kararlari/06022013-tarihli-senato-karari (Erişim Tarihi:11.11.2018).
  • http-25: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_02/15111325_9_cizelgeveesaslar.pdf (Erişim Tarihi: 27.05.2018).
  • http-26: https://eacea.ec.europa.eu/national-policies/eurydice/content/lifelong-learning-strategy-03_tr
  • http-27: http://hbogm.meb.gov.tr/ modulerprogram-lar/?q=59&alan=Seramik%20Cam%20Teknolojisi)%22%20\h http-28: (http://hbogm.meb.gov.tr/ modulerprogram-lar/programlar/seramik_ve_cam_teknolojisi/cam_el_dekorcu.pdf).