Tarihi Yapının Müzeye Dönüştürülmesi Çalışmalarına Yönelik bir Tehlike ve Önlem Değerlendirmesi: Çorum Müzesi Örneği

Çalışma kapsamında tarihi yapıdan müzeye dönüştürülmüş olan Çorum Müzesi’nin kısa tarihçesi, yapısal ve mekânsal özellikleri ile müzede yürütülen restorasyon ve teşhir tanzim çalışmaları incelenmiş, bu çalışmaların tehlike ve önlem değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışma hazırlanırken literatürdeki rehber yayın ve standartlar araştırılmış, müze müdürlüğü, bağlı olduğu kurum ve ilgili kurumlarda bilgi ve belge araştırması, yerinde gözlem ve yetkililerle mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Hazırlanan tehlike ve önlem değerlendirme tabloları ile, tarihi yapıda risk oluşturabilecek tehlikeler, tehlike kaynakları ve bunlara yönelik alınan/alınması gereken önlemler ilişkilendirilerek bundan sonraki çalışmalarda kolaylık sağlayacak bir yöntem oluşturmak amaçlanmıştır. Müze kurulum ve düzenleme aşamalarında sadece yapının kendisinden kaynaklanacak tehlikeler değil, konumun getireceği tehlikeler de değerlendirilmeli ve tarihi yapı restorasyonu ile teşhir tanzim çalışmalarında bunlara yönelik uygulamalar yapılmalıdır. İnsan sağlığının öncelikli olduğu risk değerlendirmelerine katkı olarak, müze eserleri ile tarihi yapının sağlığı üzerinde risk oluşturabilecek tehlikeler ve tarihi müze yapısında alınması gerekli önlemler çalışmada konu edilmiştir.

___

  • Çorum Müzesi Müdürlüğü. (2021, 22 Ocak). Çorum Müzesi Dijital Arşivi. Ankara.
  • Doğruer, F.S. (2019). “Müzelerde Önleyici Koruma: Temel Yaklaşımlar ve Gelişimi”, Akademik Sanat; Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 4 (7), 122-134.
  • Doğruer, F. S. (2020). Müze Tasarımları İçin Önleyici Koruma Kılavuzu. Ankara: ICOM Türkiye Yayınları.
  • Doğruer, F.S. (2021, 22 Ocak). Çorum Müzesi Müdürü Metin Çakar ile Yapılan Görüşme. Çorum Müzesi, Çorum.
  • Doğruer, F.S. (2021, 22 Ocak). Çorum Müzesi Personeli ile Yapılan Görüşme. Çorum Müzesi, Çorum.
  • Doğruer, F.S. (2021, 27 Ocak). T.C. Çorum Valiliği, Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü İle Yapılan Telefon Görüşmesi.
  • Ertürk, N. (2010). Deprem. W.Hekman. (Editör) Müzeler İçin Acil Durum Prosedürleri El Kitabı (çev. B. Gündaş).ICOM, International Committee on Museum Security, Müzecilik Meslek Kuruluşu Derneği, s. 47-52.
  • Kadıoğlu, M. (2008). Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri. Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E. (Editörler). Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, Ankara: JICA Türkiye Ofisi Yayınları, s. 1-34.
  • Kanada Koruma Enstitüsü. (2015). Framework For Preserving Heritage Collections Poster. Kanada.
  • Kocaeli, F . (2017). “İç Anadolu Bölgesi Müzelerinde Önleyici Koruma Sorunları Üzerine Bir Değerlendirme”, Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi, (20), 52-64.
  • Kökten, H. (2007). Müzede Koruma. B. Eskici, S. Çelik, D. Hepdinç, H. Kökten, ve Y.S. Şener (Editörler). Müzelerde Önleyici Koruma Uzaktan Eğitim Programı. Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları.
  • Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü (2021, Şubat). Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Arşivi. Ankara.
  • Kuzucuoğlu, A. H. (2010). “Müzelerde İklim Ölçümleri ve Pasif Konservasyon”, Restorasyon– Konservasyon Çalışmaları Dergisi, (6), 17-22.
  • Milli Park Hizmeti, (2006). Müzecilik El Kitabı, Part I, A.B.D.: Milli Park Hizmeti.
  • Roberts B.O. ve Hutchins, J.K. (2009/2016). Müzeler İçin Afet Risk Yönetimi. Kültürel Mirasını Koruma El Kitabı 4 (çev. M. Aydın). Paris: UNESCO.
  • Şener, Y. S. ve Yılmaz, S. (Editörler). (2020). Müzelerde Afet Risklerinin Azaltılması Kılavuzu 2020. İstanbul: Kültürel Mirasın Dostalrı Derneği.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2014). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
  • Zıvralı, İ. ve Cabbar, Ü.N. (2015). “Kültür Varlıklarında Risk Yönetimi; Gelişimi, Güncel Durum ve Öneriler” 5.Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu (1-3 Ekim 2015) (Cilt 2) (s. 155-170), İnşaat Mühendisler Odası, Ankara.