İnsan - Mekan Etkileşiminde Sağlık Yapıları Ve Mekanın İyileştirici Rolü

Sağlık yapıları, toplumsal bilinçte olumsuz çağrışımları olan mekanları içermektedir. Bu anlamda algının kırılması ve toplumsal olarak, duygusal bağ kurulmasına izin verecek ortamların oluşturulması bilincin yön değişimini desteklemektedir. Toplumda özellikle devlete ait sağlık kurumlarının mekan algısı, sınırlı kapasite ve imkanlarla hizmet sunulmasına ilişkindir. Yetersizlik düşüncesi, durumu; akademik ve hizmetli personel, hasta ve hasta yakınları yani tüm kullanıcılar için olumsuz psikolojik duygular uyanmasına sebep olmaktadır. Ancak kapasite, hız, imkan problemlerinin çözümüne ilişkin uygulamalar, Endüstri Devrimi’nden günümüze miras kalan bir mekan biçimlenişinin sonucu olarak görülebilir. Hastane tasarımcılarının, insanı nesne olarak algılama eğiliminden uzaklaşarak; iyileşmenin yalnızca doktor ve tıbbi aletlerin varlığından çıkartılıp, bütüncül olarak ele alması gereklilik halini almıştır. Çalışma hastane yapıları üzerinden iyileştirme mekanları ile ilgili teorik altyapı oluşturarak, insan ve mekan etkileşiminin iyileşme üzerindeki etkisini incelemektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık Yapıları, Terapötik Çevre, İyileştirme Mekanları, İnsan ve Mekan, Deneyim.

Healthcare Facilities In The Human And Place Interaction And The Healing Role Of Place

Healthcare facilities include places that have negative associations on social perception. Breaking such a perception and enabling creation of places allowing people emotionally connected with them will support the change in perception. The perception of place regarding the society and especially the state organizations pertain to the fact that healthcare services are being provided with limited capacity and facilities. Considerations and conditions of ineffectiveness lead to mergence of negative psychological emotions on all of the users including academic and service staff, as well as patients and their relatives. However, the practices on the resolution of capacity, speed and capability issues can be regarded as the result of the formation that was inherited from the Industrial Revolution to these days. It is inevitanle for hospital designers to eliminate their tendency to perceive humans as machines. They should indeed condisider healing holistically by leaving the idea that healing is only connected to the availability of doctors and medical equipment. The study examines the effect of human and spatial interaction on healing by establishing the theoretical background of the healing places through hospital structures.

Keywords:

Healthcare Facilities, Therapeutic Environments, The Places of Healing, Human and Place, Experience.,

PDF

___

Adams, A. (2008). Medicine by Design The Architect and the Modern Hospital, 1893–1943, Architecture, Landscape, and American Culture Series, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Augé, M. (1995). Non-Places: Introduction to an Anthropology of Supermodernity, (Çev. J. Howe), Verso, New York.
Aydın, D. (2009). Hastane Mimarisi İlkeler ve Ölçütler. Konya: Mimarlar Odası Konya Şubesi.
Bilgin, İ. (2016). Mimarın Soluğu Peter Zumthor Mimarlığı Üzerine Denemeler, Metis Yayıncılık, İstanbul.
Bolak, O. (1950). Hastanelerimiz: Eski Zamanlardan Bugüne Kadar Yapılan Hastanelerimiz Tarihi ve Mimari Etüdü, İstanbul Matbaacılık, İstanbul.
Bressani M, Grignon M. (2012). The Bibliothèque Sainte- Geneviève and “Healing Architecture.” In: Bélier C, Bergdoll B, Le Coeur M, editors. Henri Labrouste: structure brought to light. New York: Museum of Modern Art, 94-123.
Door, E. & Lantz, L. (2003). Rudolf von Laban: The “Founding Father of Expressionist Dance” Dance Chronicle 26.1.
Ergenoğlu Sungur, A. (2006). Sağlık Kurumlarının İyileştiren Hastane Anlayışı ve Akreditasyon Bağlamında Tasarımı ve Değerlendirilmesi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
Ergenoğlu, A. , Aytuğ A. (2007). Sağlık Kurumlarında Değişen Paradigmalar ve İyileştiren Hastane Kavramının Mimari Tasarım Açısından İrdelenmesi, YTÜ Mimarlık Fak. E – Dergisi, Cilt 2, Sayı 1.
Frumkin, H. (2001). ‘Beyond toxicity: Human health and the natural environment’, American Journal of Preventive Me- dicine, 20(3), 234-240, USA.
Güney, M. (2011). Sanat ve Psikiyatri, Öz baran Ofset Matbaacılık, Ankara.
Gürkaş, T., E. ve Barkul, Ö. (2012). Yer Üzerine Kavramsal Bir Okuma Denemesi, Sigma 4, 1-11, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezlerinden Üretilmiş Yayınlar, İstanbul.
Lefebvre, H. (1991). The Production Of Space, Blackwell, USA.
Hasol, D. (2008). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, YEM Yayın, İstanbul.
Marcus, C.C., Barnes, M. (1999). Healing Gardens. John Wily&Sons; s.323–382, U.S.A.
Merleau-Ponty, M. (1962). Phenomenology of Perception, Humanities Press, New York.
Nightingale, F. (1860). Notes on Nursing - What it is, and what it is not, London, Harrison.
Özgen, E. (2016). Hastane ve Sağlık Yapıları Üzerine, Sanat ve Doğa Faktörü ile Mekan Biçimlenişi, III. Uluslararası Güzel Sanatlar Bilimsel Araştırma Günleri Sempozyumu Bildiri Kitabı.
Seamon, D. (1979). A Geography of the Lifeworld; St. Martin’s, New York.
Tuan, Y.F. (1997). Space And Place: The Perspective of Experience, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Ulrich, R. S. , Quan, X., Joseph, A., Zimring, C., Choudhary., H. (2004). The Role of the Physical Environment in the Hos- pital of the 21 st Century: A Once-in-a-Lifetime Opportunity.
URL1 - british-history.ac.uk, Erişim Tarihi: 05.06.2018. URL2 - wikiarquitectura.com, Erişim Tarihi: 10.06.2018.
Görsel 1: Terzioğlu, A. (1964). Modern Hastane İnşaatı, Arkitekt Dergisi Sayı: 1964-03 (316), 126-128.
Görsel 2: URL1 - british-history.ac.uk, Erişim Tarihi: 05.06.2018.
Görsel 3: Adams, A. (2008). Medicine by Design The Architect and the Modern Hospital, 1893–1943, Architecture, Land- scape, and American Culture Series, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Görsel 4: URL2 - wikiarquitectura.com, Erişim Tarihi: 10.06.2018.